100 Bin Liralık Motor 10 Milyonluk BMW'nin Aynasını Koparırsa...
2024 yılında 1 milyonu aşkın motosiklet el değiştirdi. 500 bin motosiklet de trafiğe kaydoldu.Sektör bu kadar büyümüşken motosiklet sahipleri sigorta şirketlerinden şikayetçi. Zira yüksek risk gerekçesiyle 30'a yakın sigorta şirketinden sadece birkaçı motosiklet sigortası yapıyor. Diğerleri basit gerekçeler ileri sürererk sigorta yapmıyor.
2023 yılında ben motosikletime trafik sigortası yaptırmakta zorluk çektim. Bu yıl bir arkadasımın referansıyla trafik sigortası yaptırabildim.
Bu sorunu masaya yatırıp gündeme getirmek için her dönem bilgisine ve tecrübesine danıştığım sigorta brokeri Taner Çağatay ile bir araya geldim. Taner Çağatay, 25 yıl Amerika'da sigorta sektöründe çalıştıktan sonra Türkiye'ye dönmüş ve kendi şirketini kurmuş. Tersane ve liman sigortalarından trafik ve kaskoya, sağlık sigortalarından konut sigortalarına kadar geniş bir yelpazede müşterilerine hizme veriyor. Taner Çağatay sigorta konularında medyamızın da sık sık görüş aldığı isimlerden. Aynı zamanda sigorta davalarında bilirkişilik yapacak düzeyde sigorta mevzuatına hakim bir isim.Taner Çağatay'la Kartal Soğanlık'taki ofisinde bir araya geldik.
Sigorta şirketleri neden motosiklet sigortası yapmaktan kaçınıyor
"Bu konu bir sigorta brokeri olarak sık sık karşıma çıkıyor ve beni de rahatsız ediyor. Motosikletler de diğerleri gibi karayollarında trafiğe çıkma hakkı olan araçlar. Sayıları 6 milyonu aştı. Geçtiğimiz yıl 1 milyon motosiklet el değiştirdi ve yaklaşık 500 bin motosiklet de ilk kez trafiğe kaydoldu. Pazar bu kadar büyük olmasına rağmen benim de iş yaptığım şirketler motosikletlere trafik sigortası yapmaktan kaçınıyor. Nedeni "motosiklet sigortalarından zarar ediyoruz" diyorlar.
Peki gerçekten zarar mı ediyorlar?
Biraz araştırma yaptım. Gerçekten de motosikletlerin kaza riskleri yüksek. İçişleri Bakanlığı'nın verilere göree 2023 yılında 89 binin üzerinde motosiklet kaza yapmış.107 bin 725 kişi yaralanmış, 1301 can kaybı olmuş. 2023 yılında ölümlü veya yaralamalı kazaların yüzde 38'ine motosikletliler karışmış. İşte bu rakamlar sigorta şirketlerini ürkütüyor.
2024 rakamları da yüksek. Ekim ayına kadar 75 bine yakın motosiklet ölümlü ve yaralamalı kazaya karıştı. Bu kazaların yüzde 65'inde motosikletler kusurlu bulundu. Bu rakamlara bakarak zarar ettiklerini söyleyebiliriz. Çünkü motosikletlerin kaza riski yüksek ama primi düşük. Örneğin 100 bin lira değerindeki bir motosikletin 15 milyonluk bir otomobilin basit bir sürtünmeyle aynasını kırdığını düşünün.
Peki şirketleri zarar ediyoruz gerekçesiyle motosikletleri sigorta etmeyecek mi?
Tabi ki edecek. Türkiye'de 30'a yakın sigorta şirketi var. Bu sigorta şirketleri sadece trafik, kasko sigortası satmıyor ki. Sağlık sigortalarından liman ve tersane sigortalarına kadar bir çok alanda faaliyet gösteriyor. Belki bana kızacaklar ama nakliye ve yangın sigortalarından çok iyi para kazanyorlar. Motosiklet sigortalarından bir miktar zarar etmeleri gayet doğal. Motosiklet sigortalarını "sistem kilitlendi", "teklif veremiyoruz" gibi mazeretlerle yapmamak yerine ellerini biraz taşın altına sokmaları gerektiğine inanıyorum. Tabi ki sigorta şirketlerinin ilgili bakanlıklarla bir araya gelerek 6 milyon motosiklet kullanıcısını üzmeyecek düzenlemeler yapmak için kafa yorması gerekiyor. Burada devletimizin de bu konuya bir an önce el atması gerekiyor.
Kasko Sigortalarında Durum Nedir?
Baştan söylemekte fayda var. Sigorta şirketleri yine yüksek kaza riski nedeniyle motosikletleri kasko yapmamak için elinden geleni yapıyor. Fakat kasko yapan şirketler ilk önce motosikletin marka ve modeline ve fiyatına bakar. Marka güçlü fiyatı da yüksekse bu kez sürücünün yaşı ve tecrübesi dikkate alınır. Bu yeter mi? Yetmez tabi ki. Ardından motosikletin kullanım amacı gelir. Mesale ticari mi (kiralamada mı kullanılacak, şirkette ne amaçla kullanılacak) ... Her şey uygunsa kasko yapılır ama yüksek bir ücretle...
Motosiklet trafik sigortasının şu anki ücretleri ne kadar, yıllık miktarı nasıl belirleniyor (kaza, hasarsızlık vb.)
Motosiklet sigortası ücretleri, araç türüne, plakanın bulunduğu ile, sürücünün hasarsızlık geçmişine ve motosikletin kullanım amacına göre değişiyor. Yıllık primlerin, özellikle hasarsızlık indirimi oranlarının diğer araçlara göre daha düşük olduğu bir gerçek. Bu konuda şeffaf bilgi sağlanmalı ve sigortalılar bilinçlendirilmelidir.
Taner Çağatay'la sohbetimizde şunu öğrendim: Sigorta şirketleri sadace kasko ve trafik sigortası yapmıyor. Sağlık sigortalarından konut sigortalarına kadar bir çok alanda ürünler sunuyorlar. Motosikletlere yaptıkları trafik sigortalarından bir miktar zarar ediyor olabilirler. Ama nakliye ve yangın sigortalarından iyi kazanç elde ediyorlar. Yani biz motosikletlere yüksek kaza riski var,sigorta yapmayız diyemezler. O zaman kaza ve can kaybı riski yüksek olan eski otomobillere de trafik sigortası yapmasınlar. Ayrıca, sigorta şirketleri elini taşın altına soksun kabul, ama motosiklet dernekleri de sadece yeni rotalar bulmak kadar bu işlere de biraz kafa yorup görüş bildirsin. Trafik sigortası konusunda en çok zorlanan ticari kuryeler... Hem motosiklet hem ticari... Her gün 200 kilometre trafikteler. Motosikletleri sermayeleri, ekmek tekneleri... Haklarını savunurken sigorta şirketlerine de "seslensinler"...
Bu arada yazımızın başlığını usta brokere sormayı ihmal etmedim. 100 bin liralık bir motosiklet 15 milyonluk BMW'nin aynasını koporırsa ne olur? Cevap gayet basit: Trafik sigortası olan 100 bin liralık bir Şahin 15 milyon liralık BMW'ye çarparsa ne oluyorsa burada da aynısı olur. Yani trafik sigortası...
