Gluten sanıldığı kadar tehlikeli mi?
Gluten hakkında bilinen iki önemli yanlış var... Bunlardan ilki gluten, herkes için zararlı değil. İkincisi ise gluten hassasiyeti konusunda sıklıkla tahıllarla ilgili yapılan uyarılar. Oysa gluten sadece tahıllarda değil birçok yiyecek, içecek, diş macunu ve kozmetik ürünlerinde gluten buluyor.
Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü gluten uyarılarının sadece çölyak hastalarının dikkate alması gerektiğini, diğer birçok insanın hiçbir yan etki almadan glutenli yiyecekleri tüketebileceğini söyledi.
Glutenle ilgili yanlış bildiklerimiz
basın ve televizyonlarda glutenle ilgili bilgilendirmelerin arttığı şu günlerde konuyla ilgili açıklama yapan İç Hastalıkları, Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yüksel, bu uyarıların sadece çölyak hastaları için geçirli olduğunu, onun dışındakiler için gluten içerikli yiyeceklerin bir tehlike taşımadığını söyledi.
Bazı bilimsel kaynaklar glutenin çölyak hastaları dışındaki kişiler için güvenli olduğunu iddia ederken, bunun tam tersini glutenin çoğu insan için zararlı bir madde olduğunu açıklayanlar da var. Gluten tartışmalarının arttı bu dönemde , İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji alanında sayılı bilim insanları arasında yer alan Prof. Dr. Gümürdülü, glutenin hem zararlarına hem de yararlarına dikkati çekti.
Gluten tahıllarla sınırlı değil...
Gluten, buğday, kavuzlu buğday, çavdar ve arpa gibi tahıllarda bulunan bir proteinler ailesinin genel adı. Tahıllarla birlikte anılan gluten aslında pek çok yiyecek ve içecekte, hazır besinlerde, bira, alkollü içecekler, soslar, çorbalar, turşular, sirke, bulgur, irmik, kuskus, müsli gibi besinlerde bulunur. Toksik bir protein olan gluten, ayrıca gıda sektörü dışında diş macunlarında, şampuanlarda, maskaralarda, kremlerde, ilaçlarda, rujlarda kıvam artıcı olarak kullanılıyor.
Glutenin, birçok insan için mide-bağırsak kanalı yoluyla kolaylıkla sindirilebilen normal bir protein olduğunu belirten Prof. Dr. Gümürdülü, “Ancak, bazı kişiler gluteni sindiremez. Bu kişiler çölyak hastalığı olarak adlandırılan gluten intoleranslarıdır” dedi.
Çölyak hastalığının, bağırsaklardaki sindirimi sağlayan villus adı verilen yapıların bozulmasına sebep olan ve dolayısıyla da yiyeceklerdeki besinin emilmesini engelleyen ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir alerjik sindirim sistemi hastalığı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Gümürdülü, şöyle devam etti:
Gluten ömür boyu süren bir besin alerjisi
“Başka bir tanımla çölyak hastalığı yaşam boyu süren gıda alerjisidir. Bunun en önemli belirtileri ise yaygın olarak şişkinliktir. Özellikle yemekten sonra ağrı verecek kadar şişkinlik oluşur. İshal, kabızlık ve kötü kokulu dışkı kişinin ishal ya da kabız olması en önemli belirtileridir. Karın ağrısı, baş ağrısı, yorgunluk hissi, cilt sorunları, depresyon ve nedensiz kilo kaybı da bunun belirtileri arasında sayılabilir.”