Dışişleri'nden '1915' tepkisi: Yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz
ABD başkanı Joe Biden'ın bugün yaptığı "20. yüzyılın en büyük toplu mezalimlerinden biri olan Ermeni soykırımı başladı" açıklamasına Türkiye'den tepki geldi. Biden'ın sözlerine Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı İbrahim Kalın sert yanıt verdi.
Biden'ın, "Böylece 20. yüzyılın en büyük toplu mezalimlerinden biri olan Ermeni soykırımı başladı." ifadesini kullandı. Biden, "Katledilen veya ölüme yürüyen bir buçuk milyon Ermeni'yi anıyor ve bu kadar çok can kaybının yaşını tutuyoruz" sözlerine Türkiye'den peş peşe yanıt geldi.
Resmi sosyal medya hesabından açıklama yapan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Bazı batılı liderler son günlerde “soykırımın” ancak mahkeme kararıyla tespit edilebileceğini savunuyor. Doğru! Aynı kişilerin, yetkili bir mahkeme kararı olmadan #1915 olayları için “soykırım” kelimesini siyasi saiklerle kullanmaları ise ikiyüzlülüklerinin en bariz örneğidir" ifadelerini kullanırken, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "1915 Olayları hakkında milletimize, ecdadımıza, tarihimize ve devletimize yapılan iftiraları tekrarlayan ABD Başkanı Joe Biden’i kınıyorum." sözlerini paylaştı.
"Türki milletinin eli temizdir"
Sert açıklamalarına devam eden Bozdağ, "Türk milletinin eli temizdir, vicdanı temizdir, tarihi temizdir. Hiçbir iftira, bu tarihi hakikati değiştiremez. Tarihi hakikatler, siyasî kararlarla; siyasilerin, ülke yöneticilerinin veya ülkelerin açıklamalarıyla ya da ülkelerin Meclislerinin kararlarıyla değişmeyeceği ve değiştirilemeyeceği gibi mahkeme kararlarıyla da değişmez ve değiştirilemez. Tarih; sadece tarih bilimi ve tarihçiler ile diğer ilgili bilimlerin ve bilim insanlarının konusudur. ABD Başkanı Biden’in 1915 Olayları hakkındaki iftirayı tekrarlamak yerine, tarihi, arşivlerin şahitliğine ve bilim insanlarına bırakmalıdır" dedi.
"Tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksundur"
Bir tepki de AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik'ten geldi. Çelik, ABD Başkanı Joe Biden'ın 1915 olaylarını 'soykırım' olarak nitelemesine ilişkin, "Tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksundur. Ermenistan'la yürümekte olan normalleşme sürecini sabote eder niteliktedir" dedi. AK Parti Sözcüsü Çelik, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "ABD Başkanı Biden'ın açıklaması, tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksundur. Soykırım iftirasını sektör haline getiren lobileri, memnun etmeyi amaçlayan açıklamasının hiçbir temeli olmadığını ifade ediyoruz. Türkiye, adil bir yaklaşımın inşasından yanadır. Cumhurbaşkanı'mız, 1915 olaylarının dar siyasi yaklaşımlara malzeme yapılmadan, bilimsel olarak araştırılması için gereken yaklaşımı sergilemiştir. Bu öz güvenli yaklaşımlara karşı, Ermeni lobisinin tezlerini esas alan açıklamada hiçbir iyi niyet söz konusu değildir. Üstelik Başkan Biden'ın açıklaması, Ermenistan'la yürümekte olan normalleşme sürecini sabote eder niteliktedir. Dar ve ufuksuz siyasi yaklaşımlar sadece husumet lobisine hizmet eder. Barışa, diyaloğa ve tarihin doğru anlaşılmasına hizmet etmez. Tezine güvenenler, tüm arşivlerin tarihçilere açıldığı bir çalışmaya destek verir. Tezine güvenmeyenler ise siyasi lobileri tatmin etmeye çalışır. Cumhurbaşkanı'mızın mesajları tezine güvenen bir yaklaşımın ürünüdür" ifadelerini kullandı.
"Modern barbarlar! Aynada kendinize bakın"
En sert tepkiyi ise Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu başkan vekilliği ve Cumhurbaşkanlığı başdanışmanlık görevini sürdüren İbrahim Kalın'dan geldi.
Kalın, "Milyonları ölüme götüren, dünya savaşları çıkartan, kitlesel imha silahları yapan, atom bombası atan, köle ticareti yapan, insanları hayvanat bahçelerinde sergileyen modern barbarlar... Bizim tarihimizde soykırım, etnik temizlik, Holokost lekesi yok.
Siz aynada kendinize bakın" dedi.
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi:
"1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve uluslararası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliği bulunmamaktadır. Buna ABD Başkanı Biden'ın 2021 yılında yaptığı hatanın tekrarı niteliğindeki bugünkü talihsiz beyanı da dahildir. Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan, bu tür açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz.
Tarihten husumet çıkarmaktan başka amaca hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımlar ahlaken sorunlu, siyaseten art niyetlidir. İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o dönemde yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları saygıyla anmaktadır. Bu acıları siyasete malzeme yapma girişimlerini reddediyoruz.
Türkiye, 1915 olayları gibi tarihin tartışmalı dönemlerinin önyargısız biçimde, bilimsel ve hukuki esaslar çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşündedir. Bu anlayışla Türkiye, Ortak Tarih Komisyonu kurulmasını önermiş, arşivlerini açmıştır.
Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, işbirliği ruhunun öne çıkması için çaba göstermektedir. Ermenistan’la başlatılan normalleşme girişimi bu anlayışın bir başka tezahürüdür."