Otomotiv sanayi için tehlike çanları çalıyor!
Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan otomotiv sektöründe işler iyi gitmiyor. Araç tedarikinde yaşanan sorunların devam etmesine bağlı hem iç pazar hem de ihracatta yaşanan daralma otomotiv sanayini de ciddi şekilde etkiliyor. Kuşkusuz bazı fabrikaların yaz arası vermesinin de etkisiyle ağustos ayında toplam üretim yüzde 13,3 düşerken, ağır ticari araçlar dâhil toplam pazardaki kayıp da yüzde 13,7’i buldu. İhracat cephesine baktığımızda da ağustosta kaybın yüzde 21,9’u bulduğunu görüyoruz.
RESESYONLAR ETKİLİYOR
Otomotiv Sanayi Derneği’nin (OSD) verilerine göre ağustosta otomotiv üretimi ve ihracatındaki asıl kaybın ticari araç cephesinde olduğunu rakamlar ortaya koyuyor. Yani, ekonomilerde yaşanan resesyon kendisini ticarette göstermeye başladı. Buna bağlı olarak ağustos ayında ticari araç üretimi yüzde 36,41 düşerek 30 bin adede inerken, ihracattaki kayıp ise tam yüzde 41,68 oldu. Ağustosta sadece 23 bin 485 adet ticari araç ihraç edildi.
Ağustos ayında ticari araç üretiminde daha fazla kaybın yaşanmamasını ise biraz da olsa iç pazar engelledi. Çünkü ağustosta Türkiye’de otomotiv pazarı yüzde 13,7 daralırken, bunun temel sebebi otomobil satışlarında yaşanan yüzde 21,3’lük daralma oldu. Aynı dönemde iç pazarda ticari araç satışlarında ise sadece yüzde 7’lik bir düşüş gözlemlendi. Eğer iç pazarda da ticari araç satışları otomobile paralel düşseydi toplam ticari araç üretimindeki kayıp yüzde 50’yi aşardı. Sonuç olarak rakamlara baktığımızda ağustosta otomobil üretiminin dışında ağustos ayında otomotiv sektörüne ait başka pozitif bir sonuç yok. Yani karnenin neredeyse tamamı zayıflarla dolu.
8 AYLIK RİTİM BOZULDU
Ağustos ayı sonuçlarıyla birlikte ilk 8 aydaki ritim de bozuldu. Ocak-Ağustos döneminde toplam üretimdeki artış yüzde 2’ye inerken, otomobil üretimi ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3 oranında azaldı. 8 ayda toplam üretimin daha fazla düşmemesini ticari araç üretimi engelledi. Ticari araç grubunda, 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde üretim yüzde 11, ağır ticari araç grubunda yüzde 27 ve hafif ticari araç grubunda yüzde 10 oranında arttı. Bu dönemde, toplam üretim 833 bin 146 adet, otomobil üretimi ise 496 bin 302 adet düzeyinde gerçekleşti.
AŞAĞI YÖNLÜ HAREKET HIZLANDI
Ağustos ayındaki sonuçlar, ilk 8 ayda sonunda toplam pazar ve ihracat cephesini de aşağı yönlü etkiledi. 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde toplam pazar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 azalarak 483 bin 285 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde otomobil pazarı yüzde 9 oranında azaldı ve 354 bin 543 adet olarak gerçekleşti. Aynı dönemde ticari araç pazarı yüzde 2, hafif ticari araç pazarı yüzde 5 azalırken, ağır ticari araç pazarı yüzde 16 arttı. 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 1 oranında azalırken, otomobil ihracatı ise yüzde 7 oranında azaldı. Bu dönemde, toplam ihracat 591 bin 156 adet, otomobil ihracatı ise 339 bin 403 adet düzeyinde gerçekleşti.
Yani sonuç olarak hem Türkiye hem de Avrupa ekonomilerinde yaşanan resesyonlara bağlı olarak yılın sonu Türk otomotiv sanayi için pek parlak görünmüyor. Bu noktada hükümetin en azından iç pazarı büyütecek önlemler alması sanayi için büyük önem arz ediyor.