Asgari ücret ne olur?
Tüm dünyada özellikle Covid-19 küresel salgını sonucu tedarik zincirlerinin kırılması süreci yaşanıyor. Bunu aslına bakarsanız herkes biliyor. Kimi bilmezden geliyor kimi de her konuyu bu duruma bağlıyor.
Tedarik zincirlerinin kırılması sonucu enflasyonun tetiklenmesi süreci yaşandı. Alım gücü ciddi anlamda düştü ve gelirler gideri karşılamadı. Bu süreç en çok dar gelirlileri sıkıntıya soktu. Nitekim, bu sürecin aşılması için hükümet de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatı ile iki kez asgari ücrete zam yaptı. İlkinde oran yüzde 50, ikincisinde yüzde 30 idi. Bu dönem için en büyük şanslardan birisi de sosyal politika hocası Profesör Vedat Bilgin’in Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olmasıydı. Vedat Hoca, işverenleri de razı ederek bu zamları yaptı. Ancak önümüzde yeni bir asgari ücrete zam süreci var.
Bir araştırma yaptık ve konuyu çeşitli boyutlarıyla sorduk. Fazla detaya girmeden paylaşacağım.
İşçiler asgari ücretin 7 bin 650,72 TL olmasını, işverenler 7 bin 227,50 TL olmasını, kamuoyu da 8 bin 64,50 TL olmasını istiyor.
Araştırmada uç değerleri değerlendirme dışı bıraktık. Nedir bu uç değerler? 5 bin 500 TL altı yanıtlar -ki ücretler düşmez artar- ile 11 bin TL üzerini değerlendirme dışı bıraktık. Zira 15 bin TL, 20 bin TL şeklinde yanıt verenler de vardı. Özellikle kamuoyunda bu yönde bir yaklaşım daha çok göze çarpıyordu.
ARAŞTIRMADA BAŞKA HANGİ DETAYLAR VAR?
İşçilere “Asgari ücret arttığında işvereninizin zorlanacağını düşünüyor musunuz?” diye sorulan bir soruya işçilerin yüzde 53,6’sı “Evet”, yüzde 46,4’ü “Hayır” cevabı vermiştir. Bu durum da işçilerin işverenleri düşündüklerini gösteriyor.
Asgari ücret artışıyla birlikte işten çıkarmaların yaşanacağını düşünenlerin oranı işçiler arasında yüzde 68,2, işverenler arasında yüzde 37,3 ve genel kamuoyunda ise yüzde 72,8. Yani genel olarak kamuoyunda asgari ücret artışının işten çıkarmaları artıracağı ve işverenleri zorlayacağı gibi bir kanaat var ki bunda da çok haksız sayılamazlar. İşten çıkarmaların artacağını düşünenlerin ortalama rakamı ise yüzde 69,3 ciddi ve dikkate değer bir oran.
ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞAN ORANI NE KADAR?
Bu konuyu takip edenler daha yeni Çalışma Bakanı Vedat Bilgin, “Asgari ücret temel ücret oldu” eleştirilerine cevap olarak “Asgari ücret ile çalışan oranı yüzde 37 civarında. Bilgisizliğe dayanan bir eleştiri. Asgari ücretin şöyle bir etkisi var. Biz asgari ücreti artırdığımızda reel ücretler de o düzeyde yeniden ayarlanıyor. Ortalamayı yukarı taşıyan asgari ücret politikası izlediğimizi belirtmeliyim” dedi.
Bu demek oluyor ki Türkiye’de çalışanların büyük çoğunluğu asgari ücretli değil. Asgari ücret artınca diğer çalışanların ücretleri de aynı oranda artıyor. Asgari ücrete de yaklaşmıyor.
“Asgari ücret ne olacak?” sorusuna tekrar dönecek olursak enflasyon oranı, işveren beklentisi ve işçi beklentisi dengesini bulacak bir rakam olacaktır.
Bence bu rakam 7 bin 500 TL ile 8 bin TL arasında bir yerde olacak.
Bekleyip göreceğiz.
Ancak belirlenecek rakamın makul olması herkesin beklentisi.
Umarım hayırlısı olur.