HPV nasıl bulaşır? Tedavi edilebilir mi?

HPV, siğillerden bazı kanser türlerine kadar birçok hastalığa neden olabilen birden fazla alt tipi olan bir virüstür. HPV, genellikle hiçbir belirti vermeyen çok yaygın enfeksiyonlara neden olur; nüfusun neredeyse yüzde 80'inde herhangi bir HPV türünün enfeksiyonu mevcuttur. Bununla birlikte, bazı HPV türleri tedavi edilmezse kanserlere neden olabilir. Bu nedenle koruyucu aşılama çok önemlidir.

Belirtiler HPV tipine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir

Bir kişinin sahip olduğu HPV tipine bağlı olarak farklı belirtiler ortaya çıkabilir. HPV riski düşükse, tahrişe ve ağrıya neden olan siğiller gelişebilir. Bazı kişilerde bu siğiller kanamaya neden olur. Yüksek riskli HPV'nin genellikle başlangıçta ​​semptomları yoktur. Ancak virüs yıllarca vücutta kalırsa enfekte hücreler zamanla değişmeye ve kontrolsüz bir şekilde bölünmeye başlar. Bu süreç kansere yol açabilir.

HPV virüsü belirtileri neler?

En sık görülen semptomlar; virüs bulaştıktan 2-6 ay sonra ortaya çıkan siğillerdir. Kadınlarda genital siğiller; vulva, vajina, serviks ve/veya anüste düz lezyonlar, küçük siğiller veya anüs ve vulvada karnabahar şeklinde lezyonlar ortaya çıkabilir. Erkeklerde, penis, skrotum ve anüs üzerinde bazen et beni gibi bazen de karnabahar benzeri çıkıntılar ve şişlikler şeklinde ortaya çıkabilir.

Genital bölgede bu lezyonlara neden olan en yaygın HPV tipleri; HPV 6 ve HPV 11’dir. Bu tiplerin kanser yapma olasılıkları çok zayıftır. Bu nedenle de düşük riskli diye adlandırılırlar. Yüksek riskli HPV tipleri, hücrelerin içinde yıllarca belirgin semptom yapmadan kalabilirler ve zaman içinde rahim ağzı, vajina, vulva, penis ve orofarenks kanserlerine yol açabilecek kanser öncesi değişikliklere neden olabilirler. Burada bilinmesi gereken en önemli şey, tüm HPV enfeksiyonlarının kanserli hale gelmediği ve eğer kanser yaparsa da bunun uzun yıllar almasıdır.

HPV’nin yol açtığı rahim ağzı kanserinin belirtilerinden bazıları; cinsel ilişki sonrası kanama ya da ağrı, vajinada yumru hissi, olağandışı akıntı, tedavi ile geçmeyen ve sık tekrarlayan vajinal akıntı gibi semptomlardır. Ağız içi ya da boğazda HPV belirtileri ise; geçmeyen bir boğaz ağrısı, ses kısıklığı, kulak ağrısı, yutma esnasında ağrı ve dolgunluk hissi, nedeni bilinemeyen kilo kaybıdır.

HPV’nin tedavisi mümkün müdür?

200'den fazla HPV virüsünün türü vardır ve bunları vücuttan tamamen çıkarmak ve temizlemek imkansızdır. Kriyoterapi, lazer, koter ve eksizyon ile alınabilse de vücuttan atılamadığı hücreler içinde yaşadığı için tekrarlama riski her zaman vardır. Siğiller, birden fazla cinsel partneri olan ve cinsel olarak aktif olan kişilerde çok daha yaygın olduğu bilinmektedir. Bunun nedeni, oldukça bulaşıcı bir hastalık olması ve ne kadar çok insanla cinsel ilişkiye girerse, ona yakalanma riskinin o kadar yüksek olmasıdır. Nadiren de olsa tek eşli kişilerde de görülebilmektedir. Çok nadiren de olsa ortak kullanılan havuz, hamam, sauna gibi alanlardan ve ortak kullanılan çamaşır, giysi havlu gibi eşyalardan da bulaşması mümkündür. Bu durumun kişinin bağışıklık sistemi ile daha fazla ilgisi vardır. Aslında birçok insanın hücreler içinde bulunan HPV virüsünü vücudunun kendi savunma mekanizmaları tarafından etkisiz hale getirilir.

Kansere neden olabilir mi?

HPV, genital siğillere ve kanserlere neden olabilir. Hem erkeklerde hem de kadınlarda kansere neden olabilir. Kadınlarda rahim ağzı kanserine, erkek ve kadınlarda anüs çevresinde anal kansere, penis ve üretra kanserine ve hatta mesane kanserine neden olabilir. Ayrıca oral seks sonucunda ağızda, dilde ve damakta kanser oluşumuna yol açabilecek lezyonlar gelişebilir.

HPV'nin tüm türleri kansere neden olmamakla birlikte, hastalığın tekrarlaması ve vücutta aktif hastalığın gelişmesi vücudun bağışıklık sistemi ile yakından ilgilidir. Bazı insanlar virüse maruz kalmış olsa da, virüs vücut tarafından herhangi bir belirti göstermeden yok edilebilir ya da taşıyıcı hastalık dediğimiz hastalık olmadan sadece bulaşıcı kalabilir.

HPV enfeksiyonundan koruyucu aşılama nasıl yapılır?

Koruyucu aşılama 9-14 yaş arası ergenliğe girme ile birlikte kız ve erkek tüm bireylere yapılması son derece önemlidir. Bu yaşlarda 2 doz aşının 6 ay arayla uygulanması tavsiye ediyoruz. Sonraki yaşlarda ise 3 doz uygulanır ve 65 yaşına kadar uygulama yapılabilir. Herhangi bir HPV enfeksiyonunuz olsa bile bu aşı ile yeni tiplerin bulaşması engellenecektir. HPV enfeksiyonunun olup olmadığını bilmeyen bireylerde bile herhangi bir teste gerek kalmadan aşılama yapmak mümkündür.