9 işçi toprak altında kalmıştı! İliç madeniyle ilgili kritik karar
Erzincan İliç'te Şubat ayında meydana gelen ve 9 işçinin hayatına mal olan madenle ilgili yeni bir gelişme yaşandı. Madenin sahasını genişletme projesine ilişkin verilen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu raporu, mahkeme kararıyla iptal edildi.
13 Şubat 2024'te Erzincan'ın İliç ilçesindeki altın madeni sahasında meydana gelen heyelanda, 9 işçi toprak altında kaldı. İş makineleri ile yüzlerce personelin katıldığı ve aylarca süren aramalar sonunda işçilerin cansız bedenlerine ulaşıldı.
187 ÇALIŞANINI İŞTEN ÇIKARDI
İşçiler gözyaşları arasında toprağa verilirken, olayla ilgili başlatılan soruşturmada 9 şüpheli tutuklandı, 2 kişi adli kontrol şartı ile serbest bırakıldı. Soruşturma sürerken, Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. geçen hafta yazılı açıklama ile 187 çalışanını işten çıkardı. İşten çıkarılan çalışanlar maden ocağı önünde eylem başlattı.
ÇED'E İPTAL TALEBİ
Diğer yandan İliç ilçesinde yaşayan Sedat Cezayirlioğlu ile İsmail Hakkı Atal, Çöpler köyü mevkisinde Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılması planlanan, 'Çöpler Kompleks Madeni 2. Kapasite Artışı ve Flatasyon Tesisi Projesi' (9 işçinin hayatını kaybettiği maden sahasını genişletme projesi) için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 7 Ekim 2021'de verilen ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu' raporunun iptal edilmesini istedi.
İPTAL GEREKÇELERİNİ TEK TEK SIRALADILAR
Cezayirlioğlu ve Atal, projenin bölgedeki su kaynaklarını, tarımı ve hayvancılığı bitireceği, yaşam hakkını kasten sona erdirmeye teşebbüs olduğu, iklim krizi nedeniyle artık hiçbir kara parçasının güvenli olmadığı, asit maden drenajının topraktaki bir kısım minerali yok edeceği, iklimdeki son değişmelerin toprakları daha önemli hale getirdiği, davaya konu hususun ulusal güvenlik seviyesinde ele alınması gerektiğini belirtti.
Ayrıca kapasite artırımının kabul edilemeyeceği, raporun bilimsel verilere dayanmadığı, madencilik faaliyetlerinin hemen sona erdirilmesi gerektiği, söz konusu projenin koronavirüsün etkilerini de artıracağı, insan ölümlerinin ve doğal ekosistem yıkımlarının artacağı, projenin bütüncül etkilerinin ele alınmadığı, toplumsal maliyet analizinin yapılmadığı, madencilik faaliyetlerinin tek kazananının maden şirketleri olduğu, son yapılan bilimsel incelemelere göre çevre kirliliğinin cinsel yönden de insanlara zarar verdiğine işaret etti.
Aynı zamanda doğurganlık oranının azaldığı, ülkenin orman yapısının ve ekosisteminin projenin zararlı etkilerini tolere etme gücünün olmadığı, iklim krizinin doğrudan ve dolaylı düşmansız bir milli güvenlik tehdidi olduğu, madenciliğin insanlığa karşı işlenen suçlardan olduğu, normlar hiyerarşisine göre üstteki norm ve uluslararası düzenlemelere aykırı olan kanun ve yönetmeliklerin uygulanamayacağı, nihai ÇED raporunun bilimsellikten ve güvenirlikten uzak olduğu, tesisin proses suyunun nereden ve nasıl sağlanacağının belli olmadığı, hukuka aykırı olduğunu iddia etti.
BİLİRKİŞİ HEYETİ RAPOR HAZIRLADI
Erzincan İdari Mahkemesi, bilirkişi heyetinin hazırladığı rapora göre 'Çöpler Kompleks Madeni 2. Kapasite Artışı ve Flatasyon Tesisi Projesi' için verilen 7 Ekim 2021 tarihli 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu' kararında, hukuka ve mevzuata uyarlılık bulunmadığı sonucuna ulaştı.
MAHKEMEDEN İPTAL KARARI
Mahkeme, davaya konu ÇED raporunda altın madeninin depremsellik, erozyon, heyelan ve sel açısından yeterince değerlendirilmediğini belirtip, maden sahası genişletme projesiyle ilgili verilen ÇED olumlu raporunu iptal etti.
