En önemli protein kaynağı yumurta ve kolesterol İlişkisi
Yumurtanın kolestrol miktarı yaklaşık 200-220 mg’dır. İçeriğindeki bu kolesterol de sadece sarısında bulunur. Günlük alınması gereken kolesterole katkı sağladığı için yıllarca kolesterolü yüksek olan kişilerin diyetin ya tamamen çıkarıldı ya da gün aşırı verilmeye devam etti. Yani kolesterolün tek suçlusu yumurtaymış gibi davranıldı. Fakat yıllar geçtikçe yumurta üzerinde yapılan araştırmalar arttıkça görüldü ki, yumurta kolesterolü yükseltiyor ama iyi huylu kolesterolü (HDL) yükseltiyor.
2021 yılında yayınlanan, Japon bilim adamlarının yaptığı bir araştırmaya göre; günde 1 tane yumurta tüketmek kalp hastalıkları ve kolesterol açısından bir risk oluşturmazken önemli olan noktanın diyetin geri kalan içeriği olduğunu gösteriyor. Yani bu ne demek? Kolesterol ve kalp hastalıklarının günah keçisi yumurta olamaz. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta hayvansal yağ ve trans yağ tüketimini genel olarak sınırlandırmak. Diğer bir çok araştırmaya göre ise, günde 1 tane yumurta tüketmek HDL yani iyi huylu kolesterolün artmasını sağladığı için kalp hastalıklarından korumada etkili oluyor. Fakat burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, günde 1 yumurta tüketirken aynı zamanda diyetinizde tereyağı, kırmızı et, kuyruk yağı, trans yağ gibi zararlı yağları diyetinizde sınırlamak. Bunların yerine ise, zeytinyağı, omega-3 açısından zengin besinler, ceviz, fındık, badem, balık gibi sağlıklı yağlara diyette daha fazla yer vermek.
Sporcular için durum farklı
Profesyonel bir sporcunun günlük protein, karbonhidrat, yağ ve enerji ihtiyacı da arttığı için ve yumurta anne sütünden sonra en kaliteli protein olduğu için sporcu beslenmesinde sıkça yer alan bir besindir. Bir sporcunun antrenman sıklık ve yoğunluğuna bağlı olarak günde 2-3 ten fazla yumurta yemesi alınan ve harcanan enerji dengesi düşünüldüğünde çok fazla sorun yaratmasa da, genel anlamda diyetinin yağ içeriğinin daha çok bitkisel yağlardan oluşmasına dikkat edilmelidir.
Yumurta tüketirken dikkat edilmesi gerekenler:
1- Yumurta, demir içeriği yüksek bir besin olduğu için yanında çay, kahve veya kafein içeriği yüksek diğer içecekleri içmek demir emilimini azaltır. Bu sebeple özellikle demir eksikliği yaşayan kişilerin yumurta yanında kafein içeren içecekleri tüketmesi önerilmez.
2- Yumurta ve C vitamini çok iyi bir ikili. Az önce de bahsettiğim gibi, yumurta demir içeriği yüksek bir besindir. C vitamini içeren besinlerle birlikte tüketmek demirin vücuttaki emilimini arttırır. Bu sebeple özellikle yumurtanın yanına biber, kivi, mandalina, portakal gibi besinlere yer vermek önemlidir.
3- Yeşil halkalar oluşacak kadar haşlamayın: Uzun süre haşladıktan sonra eğer yumurtada yeşil halkalar oluşur. Bu yeşil renkteki kısmın adı demir sülfür halkasıdır. Bu halka yumurtanın bayat olabileceğinin ve besin değerlerini kaybetmiş olabileceğinin işaretidir. Bu şekildeki yumurtaların tüketilmesi önerilmez.
4- Özellikle LDL kolesterolü yüksek olan kişilerde yumurtanın tereyağında pişirilmemesi önerilir. Bunun sebebi diyetin hayvansal yağ içeriğinin azaltılması gerektiğidir.
Kahvaltı için bağışıklık güçlendiren yumurta salatası tarifi :
1 tam haşlanmış yumurta (küp küp doğranmış)
3 yemek kaşığı lor peyniri
1 tutam doğranmış maydanoz
1 tutam doğranmış taze nane
Dere otu (opsiyonlu)
1 yemek kaşığı zeytinyağı
Kimyon
Pulbiber
Bir tutam tuz
1 tatlı kaşığı çöreotu
Tüm malzemeler bir kapta karıştırılarak tüketilebilir. Afiyet olsun.