Dünyada aşı krizi büyüyor

ABD’de merkezli bir kuruluş tarafından hazırlanan yeni bir raporda; ABD, Avrupa Birliği (AB), İngiltere, Avustralya, Kanada ve Japonya'nın şimdiye kadar 3 milyardan fazla dozu güvence altına aldığını buldu. 32 ülkenin tüm nüfusunu aşılaması için 2,06 milyar doz aşıya ihtiyaç duyduğu yani bir milyardan fazla dozu gasp ettikleri belirtildi. Araştırmacılar, durumun aşı milliyetçiliğinin geldiği noktayı gösterdiğini ifade ederek, zengin ülkeleri fazla dozları bağışlaması çağrısında bulundu. Bu durumun gerçekleşmemesi halinde pandeminin oldukça uzayacağına ve yeni mutasyonların ortaya çıkabileceğine dair uyarı yapıldı.

ABD merkezli The One Campaign adlı organizasyon tarafından yayımlanan yeni bir rapor, dünyadaki aşı eşitsizliğini tekrar gözler önüne serdi. Çalışmaya göre zengin ülkeler, ihtiyaç duyduklarındani bir milyar doz daha fazla corona virüs aşını sahip olacak. Bu durum ise, corona virüs salgını nedeniyle ağır kayıplar veren yoksul ülkelerin mücadelesini önemli ölçüde zora sokuyor.

Araştırmacılar bu nedenle ABD ve İngiltere gibi zengin ülkelerin, pandemiye verilen küresel tepkiyi "güçlendirmek" için fazla dozları paylaşması gerektiğini söyledi. Yoksulluk ve önlenebilir hastalıklara karşı kampanya yürüten organizasyon, aşıların paylaşılamaması halinde, milyarlarca insanın corona virüse karşı korunamayacağını ve salgının uzayacağını açıkladı.

Rapor, önde gelen beş Covid-19 aşı üreticisi olan Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford-AstraZeneca, Johnson & Johnson ve Novavax ile yapılan sözleşmeleri inceledi. Uzmanlar, ABD, Avrupa Birliği (AB), İngiltere, Avustralya, Kanada ve Japonya'nın şimdiye kadar 3 milyardan fazla dozu güvence altına aldığını buldu. 32 ülkenin tüm nüfusunu aşılaması için 2,06 milyar doz aşıya ihtiyaç duyduğu yani bir milyardan fazla dozu gasp ettikleri ifade edildi. İncelenen aşıların iki doz halinde uygulandığı düşünüldüğünde ise fazladan tutulan 1 milyar dozla en az 500 milyon kişinin aşılanmasının ve birçok yoksul ülkede salgının bitirilmesinin engellendiği görülüyor.

ONE Campaign’in kıdemli politika direktörü Jenny Ottenhoff, "Bu muazzam fazlalık aşı milliyetçiliğinin somutlaşmış halidir. Zengin ülkeler, salgının başlarında aşılarla ilgili bahislerini anlaşılır bir şekilde korumaya aldılar, ancak bu bahisler fazlasıyla iyi sonuç verdi. Eğer dünya çapında milyarlarca insanı koruyacaksak bu hatanın düzeltilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Uzun vadede sonuçsuz

Çalışma ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yoksul ülkelere aşı paylaşımı için oluşturulan Covid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı (COVAX) planın uzun vadede sonuç alamayacağını ortaya koydu. Şimdiye kadar 190 ülkenin katıldığı COVAX ile Covid-19 aşılarının dünyanın en yoksul 92 ülkesine eşit, hızlı ve adil şekilde dağıtılması hedeflendi. Raporun yazarları, Covax’ın amacına ulaşamamasının Covid-19 ölümlerini ve yeni virüs varyantlarının ortaya çıkma olasılığını artıracağını söyledi.