İbrahim Kalın: Putin görüşmeye hazır değil

24 Şubat'ta başlayan Rusya-Ukrayna savaşında Türkiye'nin izlediği 3. yol politikası Batı dünyasının yakın markajında... Cumhurbaşkanı Erdoğan, savaşın tarafları iki ülkenin lideriyle görüşebilen tek lider olma özelliğiyle dikkat çekiyor.. Hal böyleyken Türkiye eksenli diplomatik adımlar, Batı medyasında olumlu şekilde işlenmeye devam ediyor.

New York Times'ta Steven Erlanger, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın'ın değerlendirmelerine geniş yer ayırdığı bir makale yayınladı. "Putin Zelenskiy’le konuşmaya henüz hazır değil" başlığını kullanan Erlanger'in makalesi şöyle:

Ukrayna lideri Zelenskiy, Rusya Devlet Başkanı Putin’e direkt olarak görüşme çağrısı yaptı. Ancak Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın'a göre Putin henüz böyle bir müzakere için hazır değil.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Zelenskiy görüşmeye hazır, ancak Putin, bu toplantıyı liderler düzeyinde yapacak pozisyonların henüz yeterince yakın olmadığını düşünüyor" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya ile Ukrayna arasında önemli bir arabuluculuk rolü oynuyor, daha uzun vadeli bir ateşkes için bir yol bulmaya ve üç haftadır süren acımasız bir savaşa barışçıl bir çözüm için ciddi müzakerelere yol açmaya çalışıyor. Türkiye’nin NATO üyesi olması ve 30 Batılı askeri ortağının Putin’e karşı mesafeli tutumuna rağmen Erdoğan’ın Putin’le iyi bir ilişkisi var.

Cumhurbaşkanı Erdoğan iki tarafla da görüştü

Cumhurbaşkanı Erdoğan Perşembe günü hem Zelenskiy hem de Putin’le konuşarak iki tarafın konumunu ölçtü.

Türk yetkiliye göre Putin artık Zelenskiy yönetimini devirmeyi savunmuyor, beğense de beğenmese de Zelenskiy’in Ukrayna’nın lideri olduğu realitesini kabul etmiş durumda.

Kalın, “Görüşme bir noktada gerçekleşecek. Bir barış anlaşması bir noktada olacak. Biz tabii ki bunun geç olmasındansa erken olmasını istiyoruz. Ancak Putin muhtemelen masaya güçlü bir pozisyonda oturmak istiyor. Ekonomik yaptırımlar ya da askeri kayıplar nedeniyle zayıf göründüğü bir noktada masaya oturmak istemiyor. Bu zaman henüz gelmedi ve yakın zamanda da gerçekleşmeyebilir. Ancak muhtemelen Putin’i en çok etkileyen şey ekonomik yaptırımlar” dedi.

"Ukraynalılar bir an önce barış istiyor'' 

Sözcü Kalın, “Bazı NATO ülkeleri Rusya'nın saldırgan savaşı için ödüllendirilmesinden endişe duysa da, aynı zamanda Ruslarla savaşmak konusunda isteksiz olsa da, Ukraynalılar, diğerlerinin görüşü ne olursa olsun, bir an önce bir barış anlaşması istiyor” ifadesini kullandı.

“Ancak asıl zorluk, Ukrayna ve müttefikleri fedakarlık etmeyecekken Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini nasıl koruyacağı olacaktır. Buna Rusya'nın 8 yıl önce ilhak ettiği Kırım yarımadası da dahildir. Kırım fiilen Rus olsa bile. Hiç kimse de jure ilhakı kabul etmeyecek.” Sözleriyle Kalın genel olarak, çözümün Ukrayna'da Rusya'nın desteklediği ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk bölgelerine önemli bir özerklik sağlamayı amaçlayan Minsk anlaşmalarının bazı yeni versiyonlarında bulunacağını belirtiyor.

"En zor konular iki lidere bırakılmalı''

Putin ve Rus parlamentosu Duma, ayrılıkçı bölgeleri, 'bağımsız devletler' olarak kabul ettiğinden beri bu artık daha karmaşık. Tıpkı 2008’deki Gürcistan savaşında ayrılıkçı bölgeler Güney Osetya ve Abhazya’da olduğu gibi.

Rus ve Ukraynalı diplomatlar hem Belarus’ta hem de videokonferans yöntemiyle müzakereleri sürdürüyor. Rus delegasyonu nispeten düşük seviyede görüşmeleri sürdürdü ve şimdiye kadar görüşmelerde iki tarafı ayıran en zor sorunlara değinilmedi, bu da Ukraynalı yetkililerin Rusya'nın askeri harekatının devam etmesi nedeniyle bu yolu seçtiğini düşünmesine yol açtı.

Sözcü Kalın, daha küçük sorunlar çözüldüğünde, toprak kontrolü ve egemenlik gibi en zor konuların iki lidere bırakılması gerektiğini ileri sürüyor. Bunlar arasında Ukrayna'nın, Zelenskiy'in zaten kabul ettiği görünen NATO üyeliğini engelleyen bir tarafsızlık biçimini kabul etmesi de yer alıyor. Kalın, “Ruslar müzakerelerin başka bir aşamasına geçmeye hazır” dedi.

"Yeni bir güvenlik mimarisi gerecek"

Ancak, savaş sona erdikten sonra Rusya ile ilişkilerin nasıl yönetileceği konusunda Türkiye ve diğer NATO üyeleri için ciddi şekilde düşünmeye başlamanın da önemli olacağını söyledi. “Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik savaşını kesin olarak kabul etmesek de, Rusya’nın sesinin duyulması gerekiyor çünkü bu savaştan sonra Rusya ile Batı bloğu arasında yeni bir güvenlik mimarisinin kurulması gerekecek" dedi.

"Başka bir Soğuk Savaşı kaldıramayız. Herkes için kötü olacak ve tüm uluslararası siyasi ve finansal sistem için maliyetli olacak. Rusya ile ilgili askeri, siyasi, ekonomik ve diğer açılardan aldığımız her kararın, attığımız her adımın bu yeni güvenlik mimarisi üzerinde etkisi olacaktır” dedi.

Bu konu, Perşembe günü Başkan Biden'ın katılmayı planladığı NATO Liderler Olağanüstü Zirvesi’nin bir parçası olacak. Çoğunlukla Rus saldırganlığı karşısında bir birlik gösterisi olarak düşünülse de, ittifakın caydırıcılık ve toplu savunmaya olan bağlılığını vurgulamayı amaçlayan Kalın, “Günün sonunda amaç herkes için barış ve güvenliği tesis etmektir” diye konuştu.

Kalın, “Türkiye'nin Rusya ile iletişim hatlarımızı açık tutmak için bu kadar çaba göstermesinin nedeni de bu. Elbette burada daha büyük sorumluluk Rusya'ya düşüyor" dedi, ancak "Günün sonunda bu savaşı durduracak olan Başkan Putin. Bunu ne zaman yapmak isteyecek? Bu savaştan istediğini elde ettiğini düşündüğünde -uzlaşma, taviz, anlaşma- bilmiyorum. Ama bence o yönde ilerliyoruz” ifadelerini kullandı.