Osmanlı Devleti'nde sansür altında çalışan İstanbul'daki gazeteler, 2. Meşrutiyet'in ilan edildiğ tarih olan 24 Temmuz 1908'de sansür mensuplarını içeri almama ve gazetelerini sansüre göndermeden basma kararı aldı. Yaşanan bu olay büyük basında büyük bir etki yarattı ve bu okayın yıldönümü olarak her 24 Temmuz Gazeteviler ve Basın Bayramı olarak kutlanmaya başlandı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin 1948 yılında aldığı kararla Basın Bayramı'nı ilan etti ve 1971'de bayram olmaktan çıktı "Basın Özgürelüğü için Mücadele Günü" olarak değişti.
Basın Özgürlüğü için Mücadele Günü anlam ve önemi
Osmanlı padişahı 2. Abdülhamit'in saltanat sürdüğü esnada "İstibdat Dönemi" olarak adlandırılan dönemde, gazeteler sansür memurlarının denetiminden geçtikten sonra yayımlanıyordu. 24 Temmuz 1908'de 2. Meşrutiyet'in ilan edilmesinden sonraİstanbul'da bulunan az sayıda gazete, sansür mensuplarını içeri sokmama ve gazetelerini sansüre yollamadan basma kararı aldı. Yaşanan bu olay sonrasında her yıl 24 Temmuz günü "Basın Bayramı" olarka kutlanmaya başlandı.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 1946 yılında bir basın günü oluşturma kararı aldı. İlk başta Türkiye'de ilk gazetenin çıktığı tarihin Basın Bayramı olması düşünüldü fakat bu tartışma konusu oldu. Bazılşarı 1831 yılında yayımlanmaya başlayan Takvim-i Vakayi gazetesinin Türkiye'de ilk çıkan gazete olarak görürken bazıları Takvim-i Vakayi'nin ilk çıkan gazete olarak görülemeyceeğini savunuyordu.
Bu kişiler 1861'de yayımlanmaya başlayan Tercüman-ı Hakikat'in Türkiye'de ilk gazete kabul edilmesini düşünüyordu. İlk gazete konusunda anlaşma sağlanamadı ve gazeteci Refik Halit Karay, 2. Meşrutiyet'in ilan tarihi olan 24 Temmuz gününü Basın Bayramı olarak ilan edilmesini önerdi. Bu öneriden sonra 24 Temmuz günü 22 sene boyunca meslek örgütleri tarafından "BasınBayramı" olarak kutlandı.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, 12 Mart 1971 Muhtırası sonrası baskıların İstibdat Dönemi'ni hatırlattığını düşünüp "Basın Bayramı" ifadesinin kaldırdı. "Basın Bayramı", "Geleneksel Gazeteciler Günü ve Basın Özgürlüğü için Mücadele Günü" olarak adını değiştirdi. Bu özel gün, basın çalışanları tarafıondan her 24 Temmuz günü kutlanmaktadır.
Bu anlamlı günde basın meslek örgütlerinin yanı sıra sendikalar ve siyasetç.iler basın özgürlüğ ve sansür konusunda önemli açıklamalarda bulunmaktadır. 1989 yılından bu yana ise Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından basın özgürlüğünü savunan, bu yolda çaba harcayan bir kişiye ve kuruluşa 24 Temmuz günü Basın Özgürlüğü Ödülü vermektedir.
Görevlerini büyük gayret ve özveriyle yerine getiren çalışan basın mensuplarımızın 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı’nı kutlarız.
Tarafsız ve bağımsız, meslek ilkelerine bağlı, temel hak ve özgürlükleri gözeterek görev yapan tüm basın çalışanlarının 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı kutlu olsun…
Dünden bugüne basın, toplumsal yaşamın en önemli unsurlarından biri, milletimizin ortak sesidir. 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı Kutlu Olsun.
Kamuoyunun doğru bilgiye ulaşmasının teminatı, milletimizin gözü, kulağı ve sesi olan basın çalışanlarının 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramını kutluyorum.
Tüm şartlar altında doğru, tarafsız, gerçek haber yaparak bizleri olaylar, haberler hakkında aydınlatan haberdar eden tüm basın mensuplarının 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı kutlu olsun.
Yerel, ulusal ve uluslararası gelişmeleri zaman ve mekân mefhumu gözetmeksizin doğru, hızlı ve tarafsız bir şekilde halkımıza ulaştıran tüm basın mensuplarımızın 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramını kutluyorum
Dürüst, ilkeli yayıncılık anlayışı ve büyük bir özveriyle milletin gözü, kulağı ve sesi olan, başta yerel basın temsilcilerimiz olmak üzere bütün basın mensuplarımızın 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı kutlu olsun
Tarafsız ve ilkeli habercilik anlayışıyla gece gündüz demeden kamuoyunu doğru bilgilendirmek için emek sarf eden tüm basın mensuplarımızın 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı’nı kutluyor, çalışmalarında başarılar diliyorum.
Bir milleti aydınlatma ve irşatta, bir millete muhtaç olduğu fikri gıdayı vermekte, hülasa bir milletin hedef-i saadet olan müşterek bir istikamette yürümesini teminde basın başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir. (Mustafa Kemal Atatürk) 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı kutlu olsun.