Güneş kremi kansere yol açar mı? Fazla kullanım kanser riski mi oluşturuyor? Uzman Doktor anlattı!

Doğru güneş kremi nasıl seçilmeli? Kaç faktörlü güneş kremleri tercih etmeliyiz?

Güneşten koruyucuların üzerinde “SPF” şeklinde bir kısaltma bulunmaktadır. “SPF”, Sun Protection Factor yani güneşten koruma faktörü, bize güneşten koruyucuların, güneşten gelen ışınlardan % kaçını durdurabildiğini ifade etmektedir. SPF30 ibaresi %97 korumayı ifade ederken, SPF50 ibaresi %99 korumayı ifade etmektedir. Doğru bir koruma için SPF30 veya üzeri bir güneş koruyucu seçilebilir.

Ayrıca güneşten koruyucuların, farklı cilt tiplerine göre, farklı formları mevcuttur. Yağlı cilt, kızarık cilt veya kuru bir cilde sahip hastaların farklı güneşten koruyucu kullanması gerekir. Koruyucular seçilirken, hangi cilt tipine göre olduğu, ne kadar koruma sağladı gibi özellikleri önemlidir. Her birey kendine göre seçim yapmalıdır.

Güneş kremi hangi oranda uygulanmalı ve ne sıklıkla yenilenmeli? Doğru güneş koruyucu kullanımı nasıl olmalı?

Güneşten koruyucuların, içerdikleri maddelere göre uygulanma oranları değişebilir. Ayrıca vücudumuzun farklı bölgelerine farklı yoğunlukta uygulanabilir. Genellikle güneşten koruyucunun tipine göre değişse bile, genel olarak, bir parmak boyutundaki güneşten koruyucunun, bir avuç içi kadar bölgeyi koruduğu söylenebilir. Güneşten koruyucuları bu oranda uygulayabiliriz. 

Güneşten koruyucuları evden çıkmadan 15-20 dakika öncesinde uygulamalısı önerilir. Genellikle dış mekânlar da çalışan insanların 2-3 saate bir güneşten koruyucuları yenilemesi gerekir. Ayrıca deniz, havuza girildikten veya suya temas ettikten sonra, su ile temas eden yerlerdeki güneşten koruyucuları yenilenmesi önerilir. Dış mekâna çıkmayacak hastalarında güneşten koruyucuları kullanması önerilir. Pencere camı güneş ışınlarına filtreleme yapmamaktadır. Bu yüzden kapalı ortamlarda çalışan insanlar da günlük güneş koruyucu kullanması gerekmektedir.

Beyaz tenli bireylerin uzun süre güneşe maruz kalması nelere yol açar? Nasıl güneşlenmeli ve nelere dikkat etmeliler?

Güneş ışınlarına uzun süre maruz kalınması sonucu cildimizde, erken ve hızlı dönemde güneş yanığı meydana gelebilir. Güneş ışığına maruz kalınması süresine bağlı olarak yanığın ciddiyeti artabilir. Ayrıca güneş ışığına maruz kalınmasının uzun süreli etkileri de olmaktadır. Deri de biriken kümülatif etkiler sonucunda deri kanserleri, bazı hastalıklar alevlenebilir. İnsanların cilt tipine göre güneş ışığına verdiği tepkiler değişebilir. Beyaz tenli kişiler bu saydığımız risklere daha açıktır. Uzun süreli güneşlenmekten özellikle kaçınmaları gerekir. Güneşlenirken, güneş ışınlarının dik ulaştığı saat 11.00-16.00 arasında, güneşlenmekten kaçınılması gerekir. Mutlaka şapka gibi bir kıyafetle güneşten korunmakta önemlidir. “Sağlıklı bronzlaşmak” diye bir terim olmadığını unutmamak gerekir.

Güneş koruyucuları cilt kanserinden bizleri korur mu? Fazla kullanım kansere yol açar mı?

Uzun süreli güneş ışınlarına maruz kalındıktan, belirli bir süre sonra cilt kanseri görülme ihtimali artmaktadır. Güneş ışınları hücrelerimizin DNA’sında kırılmalara yol açarak, farklı hücre bölünmelerine sebep olabilir. Ayrıca hücrelerimizin döngüsünü değiştirerek çok yüksek sayıda bölünmelere yol açabilir. İşte güneşten koruyucular, güneş ışınlarının zararlı etkilerini derimize ulaşmadan engellemeye çalışırlar. Bu sayede ilerde oluşabilecek deri kanserlerini önlemekte faydalı olurlar. Güneşten koruyucuların içermiş olduğu maddelere karşı vücut alerjik etki gelişebilmesi dışında, bilinen bir yan etkileri bulunmamaktadır.

Güneş ışınlarının cildimize ve yüzümüze verdiği zararlardan bahseder misiniz? Koruyucu kremler dışında alınabilecek alternatif yöntemler var mı?

Güneş ışınlarının fazla miktarda maruz kalınması, hücrelerimizin bölünme döngüsünü değiştirmektedir. Fazla ve yanlış şekilde çoğalan hücreler sonucunda deri kanserleri görülebilir. Ayrıca uzun süreli güneş ışınlarının maruziyet, derimizde erken yaşlanmaya, kırışıkların oluşmasına, farklı renklerde lekelere sebep olabilir. Bu olaya fotoyaşlanma denir. Bazı hastalıklar güneş ışınlarına maruz kalmak sonucunda oluşabilirken, bazı hastalıkları güneş ışınları sonrası alevlenebilir. Güneşten korunmanın en etkili yollarından birisi güneşten koruyucu olsa bile, şapka gibi ışınların direkt gelmesini engelleyen kıyafetler giyilebilir.

Kış aylarında da güneş kremi kullanmalı mıyız?

Kış aylarında genel olarak güneş ışınlarının ulaşmadığı düşünülse de aslında bu bir yanlış algıdır. Küresel ısınmanın sonucu olarak artık kış aylarında da bol güneşli günler görülebilmektedir. Güneş ışınlarının derimize ulaşmasını engellemek gerektiğinden, güneş ışınlarının kış veya yaz aylarında maruz kalınması önemli değildir. Önemli olan maruz kalınmamasıdır. Bu sebeple yaz kış demeden güneşten koruyucuları kullanmak gerekmektedir. Özellikle açık tenli renkli gözlü, kendisinde veya ailesinde deri kanseri hikayesi olanların, Çok sayıda ben ve çili olanların çok iyi güneşten korunmaları gereklidir.