Özsaygıyı artırmanın yolları nelerdir? Nasıl özsaygımı yükseltebilirim? İşte, özsaygıyı artırmanın yolları

 Özsaygı bireyin kendi değeri hakkındaki duygusunu anlamlandırır ve bireyin kendisi ile ilgili tüm kavramları kapsamaktadır. Peki, özsaygıyı artırmanın yolları nelerdir? Bu kavram günümüzde bireylerin davranışları günlük yaşantısını çok büyük etkilemektedir. Öyleyse, nasıl özsaygımı yükseltebilirim? Farkındalık Uzmanı Ayşen Tek, özsaygıyı artırmanın yollarını sizler için anlattı.

Kendinizi nasıl algılıyorsunuz?

Yaşamımıza dair tüm seçimlerimizin temelini oluşturan özsaygı, sahip olduğunuz tüm özelliklere dair mevcut algınız ile ulaşmaya çalıştığınız ideal benlik arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır. Aradaki bu fark fazla olduğunda özgüveninizin düşük olduğu, az olduğunda özgüveninizin yüksek olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

Özsaygı, aslında basit bir matematik işleminden ibaret. Ağırlıklı olarak çocukluk ve ergenlik dönemlerinde oluşur, aile, çevre, eğitim ve öğretmen faktörleriyle şekillenir, yaşadığınız olaylardan olumlu veya olumsuz etkilenerek yaşam içinde sürekli değişir.

Düşük özsaygıya sahip olmak

Algıladığımız yetkinliklerimiz ile olmak istediğimiz kişi arasındaki mesafe fazla olduğunda; kendimize yeterince sevgi, şefkat ve ilgi gösteremeyiz, yetersiz ve değersiz hissederek, sevilmediğimizi düşünürüz, çevremizden ve hakkımızda söylenenlerden çabuk etkilenir hatta hakkımızda söylenebileceklerin önüne geçebilmek için yaşamımızı kısıtlamaya bile razı oluruz.

Özsaygısı düşük insanlar, yaşadıkları sıkışmışlık duygusu nedeniyle öfke duygusunu yoğun olarak hissederler, incinme ve reddedilme kaygısı yaşadıkları için yakın ilişkiler kurmaktan kaçınırlar, yeteneklerine güvenmez, duygularını kontrol edemez, kendini suçlar, eleştirir, problem çözmekte güçlük çeker, günlük sorunlarla baş edemez, insanlara güvenmez ve düşüncelerini özgürce ifade etmekten kaçınırlar.

Çocukluk veya yetişkinlik dönemlerinde oluşturulan inançlar, korkular, maruz kalınan suçlamalar, eleştiriler kişinin kendisini yetersiz, değersiz algılamasına, özsaygısını yitirmesine sebep olduğu için öncelikli olarak zihinde oluşturulan olumsuz imajın değiştirilmesi gerekmektedir. Bilincinizin gerçek çevrenizi oluşturduğunuzu daima hatırlayarak, size acı veren, iz bırakan tüm olumsuzlukları istediğinizde değiştirebileceğinizi asla unutmamanızı rica ediyorum.

Yüksek özsaygıya sahip olmak

Kendimizi algıladığımız biz ile olmak istediğimiz biz uyumlu olduğunda yüksek özsaygı ortaya çıkmaktadır. Bu durum, kişinin pozitif bakış açısı geliştirmesini, kendine güvenmesini, inanmasını, zorluklarla başa çıkmasını, tutarlı olmasını, ilişkilerinde açık ve net olmasını, insanlarla olumlu ve uzun ilişkiler kurmasını, yaratıcı, esnek ve yeniliklere açık olmasını sağlamaktadır. Ayrıca güçlü ve zayıf yanlarını kabul eden, övgüleri utanmadan alan, kendini yetenekli gören bu kişiler kabul edilmeye, sevilmeye değer olduklarının bilincinde oldukları için yaşam doyumları ve mutluluk seviyeleri oldukça yüksektir

ÖZSAYGIYI ARTIRMANIN YOLLARI NELERDİR?

Özsaygı seviyenizi tespit edebilmeniz için bilimsel çalışmalar sonucunda hazırlanan testlerden destek alabilirsiniz. Test sonuçlarınızda özsaygınızın normalin altında olduğunuzu görmek moralinizi bozmasın çünkü dinamik bir kavram olan ve yaşam içinde değişim gösteren özsaygı kavramını geliştirebilmeniz için aşağıda paylaştığım maddeleri hayatınıza ekleyebilirsiniz.

Süreci kendi sorumluluğunuzu alarak başlatın: Özsaygınızı arttırmak için şartlar ne olursa olsun kendinize kızmaktan, eleştirmekten, kıyaslama yapmaktan ve suçlamaktan vazgeçin. Yetişkin benliğe geçerek olayları ve durumları gerçekçi bir gözle değerlendirmeye çalışın. Olumlu özelliklerinizden bahsetmekten asla çekinmeyin.

Hedefler belirleyin, kendinize amaçlar yaratın: Zihninizde başarı olarak kodladığınız, olmazsa olmayacağınızı düşündüğünüz durumların kaynağını bularak yenmeye çalışın. Hedefler belirleyin, kendinize amaçlar yaratın.

İletişim kurmaktan korkmayın: Onaylanmak ve kabul edilmek özsaygıyı arttırdığı için kendinizi değerli hissettiğiniz, önemsendiğiniz, kabul gördüğünüz insanlarla vakit geçirin.

İnsanların sizin hakkınızdaki düşüncelerini önemsemeyin: Kontrol edemeyeceğiniz durumların sizi korkutmasına, kısıtlamasına izin vermeyin. Özsaygınızı arttırmak için size geri bildirim veren veya eleştiren kişilere yalnızca teşekkür edin.

Etrafınızdaki kişileri eleştirmeyin: İnsanları küçümsemeyin, onların da sizin gibi sonsuz potansiyele sahip sevilmeye değer insanlar olduğunu unutmayın.

Mutluluğunuzu koruyun: Kendinize geçmişte elde ettiğiniz başarıları, yaşadığınız mutlu anları sık sık hatırlatın. Zihninizdeki olumsuz senaryoları olumlularıyla değiştirin. Uyandığınızda aynaya bakarak kendinize ‘’Bugün sana hak ettiğin değeri vereceğim’’ diyerek güne başlayın. Gün içinde enerjinizi yüksek tutun, bağımlı ilişkilerden kurtulun, iyi beslenin, insanların sizin alanlarınıza girmesine izin vermeyin.

Olumsuzluklardan dersler çıkarın: Edindiğiniz olumsuz deneyimler, içinize kapanmanıza ve kaçmanıza sebep olmasın. Yaşamda ders çıkartarak güçlendiğinizi unutmayın. Olumsuz olarak nitelendirdiğiniz tüm deneyimlerinizin ardında olumlu bir nokta yakalayın, özsaygınız için dersler çıkartın.

Olumsuz düşüncelere izin vermeyin: Pişmanlıklarınızdan kurtulmak için geçmişle, kaygılarınızdan kurtulmak için gelecekle yaşamayı bırakın. Özsaygınızı arttırmak için zihninize gelen olumsuz düşüncelerin sizi ele geçirmesini engellemek adına onların yalnızca bir düşünce olduğunu görün ve gitmesine için verin.

Önce kendinizi sonrasında diğer insanları koşulsuz ve karşılıksız sevin: Sizi üzen belki de özsaygınızı kaybetmenize neden olan kişilere karşı öfke biriktirmek yerine hayatınızdan çıkmaları için affedin.

Değerinizi unutmayın: Herkes gibi yanlış seçimler yapabilir, olumsuzluklar yaşayabilir, elinizdekileri kaybedebilirsiniz ama hiçbir şeyin kendinizi sevmenize, değer vermenize ve yeterli hissetmenize engel olmasına izin vermeyin. Size iyi gelen insanlarla daha çok görüşün. Sizi güçlendiren, canlandıran düşüncelere zihninizde daha çok yer verin ve bu şekilde kendinizi motive edin. Özsaygınızı kaybetmeyin.

Yaşadığınız problemlere karşı geliştirdiğiniz davranış kalıplarını, sizi bu davranışa yönelten duygu ve düşünceleri inceleyin. Koçluk desteği alarak veya kendinize yönelttiğiniz sorularla zaman içinde kendi hakkınızda edindiğin olumsuz düşüncelerin nedenlerini keşfetmeye çalışın. Özsaygınızı artttırmak için oluşturduğunuz olumsuz düşünceleri olumlularıyla değiştirdiğinizde, hak ettiğiniz değeri kendinize verdiğinizde tüm sorunların kendiliğinden çözüleceğini ve yaşamınızın dengeye geleceğini unutmayın.