7. Yargı Paketi geliyor
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan 7. Yargı Paketi’nin neleri kapsadığını, icra ve iflas hukukundan, infaz hukukuna, avukatlık ve adli yardımdan, arabuluculuğa kadar değişiklikleri kapsayan yargı paketinin öne çıkan başlıklarını birlikte inceleyelim.
Genel olarak, adil yargılanma hakkının güçlendirilebilmesi amacıyla hukuk ve ceza yargılamasında istinaf ve temyiz kanun yollarına başvuru süreleri yeknesak hale getirilmekte ve tüm sürelerin başlangıcı kararın tebliğine bağlanmaktadır.
Yine teklifle, konut olarak kullanılan yerde haciz yapılması hâkim kararına bağlanmakta, ev eşyasının haczi yasaklanmakta, taşkın haczin önlenmesi için düzenleme yapılmakta ve zorunlu arabuluculuk alanı genişletilmektedir.
Anayasa Mahkemesi'nde yargılaması devam eden uzun yargılamadan kaynaklı bireysel başvuruya ilişkin dosyalar bakımından Adalet Bakanlığı bünyesindeki Tazminat Komisyonu'na müracaat imkânı getirilmektedir.
Söz konusu tasarının T.B.M.M ‘de yasalaşmış olması halinde hukuk aleminde yaratacağı yenilikler ise şöyle:
EV HACZİNE HÂKİM İZNİ
İcra müdürü tarafından evde haciz yapılmasına karar verilmesi sonrasında, dosya icra mahkemesine gönderilecek ve tevdi tarihinden itibaren en geç üç gün içinde dosya üzerinden yapacağı inceleme sonunda haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun anlaşılması halinde kararın onaylanmasına, aksi halde kaldırılmasına karar verilecek.
AİLECE KULLANILAN EV EŞYALARI HACZEDİLEMEYECEK
Ailede yaşayan bireylerden herhangi bir tanesinin borçlu olması halinde alacaklının talebi üzerine borçlunun yaşadığı eve haciz için gidilmiş olsa bile borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireylerine ait kişisel eşyalar ile ailenin ortak kullanımına hizmet eden ev eşyaları haczedilemeyecek.
AŞKIN HACİZ YAPILAMAYACAK
Borçlunun dosya borcunu aşar nitelikteki malına haciz konulmasının önüne geçilecek. Buna göre borçlunun kendi yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır mallarıyla taşınmazlarından ve alacak ve haklarından alacaklının ana, faiz ve masraflar da dahil olmak üzere bütün alacaklarına yetecek miktarı aşacak şekilde haciz yapılamaz.
KANUN YOLLARINA BAŞVURU SÜRESİ İKİ HAFTA OLACAK
Başta 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'ndan doğan uyuşmazlıklar ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu ve 4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu'nda yer alan Kanun Yoluna Başvuru Süreleri (itiraz, istinaf, temyiz) iki hafta olacak.
MESLEĞE YENİ BAŞLAYAN AVUKATLARA DESTEK
Avukatların büro kurma giderlerinin karşılanması için kredi ve finans kuruluşları ile kredi veren kamu kurum ve kuruluşlarınca uygun şartlarda finansman desteği sağlanır. Desteğin sağlanmasına ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığı tarafından belirlenir.
Mesleğin ilk beş yılında olan avukatlardan baro keseneği (aidatı) alınmayacak.
ZORUNLU ARABULUCULUĞUN KAPSAMI GENİŞLEYECEK
- Kiralanan taşınmazların 2004 sayılı kanuna göre, ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar
- Taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar
- 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar
- Komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar
- Taşınmazın aynına ilişkin uyuşmazlıklarda anlaşma belgesi düzenlenirken taşınmazla ilgili kanunlarda yer alan sınırlamalar ile usul ve esaslar gözetilir
- Taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklarda anlaşma belgesinin içeriği, asgari tarımsal arazi büyüklüğüne ve tarım arazilerinin bölünmesine ilişkin kanunlarda yer alan sınırlandırmalar ile belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılan planlara ve benzeri hususlarda kanunlarda düzenlenen hükümlere aykırı olamaz.
- 20 yıl kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunu hukukçuların sınava girmeksizin arabulucu siciline kaydolması sağlanabilecek
UYUŞTURUCUYLA MÜCADELE İÇİN ÖNEMLİ DÜZENLEMELER
Bağımlılık yapma özelliği fazla olan sentetik uyuşturucu ve uyarıcı maddelere yönelik cezai yaptırımların daha caydırıcı hale getirilmesi amacıyla, sentetik katinon ve türevleri, sentetik opioid ve türevleri ile amfetamin ve türevleri uyuşturucu madde olarak kabul edilerek bunlar da ceza kapsamına alınmaktadır. Böylelikle anılan maddelerin imal ve ticareti suçunun cezasının alt sınırı, 10 yıldan 15 yıl hapse çıkarılmaktadır.
Uyuşturucu imal ve ticareti ile daha etkin mücadele edilebilmesi için uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu için görevlendirilen gizli soruşturmacının hâkim tarafından kamuya açık yerlerde ve işyerlerinde ses veya görüntü kaydı yapabilmesine imkan sağlanmaktadır.
El konulan maddenin uyuşturucu madde olduğuna dair kesin rapor alındıktan sonra soruşturma aşamasında sulh ceza hâkimliğince bu maddenin müsaderesine ve imhasına karar verilmesi zorunlu hale getirilmektedir. Böylelikle soruşturma veya kovuşturmanın kesinleşmesi beklenmeden uyuşturucu maddelerin imhası sağlanmış olacaktır.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullananlar ile bu amaçla uyuşturucu madde satın alan, kabul eden veya bulunduranlar hakkında uygulanacak tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri sürecinin daha etkin işletilebilmesi öngörülmektedir.
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu'na eklenen 12/A maddesiyle, uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlılarına özgü iyileştirme tedbirleri geliştirilmekte ve yükümlülüklerin takibi bakımından Cumhuriyet Savcıları ile denetimli serbestlik uygulaması kapsamında görev alan personelin sorumlulukları ayrıntılı bir şekilde düzenlenmektedir.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan hükümlü olanların ceza infaz kurumunda tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılması zorunlu hale getirilmektedir.
Uyuşturucu bağımlısı suçluların tedavisi için özel cezaevleri kurulabilecek
Ayrıca tedavi ve rehabilitasyon programlarının uygulanacağı müstakil ceza infaz kurumlarının açılabilmesine veya mevcut ceza infaz kurumlarının bir bölümünün bu amaç için düzenlenebilmesine imkân tanınmaktadır.
Yine, uyuşturucu kullanmak suçundan dolayı mahkûm olup da denetimli serbestliğe ayrılan hükümlülere, ilaveten tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma yükümlülüğü getirilmektedir.
AYM'YE BİREYSEL BAŞVURUDA KOMİSYONA MÜRACAT EDİLEBİLECEK
Geçici Madde 2- (Ek:25/7/2018-7145/20 Md.):
(Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında olup, münhasıran 1/1/2023 tarihi itibarıyla Anayasa Mahkemesi'nde derdest olan bireysel başvurular, başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle verilen kabul edilemezlik kararının tebliğinden itibaren üç ay içinde yapılacak müracaat üzerine Komisyon tarafından incelenir.
Komisyona müracaat, müracaat edenin kimlik bilgileri ile Anayasa Mahkemesi'ne başvuru tarihi ve numarasını içeren imzalı bir dilekçeyle yapılır. Dilekçeye, Anayasa Mahkemesi'ne yapılan bireysel başvuruya ilişkin form, kabul edilemezlik kararı ve bu kararın tebliğine dair belge ile ihlal iddiasına ilişkin diğer bilgi ve belgeler eklenir.
Müracaat evrakındaki eksikliğin giderilmesi için müracaat edene 30 günü geçmemek üzere süre verilir. Bu süre içinde, geçerli bir mazeret olmaksızın eksikliğin tamamlanmaması hâlinde müracaat reddedilir.
Bu madde uyarınca Komisyona gelen müracaatlar bakımından yedinci maddenin birinci fıkrasındaki dokuz aylık süre, 16 ay olarak uygulanır.
