Çavuşoğlu: Türkiye küresel bir aktör oldu

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 4'üncü Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN)-Türkiye Sektörel Diyalog Ortaklığı Üçlü Toplantısı'na katıldığı Kamboçya'nın başkenti Punom Pen'de toplantıya ve ikili görüşmelerine dair değerlendirmelerde bulundu.

ASEAN’a önem verdiklerini belirten Çavuşoğlu, “5 sene önce 2017 yılında sektörel diyalog ortaklığı statüsü elde ettik. Bu 1999’da moratoryumdan sonra verilen, ülkelere verilen bir statüdür. Ama biz doğrudan diyalog ortaklığı statüsü almak istediğimizi de söyledik. Bugünkü toplantımızda bu statüyü elde ettiğimiz günden bu yana her yıl yenilediğimiz bir yol haritamız var, eylem planımız var, birlikte yapacağımız çalışmalar, tecrübe paylaşımı, destek vereceğimiz projeler ve çalışmalar var. Ticaretimizin artırılması, savunma sanayi iş birliğimizin artırılması, turizm, kültür, eğitim gibi birçok alanda ASEAN örgütüyle ve ASEAN ülkeleriyle, 10 üyesi var, iş birliğimizi arttırıyoruz” dedi.

Çavuşoğlu, “Bir de Yeniden Asya biliyorsunuz inisiyatifimiz var. Bu Yeniden Asya İnisiyatifi ile beraber de tüm Asya ülkeleri ile ve bölgesel örgütlerle geniş bir yaklaşımla yaklaşık bin değişik proje ile ilişkilerimizi geliştiriyoruz. Hedefimiz tabii diyalog ortaklığı statüsünü elde etmek, moratoryum kalkarsa o statüyü de elde edebileceğimizi düşünüyoruz. Özellikle iş çevrelerimizin de ciddi artan ilgisi var, yatırımlar artıyor, ticaretimiz artıyor. ASEAN ülkelerinin Türkiye’deki yatırım miktarı 10.3 milyar dolarak çıktı. Türk şirketlerinin yatırım miktarı da 471 milyon dolar civarındaydı. Sonuçta her alanda ilişkilerimizi Asya bölgesi ile geliştirmemiz lazım. Asya ekonominin güç merkezi haline geldi. Artık Yeniden Asya çağını yaşıyoruz. Avrupa’daki sıkıntılar, yine daha önce Amerikan çağı vardı. Şimdi Asya çağına tekrar geçirdiğini söyleyebiliriz. Dolayısıyla Türkiye’nin bu bölgede de çıkarları var. Bunları değerlendirmek lazım” diye konuştu.

İkili görüşmelere değindi

Bugün gerçekleştirilen üçlü toplantının yanı sıra her zaman olduğu gibi uluslararası toplantılar marjında ikili görüşmeler de de bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, “Güne Katar Dışişleri Bakanı Muhammed el-Thani kardeşimle başladık, ikili ilişkilerimiz, bölgesel gelişmeler. Daha sonra Yeni Zelanda‘nın yeni Dışişleri Bakanı var, kendisiyle görüştük. Yine pandemiden sonra Çanakkale anma törenlerine bu sene yeni Zelanda bakan düzeyinde katıldı ve ikili ilişkilerimizi, bölgesel konuları değerlendirdik. Yine Kamboçya Müslümanlardan Sorumlu Devlet Bakanıyla da ayrıca görüştük. Özellikle Helal Akreditasyon Kurumu ile iş birliği, helal gıda tesisi konusunda yardım istediler. Ülkenin nüfusunun yaklaşık yüzde 5’i Müslüman, TİKA’nın bu bölgede gerçekleştirebileceği projeler. Brunei Dışişleri Bakanı Yusuf kardeşimle de görüştüm. Önümüzdeki süreçte karşılıklı ziyaretler konusunda hemfikir kaldık, başta Sultanın Türkiye’ye ziyareti olmak üzere” dedi.

“Gerçekten Sri Lanka’da ciddi bir sorun var, bir kriz var”

Çavuşoğlu, Sri Lankalı mevkidaşıyla gerçekleştirdiği görüşmeye dair, “Sri Dışişleri Bakanı, kendisi de Sri Lanka Müslümanlarından. Son hükümet değişikliğinden sonra dışişleri bakanı oldu. Daha önce adalet bakanlığı yaptı. Gerçekten Sri Lanka’da ciddi bir sorun var, bir kriz var. Bu krizin aşılması konusunda yapabileceğimiz yardımları da konuştuk. Gerek gıda yardımı gerekse ilaç ve diğer konularda yardımlarımız olacak. Türk Hava Yolları’na 5. trafik hakkı verdiler. Türk Hava Yolları Maldivler'le Colombo arasında yolcu da taşıyabilecek, Türk Hava Yolları’nın önem verdiği bir anlaşmaydı” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’den bir heyetin 7 günlük karantinadan sonra bölgeye gelmelerini istediler”

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile görüşmesinde Uygur Türklerine değindiğini belirten Çavuşoğlu, “İkili ilişkilerimizi değerlendirdik, son gelişmeler, bölgesel gelişmeler, gerek Tayvan olsun gerekse Ukrayna, bu konuları da ele aldık ve Türkiye’de gerçekleştirecek bazı projeler vardı, o konuları da gündeme getirdiler. Biz de tabi tüm bunlara ilaveten Uygur Türkleri konusundaki hassasiyetinizi kendilerine aktardık. Türkiye’den gidecek bir heyeti 7 günlük bir karantinadan sonra bölgeye gönderebileceklerini, yani bölgeye gelmelerini istediler. Ayrıca büyükelçimizin önümüzdeki süreçte hiç ziyareti kısıtlanmadan bölgeyi bir ziyaret etmesi de gündemde” şeklinde konuştu.

“Varılan mutabakatın bir ateşkese ve kalıcı bir barışa vesile olabilir mi, olmaz mı bunları değerlendirdik”

Çavuşoğlu, “Biraz önce Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’la da bir görüşme gerçekleştirdik ve bu görüşmede tabii tahıl anlaşmasından sonra her iki ülkenin ihraç edeceği ürünlerin önündeki engellerin kaldırılması gündemdeydi. Diğer taraftan bu varılan mutabakatın bir ateşkese ve kalıcı bir barışa vesile olabilir mi, olmaz mı bunları değerlendirdik. Son gelişmelerden sonra düşüncelerini kendilerinden aldık. Biz de kendi düşüncelerimizi, temennilerimizi bir an önce ateşkesin sağlanması gerektiğini söyledik” dedi.

“Görüştüğümüz tüm muhataplar, Türkiye’nin tahıl konusunda Birleşmiş Milletlerle oynadığı rol konusunda teşekkürlerini ilettiler”

Çavuşoğlu, “Sayın Cumhurbaşkanımız da Putin’in görüşmeleri oldu. Görüşmeler olacak, bu konuların hazırlığını da yaptık. Bugün Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı da elbette vardığımız mutabakatı önemsiyor ama görüştüğümüz tüm muhataplar, Türkiye’nin tahıl konusunda Birleşmiş Milletlerle oynadığı rol konusunda teşekkürlerini ilettiler. Türkiye’ye yönelik güvenlerini, Sayın Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye’ye güvendiklerini söylediler. Görüyorum ki gerçekten Türkiye'ye yönelik umut da artıyor. Türkiye küresel bir aktör oldu. Biz de bunu yapıcı bir şekilde değerlendirerek gerek bölgemizin gerekse dünyanın huzuru, barışı için çaba sarf etmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu Malezya’ya geçecek

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Sonuçta bir günlük ziyaretti. Hem ASEAN toplantımız bakımından hem de ikili görüşmelerimiz bakımından verimli bir görüşme oldu. Buradan yine Malezya’nın daveti üzerine Kuala Lumpur’a birazdan hareket edeceğiz. Orada yarın sabah ikili görüşmelerimizi yaptıktan sonra da inşallah ülkemize döneceğiz. Malezya Başbakanı Türkiye’deydi ve önümüzdeki süreçte de Malezya Kralı yine Türkiye’yi ziyaret edecek. Dolayısıyla hem Malezya Başbakanı’nın ziyareti sırasında alınan kararlar, Cumhurbaşkanımız ve Başbakanın aldıkları kararlar ve daha önce imzaladığımız anlaşmalar, belgeler var, bunların takibini yapacağız. Bir de Kralın Türkiye ziyaretinin hazırlıklarını yapacağız, böylelikle kısa süreli Asya turumuzu tamamlamış olacağız inşallah” dedi.