Bakan Fatih Dönmez açıkladı! 2030'da devreye girecek

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 14. Elektrik Dağıtım Şirketleri Sektör Değerlendirme Toplantısı’nda konuştu. Bakan Dönmez, 2030 yılına kadar elektrikli araç soket ve şebeke altyapısı için 1 milyar dolarlık yatırım yapılacağını söyledi.

Dağıtık enerji üretiminin özellikle ana şebekeye binen yükün azaltılması açısından önemli olduğunu söyleyen Dönmez, "Bu nedenle 2030 yılına kadar dağıtık üretim ve yenilenebilir enerji teknolojileri için 2 milyar dolarlık şebeke yatırımı yapılacak" ifadelerini kullandı.

Dönmez konuşmasında, 2016-2020 yılları arasında 74,3 milyar TL'lik elektrik dağıtım yatırımı yapıldığını belirtirken 2021-2025 yıllarını kapsayan Dördüncü Uygulama Dönemi için bu rakamın 124 milyar TL olarak belirlendiğini hatırlatarak "Halihazırda 16 milyar TL’si şebeke, 4 milyar TL’si de diğer yatırımlar olmak üzere toplam 20 milyar TL’lik bir yatırım hayata geçirildi. yatırım bütçesine ilaveten toplamda 21,1 milyar liralık bir planlı bakım bütçesi de ayırmıştık. Planlı bakım için 2021 yılına tekabül eden 3,24 milyar TL’lik bütçemizin 3,21 milyar TL’lik kısmını kullandık. Bu da yüzde 99,3’lük bir gerçekleşme oranına ulaştığımızı gösteriyor" dedi.

İklim değişikliğinden kaynaklı elektrik kesintilerine dikkat çeken Dönmez, "Yaşadığımız sel, yangın, aşırı kar yağışı gibi olaylar kriz yönetimi gibi konulara daha fazla ağırlık vermemiz gerektiğini gösterdi. Bu tür doğal afetler karşısında her zaman dağıtım şirketlerimizin hazırda tuttuğu kriz yönetim planları var. Ancak bazı dağıtım şirketlerimiz olaylara kısa sürede müdahale edebilecek imkân ve kapasiteye sahip iken bazı dağıtım şirketlerimizin henüz bu altyapıya sahip olmadığını da gördük. O nedenle bugün masaya yatıracağımız en önemli başlıklarımızdan biri de bu olacak" şeklinde konuştu.

Dönmez muhtarlardan alınan bilgiye göre geçen yıl yüzde 62,6 olan memnuniyet oranının ilk 5 ay itibarıyla yüzde 64'ü aştığını belirtti.

Dönmez, "2018-2021 yılları arasında elektrik dağıtım çağrı merkezlerimize yaklaşık 266 milyon arama ulaştı. Bu, yıllara bölündüğünde ortalama 66,5 milyon arama demek. Günlük ise ortalama 182 binden fazla aramaya denk geliyor. Bu rakamlar çağrı merkezlerinde ne denli zorlu bir sürecin yürütüldüğünü gösteriyor" dedi.

2021 yılında elektrik dağıtım şirketlerinin çağrı merkezlerine ulaşılabilirlik oranının yüzde 99,5 olduğunu söyleyen Dönmez, servis seviyesi oranının yüzde 91,6’ya, cevaplama oranının da yüzde 97,7’ye yükseldiğini açıkladı.

Dönmez, "Görevli tedarik şirketlerimizin ulaşılabilirlik oranı yüzde 99,8. Servis seviyesi oranı bir önceki yıla göre yüzde 88,4’ten yüzde 95’e, cevaplama oranı da yüzde 97,9’dan yüzde 99,5’e yükseldi. Elektrik dağıtım ve görevli tedarik sektörlerimizin çağrı merkezi performansları uluslararası standartların da üzerinde" ifadelerini kullandı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, dünya tarihinde ilk kez ülkelerin büyük bir enerji kriziyle karşı karşıya olunduğunu belirterek, "Bu süreçte devletimiz, fiyat artışlarının tüketicilere mümkün olduğunca yansıtılmaması için yapılabilecek her şeyi yaptı. Bu sayede enerji fiyatlarındaki büyük artışlar, elektrik faturalarına asgari düzeyde yansıtılabildi" dedi.

Yılmaz, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) 14. Sektör Değerlendirme Toplantısı'ndaki konuşmasında "şaha kalkan" küresel petrol, doğal gaz ve kömür fiyatlarının net enerji ithalatçısı Türkiye'yi derinden etkilediğini söyledi.

Bu yılın başında Isparta'da yaşanan elektrik kesintilerinin Türkiye için bir sınav niteliği taşıdığını vurgulayan Yılmaz, "Elektrik dağıtım sektörü açısından derslerle dolu olan bu sürecin bazı kesimler tarafından istismar edildiğini ve soruşturma sürecimiz beklenmeden sıcağı sıcağına bir siyaset malzemesine dönüştürüldüğünü de üzülerek takip ettik. Daima yasaların öngördüğü şekilde hareket eden ve adaletten taviz vermemeyi şiar edinen kurumumuz, bu süreçte de hukuk ne diyorsa onu yaptı. Aldığımız karar, sektörümüz tarafından sadece bir ceza olarak algılanmamalı, hizmet kalitesinden taviz verildiğinde ne olacağının anlaşılması açısından değerlendirilmelidir" diye konuştu.

Yılmaz, gelinen noktada özellikle geçen yıl gerçekleştirilen yatırımlarda 5-6 şirketin yatırım gerçekleştirilme oranının yüzde 65'in altında kaldığını anlattı.

Söz konusu şirketlerle ilgili değerlendirme sürecinin devam ettiğine dikkati çeken Yılmaz, şunları kaydetti:

Maliyet artışlarını gerekçe göstererek yatırım yapmamak bizim için kesinlikle kabul edilemez bir durumdur. Zorlukların farkındayız ancak yatırımlar akamete uğratılamaz, tüketicilerimize yönelik hizmet kalitesinden asla taviz verilemez. Kamunun ve tüketicilerimizin fedakarlık yaptığı bir dönemde sektörümüzün şu ya da bu nedenle görevden kaçmasına izin veremeyiz. Kartacalı komutan Hannibal'ın dediği gibi 'ya bir yol bulacağız ya da bir yol yapacağız'. Biz bir yol bulmaya çalıştık ve 2022 yatırım birim bedelleri konusunda bir açılım yaptık. Yatırım yapmanın önünde önemli bir engel olarak gösterilen yatırım maliyetlerinde yaşanan makul olmayan artışların etkisini azaltacak birim bedel düzenlemelerini yaptık. Sektörümüzün de hiçbir bahanenin arkasına sığınmadan vakit kaybetmeksizin gerekli adımları atmasını ve üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesini bekliyoruz. Dünya tarihinde ilk kez ülkeler büyük bir enerji kriziyle karşı karşıya kaldı. Bu süreçte devletimiz, fiyat artışlarının tüketicilere mümkün olduğunca yansıtılmaması için yapılabilecek her şeyi yaptı. Bu sayede enerji fiyatlarındaki büyük artışlar, elektrik faturalarına asgari düzeyde yansıtılabildi.

Yılmaz, enerjinin tüketildiği yerde üretilmesi, böylece teknik ve ekonomik yönden verimliliğin artırılmasının temel hedefleri arasında olduğunun altını çizdi.

Bu hedefe erişmede başvurulan araçların en önemlisinin lisanssız elektrik üretimi olduğunu anımsatan Yılmaz, "Lisanssız üretim başvuruların değerlendirilmesi, yatırımlarının devreye alınması ve işletilmesi aşamasında üzerinize düşen sorumluluğun bilincinde olarak hareket etmeniz elzemdir. Burada bir uyarı yapmak istiyorum. Bazı dağıtım şirketlerinin EPC firmalarını kurarak, bunları öne çıkararak, kimlerin kapasite alabileceği yönünde arada sinyaller verilmesi, dedikoduların oluşturulması kabul edilebilir bir durum değildir" ifadelerini kullandı.