2023'te hedef ay... SpaceX mi yoksa Soyuz mu kullanılacak? Ülkelerin uzay için bütçeleri ne?

Gelişen teknoloji ile birlikte uzaya gitmenin maliyeti azalsa da ortaya çıkan rakamlar son derece yüksek. Türkiye'nin dün açıklanan 'Milli Uzay Programı'na göre hedeflerden biri de Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) astronot göndermek. 

Dünyadaki hemen hemen bütün ülkeler bu görev için Rusya ve Soyuz roketlerine bağlıydı. Rusya bir astronotu ISS'e göndermek için en az 80 milyon dolar (568 milyon lira) talep ediyor. ABD merkezli Elon Musk'ın sahip olduğu SpaceX şirketi ise geçtiğimiz yıl kullanmaya başladığı roketlerle bu görev için 50 milyon dolar (355 milyon lira) talep ediyor.

 Turistlik maliyet 35 milyon dolar

Daha önce uzaya turist olarak giden ilk kişi Dennis Tito, 2001 yılında 20 milyon dolar, 2009'da da Gul Liliberte ise 35 milyon dolar ödemişti. 

BBC Türkçe tarafından hazırlanan habere göre Roscosmos yöneticisi Dmitri Rogozin, SpaceX için açıklanan fiyatın gerçeği yansıtmadığını iddia edip Soyuz için "Ucuz ve güvenilir, tıpkı bir Kalaşnikov gibi talep görüyor" ifadelerini kullanıyor.

Milli Uzay Programı'nı açıklayan Türkiye'nin henüz hangi yöntemle ISS'e astronot göndereceği ise henüz bilinmiyor. Rus haber ajansı TASS'a konuşan Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım "Soyuz'u kullanma ihtimalimiz yüksek çünkü çok güvenilir bir araç. Bu mümkün ama önce karar vermemiz lazım" dedi.

2018'de açıklanmıştı

Rogozin, 2018 yılında Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada Rusya'nın Türk astronotları eğiterek Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılında Kazakistan'daki Baykonur Kozmodromu'ndan ISS'e astronot gönderebileceklerini söylemişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da yakın zamanda uzay programıyla ilgili olarak SpaceX'in sahibi Elon Musk'la bir telefon görüşmesi yapmıştı.

Ülkelerin bütçeleri ne kadar?

ISS'teki faaliyetler beş uzay ajansının işbirliği içinde yürütülüyor. Bunlar ABD, Rusya, Kanada, Japonya ve Avrupa uzay ajansları. Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) 22 üyesi bulunuyor. Üyelik için AB üyesi olma şartı aranmayan ESA'ya birlik dışında Norveç, İsviçre, İngiltere gibi ülkeler de üye. Fakat Türkiye ESA'nın bir üyesi değil. 2004'te TÜBİTAK ile ESA arasında imzalanan işbirliği anlaşmasından sonra üyelik için bir adım atılmadı.

ISS'e astronot göndermiş bazı ajansların bütçeleri şöyle:

NASA: 23 milyar dolar
ESA: 6 milyar euro
Rusya Uzay Ajansı: 1,7 milyar dolar
Almanya Uzay Ajansı: 1,1 milyar euro
Japon Uzay Ajansı: 500 milyon dolar
İngiltere Uzay Ajansı: 374 milyon sterlin
Kanada Uzay Ajansı: 300 milyon dolar

Türkiye Uzay Ajansı'na ayrılan bütçe ise 38 milyon TL.