Bot fiyatları ikiye katlandı

Hürriyet Gazetesi'nden Emre Eser, İstanbul'da kaçakçılarla satıcı gibi görüştü:

Türkiye’nin sınırlarını açmasının ardından yıllardır Türkiye’de bulunan çok sayıda sığınmacı Avrupa’ya geçmek için Yunanistan ve Bulgaristan kapılarına akın etti. İşte bu noktada göçmen kaçakçıları da devreye girdi. Nehirden ve denizden göçmenleri botlarla Avrupa’ya geçiren kaçakçılar gelen talebi karşılamak için adeta yarış içerisinde. Biz de bot satışlarının yoğun olduğu Karaköy’e giderek yaşananları yerinde gördük. Karaköy’de bot ve deniz motoru satan esnaf, elindeki ürünlerin iki günde bittiğini söylerken bölgede kaçakçılık yapanların da yoğun bir şekilde bot ve motor aradığına şahit olduk. Göçmen kaçakçılığı yapan bir Iraklı ile de satıcı gibi temasa geçtik. Elimizde bot ve motor olduğuna ikna olan Iraklı bizimle kıyasıya bir pazarlığa girişti.

Kaçakçı indirim istedi

Elimizde kaç bot olursa olsun kendi dışında alıcılar da bulabileceğini öne süren kaçakçı ilk etapta 4 tane bota ihtiyacı olduğunu söyledi. Eğer göçmenlerden daha fazla talep gelirse elimizdeki tüm ürünleri nakit olarak satın alabileceğini de ısrarla dile getirdi. Piyasada şu anda 30 kişilik 8 metrelik şişme botların satış fiyatı 3 bin dolardan başlıyor. Biz de kaçakçıya elimizdeki botları 3 bin 500 dolardan verebileceğimizi söyledik. “4 tane birden alıyorum. Markasına göre sen de biraz indirim yaparsın” diye cevap verdi.

Her geçiş 10 bin dolar

3 bin 500 dolara 8 metre uzunluğunda 30 kişilik bir bot olan kaçakçılar her bir göçmenden Yunanistan’a geçme karşılığında 500 dolar alıyor. Kaçakçılar geçiş başına göçmenlerden toplam 18 bin dolar topluyor. Bunun yaklaşık 2 bin dolarını da aracılara ulaşım masraflarına veriyorlar. Her geçişten kaçakçılar en az 10 bin dolar para kazanıyor.

"Ürün kalmadı, sipariş veriyoruz"

Bölgedeki başka bir esnaf da kendilerine gelenlerin genelde Afganistan ve Irak uyruklu olduğunu belirterek, “Bundan bir kaç gün öncesine kadar satışlarımız normaldi. Sınır kapılarının açılmasının ardından sabahın erken saatlerinde gelmeye başlıyorlar. Biz de bu ürünleri genelde ithal ediyoruz. Elimizde bu yüzden çok fazla ürün yok. Biz de yeniden ithalat yapmak için temaslarımızı sıklaştırdık” dedi.

Adım adım insan kaçakçılığı

Kaçakçı ile sohbetimiz esnasında bize insanların nasıl Avrupa’ya geçirildiğini tüm ayrıntıları ile anlattı. Kaçakçının ağzından, yapılan organizasyonun tüm detayları şöyle: “Avrupa’ya geçmek isteyen kişi önce beni buluyor. Ben Aksaray’da esnafım. Gelen kişiyle ilk olarak teması ben kuruyorum. Aksaray’dan Edirne, Ayvalık veya İzmir tarafına göçmenleri ulaştırıyoruz. Bunları otobüsle veya küçük servis araçları ile yapıyoruz. Götürdüğümüz noktadaki ekibimiz onları karşılıyor. Bizim daha önceden farklı bir araç ile gönderdiğimiz botlara oradaki ekip tarafından yerleştiriliyorlar.”

"Geçince patlatın diyoruz"

Kaçakçı anlatmaya devam ediyor: “Daha önceden belirlenen noktalardan Avrupa’ya doğru yola çıkıyorlar. Bizim işimiz burada bitiyor. Göçmenlerden, Avrupa’ya ulaştıklarında botları patlatmalarıni istiyoruz. Bizim ekibimizden kimse botun içinde yer almıyor. Tüm bu işlemler için kişi başı ortalama 500-600 dolar alıyoruz. Bir botta 30 kişi oluyor.”

"Herkes kaçakçı oldu ama yine de talebe yetişemiyoruz"

Konuştuğumuz göçmen kaçakçısı bu hafta havaların iyi gideceğini, kendilerine gelen talebin çok hızlı artacağını söyledi. “Bir an önce bot bulmam gerekiyor” diyen kaçakçı, “Gelen kişileri diğerlerine kaptırmak istemiyorum. Önceden bu işler bu kadar kolay değildi. Şimdi herkes kaçakçılık yapmaya başladı. Geçen haftaya kadar 1 kişi için 1000 dolar alıyorduk. Şimdi çok kişi yaptığı için 500-600 dolara kadar düştü. Kara sınırından geçemeyeceklerini anlayanlar rotayı denize çevirdi” diye konuştu.

Karaköy’deki esnaf ellerindeki tüm bot ve motorların satıldığını söyledi. Sınır kapıları açılmadan önce botların 2 bin dolardan satıldığını belirten bir esnaf, “Talep o kadar çok arttı ki elde ürün kalmadı. Fiyatlar yükseldi. Bazı botlar 5 bin dolardan alıcı buluyor. Talebe yetişemiyoruz” dedi.

Minibüs 250, taksi 5-6 bin TL

Türkiye'nin sınır kapılarını açtığını ve Avrupa'ya geçmek isteyenlere engel olmayacağını açıklamasının ardından göçmenler Edirne sınırına akın ediyor. Minibüs ve otobüslere istenen ücret kişi başı 250 lirayı bulurken taksilerde fiyatlar 5-6 bin lirayı buluyor.

Dünya gazetesinden Selenay Yağcı’nın haberine göre Edirne’ye gitmek için yola çıkan göçmenlerin büyük bir kısmını Afgan ve Özbekler oluşturuyor. Yolculuğun iki ayrı ilk durağı var. Ücretler de buna göre değişiyor. İlk gün Suriyelileri ücretsiz otobüsler taşırken şimdilerde aralarına Afgan ve Özbeklerin de katıldığı göçmenleri ücreti 5-6 bin lirayı bulan taksiler taşıyor.

Minibüs ve otobüslere istenen ücret de kişi başı 250 liraya çıkıyor. İstanbul otogarından Edirne’ye otobüs ücretleri yaklaşık 75 TL ama turizm şirketinde yer yok. Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Başkanı Birol Özcan son 3 gündür otogarda da göçmen akını olduğunu kaydetti. Ancak göçmenlerin birçoğunun çabuk sınıra ulaşmak için Edirne’den gelen 8 kişilik taksileri kullandığını ifade ederek, “Bu taksilerin 5-6 bin liraya göçmen taşıdığı söyleniyor. Suriyelilerde şehirler arası otobüsleri tercih edenlerin sayısı da oldukça yüksek. Göç İdaresi yol izin belgesini Edirne yolcularına veriyor.” diye konuştu.