Dünyanın sonuna her gün biraz daha yaklaşıyoruz! Bilim insanlarının insanlıktan sakladığı gerçek ortaya çıktı
Bilim insanları, dünyayı iklim krizinden kurtarmak adına çalışmalarına devam ediyor. Son olarak Meksika’dan Güneş’i karartma çalışmalarına veto geldi. Ancak bilim insanları, yakın bir gelecekte küresel ısınmanın durdurulamaması durumunda bir felaket olacağını savunuyor. Hatta bilim insanları son araştırmalarında bu sürenin çok yaklaştığını buldu.
Geçtiğimiz günlerde gündeme gelen çevre teknolojisi girişimi Make Sunsets'in "Güneş'i karartma" deneyleri Meksikalı yetkililer tarafından yasaklandı. Bahsi geçen girişim, 2022'nin son haftasında, gezegeni soğutmak için atmosferin stratosfer tabakasına kükürt dioksit parçacıkları salmaya başlamıştı. İklim krizinin etkilerini iyiden iyiye gösterdiği bugünlerde bu etkileri biraz olsun azaltmak için yapılan deneylerde Meksika'nın Baja California eyaletinde kükürt dioksitle dolu 1,8 metrelik helyum balonları serbest bırakılmıştı.
GÜNEŞ IŞIĞI UZAYA GERİ YANSITILMAK İSTENDİ
Deneyde kullanılan kükürt balonları, yüksek irtifalara çıkınca kükürt dioksit partiküllerini serbest bırakıyor. Bu parçacıklar da Güneş ışığını uzaya geri yansıtarak Dünya yüzeyine gelmesini engellemesi amaçlanıyor. Ancak bu deneyin etkilerini görebilmek için çok daha fazla balon salınması gerektiği belirtildi. Meksika Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ise 'Güneş'i Karatma' projesi kapsamında daha fazla deney yapılmasını yasakladı. Bakanlığın açıklaması Make Sunsets'in çalışmalarını durma noktasına getirdi.
GÜNEŞ'İ KARARTMA FİKRİ YENİ BİR FİKİR DEĞİL
"Güneş jeomühendisliği" olarak bilinen yöntem bilim çevrelerinde bir süredir önemli bir tartışma konusu. Güneş'i karartma fikri ilk kez 1989'da Harvard Üniversitesi'nde görev alan Prof. David Keith tarafından incelenmiş. Bu fikir dönem dönem tekrar gün yüzüne çıksa da hala bir netlik kazanmış değil. Pek çok bilim insanı bu konuya hala şüphe ile yaklaşıyor. Bilim insanları, insan sağlığına zarar vermemesi için hangi gaz ve partiküllerin kullanılması gerektiğinde de hemfikir değil.
İklim krizinin kapıda olması sebebiyle yöntemin destekçileri bir an önce harekete geçmek istese de, fikrin hala ne kadar etkili olacağı ve nasıl sonuçlar doğuracağı bilinmiyor. MIT Technology Review'a göre Make Sunsets, uzun süredir tartışılan bu yöntemi ilk kez hayata geçirmeye teşebbüs eden kurum olmuştu. Şirketin CEO'su ve kurucusu Luke Iseman, "Bence asıl denememek ahlaki açıdan yanlış" ifadelerini kullanmıştı. Iseman, deneyi "ellerinden geldiğince hızlı ve güvenli bir şekilde yürüttüklerini" vurgulamıştı.
"DİYALOG BEKLEDIM VE UMDUM"
Deneyin yasaklanmasına karar veren Meksikalı yetkililer, bu deneylerin devam etmesi halinde ulusal sınırları aşarak uluslarası boyutta etkileri olduğu takdirde bu konuda herhangi bir anlaşma olmadığını belirtti. Make Sunsets'in CEO'su ve kurucusu Luke Iseman ise ani yasak kararı karşısında hayal kırıklığına uğradıklarını söyledi. Wall Street Journal'a konuşan Iseman, "Diyalog bekledim ve umdum" ifadelerini kullandı: "Hayalim, gelecekte Make Sunsets'i yasalara uyumlu bir şekilde büyütebilmek."
İNSAN SAĞLIĞINA ZARARLARI OLABİLİR
Güneş jeomühendisliği araştırmalarına ekim ayında Beyaz Saray da dahil olmuştu. Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politika Ofisi'nin, 5 yıllık bir araştırma projesini koordine edeceği bildirilmişti. Güneş'ten gelen ışığın bir kısmını engelleme fikri 2020'de Güney Afrikalı bilim insanlarının yürüttüğü bir araştırmayla da gündeme gelmişti. Cape Town Üniversitesi'nde görevli bilim insanları, kentin üzerindeki atmosfere büyük miktarda kükürt dioksit gazı salmayı ve Güneş'i kalıcı olarak "karartarak" su kaynaklarını korumayı amaçladıkları bir plan hazırlamıştı. Bu planın su kıtlığı riskini 2100'den önce yüzde 90 oranında azaltacağı ifade edilmişti. Ancak birçok uzman bu fikre karşı çıkmıştı. Kükürt dioksit tekniğinin çevre ve insan sağlığı üzerinde zararlı etkileri olabileceği belirtilmişti.