Emekliler için önemli istisna! Ödeyen alıyor...
Bağ-Kur’lu olarak değerlendirilme ve emeklilik koşullarının daha zor olması nedeniyle, isteğe bağlı sigortalılık yaptıranlar azaldı. Ancak bir istisna emekli olmak isteyen vatandaşların işlerini kolaylaştırıyor. İşte bilmeniz gerekenler...
1 Ekim 2008 sonrası sosyal güvenlik sisteminde çok önemli değişiklikler yaşandı. Bunlardan biri de isteğe bağlı sigortalılıktaydı. Son dönem şartların zorlaşması nedeniyle i,seğe bağlı sigortalılık yaptıranlar emeklilik başvuruları azaldı. Ancak memurlar yani 4/c’li sigortalılar için önemli bir istisna var.
Belirli süre memurluk yapanlar, isteğe bağlı iştirakçi olarak kendi primini ödeyip emekli sandığı mensubu olarak emekli olabiliyor. İşte detaylar...
Buna göre bu tarihten önce kişi isterse SSK’lı, isterse Bağ-Kur’lu isterse Emekli Sandığı’na tabi olarak isteğe bağlı sigortalı oluyordu. Fakat sosyal güvenlik reformu sonrası isteğe bağlı sigortalılar 4/b’li yani Bağ-Kur’lu olarak değerlendiriliyor.
Cebinden prim ödeyerek sigortalı olan kişilerin emeklilik için 9.000 gün prim ödemesi zorunluluğu ve emekli olacakları zaman bağlanacak aylığın görece sigortalı (SSK) ve memurlara göre düşük olması bu azalmanın temel nedeni.
İsteğe bağlı sigortalılık konusunda önemli bir istisna, memurlar yani 4/c’li sigortalılar için söz konusu. Belirli bir süre memur olarak çalışmış kişiler, gerekli şartları sağlamaları halinde isteğe bağlı iştirakçi olarak kendi primlerini ödeyerek emekli sandığı mensubu olarak emekli olabiliyor.
İsteğe bağlı iştirakçi olabilmek için şartlardan en önemlileri şöyle:
İsteğe bağlı iştirakçi olarak prim ödemek isteyenlerin en az 10 yıl memur olarak bir fiil çalışmış olması,
5434 sayılı Kanun’a tabi görevlerinden istifa ederek ayrılmış olmak.
Sosyal güvenlik kuruluşlarından birinden emekli aylığı bağlanmamış olmak.
Sosyal güvenlik kuruluşlarından birine tabi çalışıyor olmamak.
Yani en az 10 yıl bir fiil memur olarak çalışmış, görevinden kendi isteği ile ayrılmış olan, emekli olmayan ve başka bir işte çalışmayan memurlar isteğe bağlı iştirakçi olarak prim ödeyebilir ve emekli olabilirler.
Keseneklerini (primlerini) dışarıdan kendisi ödeyerek, devlet memuru şartlarıyla emekli olmak isteyenlerin ödeyecekleri kesenek miktarı, memuriyetten ayrıldıkları zamanki kadrolarının karşılığı olan dereceye göre belirlenir.
Kendi cebinden kesenek ödeyenlere her yıl bir kademe, her üç yıl içinse bir derece verilir. İsteğe bağlı iştirakçi olacaklar, toplam yüzde 36 oranında prim ödemek durumundalar. Buna ek olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmak için yüzde 12 oranında genel sağlık sigortası primi ödemeleri de gerekiyor.
Diğer yandan 1 Ekim 2008 sonrası ilk kez memur olanlar, 5510 sayılı yeni sosyal güvenlik kanununa tabi oldukları için, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu uyarınca düzenlenmiş isteğe bağlı iştirakçilikten yararlanamazlar.
Bununla birlikte isteğe bağlı iştirakçiler keseneklerini toplu veya aralıklı olarak 6 aydan daha uzun süre ödemezlerse, iştirakçilikleri sona eriyor.
Kaynak: Milliyet