Seçimin yol haritası
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimlerin yenilenmesi hakkında verdiği karardan sonra Yüksek Seçim Kurulu tarafından alınan kararların ne olduğunu, kamuda görevli personelin milletvekili adayı olabilmesi için ne zamana kadar istifa etmesi gerektiğini, bir sandıkta en fazla kaç oyun kullanılabileceğini ve hangi siyasi patilerin seçime katılabileceğini yazımızda birlikte inceleyelim.
MİLLETVEKİLİ SEÇİLEBİLMEK İÇİN KİMLER İSTİFA ETMEK ZORUNDA?
Yüksek Seçim Kurulu 2023/91 sayılı kararında 28. dönem milletvekili seçilebilmek için aday olmak isteyen; hâkimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, belediye başkanları, subaylar ile astsubaylar, siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri, belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar istifa etmek zorunda kalacaklar.
MİLLETVEKİLİ ADAYI OLMAK İÇİN SON İSTİFA TARİHİ
En geç 16 Mart 2023 Perşembe günü saat 17.00'ye kadar 2839 sayılı kanunun 18’inci maddesi uyarınca görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmaları yahut yine aynı tarihe kadar kamu görevlilerinden emeklilik dilekçesi verip aday olacaklarını bildirmeleri gerekecektir.
HANGİ PARTİLER SEÇİME KATILABİLECEK?
Yüksek Seçim Kurulu'nun 2023/92 sayılı kararına göre 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının 11 bendi ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 36’ncı maddesinde öngörülen koşulları, 14 Mayıs 2023 tarihinden altı ay öncesi olan 14 Kasım 2022 tarihi itibarıyla taşıyan siyasi partiler Adalet Birlik Partisi, Adalet Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Anavatan Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Demokratik Partisi, Hür Dava Partisi, İyi Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye Değişim Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Yeniden Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Zafer Partisi olmak üzere toplam 36 parti milletvekili seçimlerinde yarışacaklar.
SEÇİM PUSULASI UZUN OLACAK
İttifaka dair partilerin tek bir listeden seçime katılmamaları halinde, her seçim bölgesinden pusulaya eklenecek bağımsız adaylarında çıkacağı düşünülürse seçim pusulası epey uzun olacak.
BİR SANDIKTA EN ÇOK KAÇ OY KULLANILABİLECEK?
Yüksek Seçim Kurulu 2023/96 sayılı kararında, birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde seçmenler bir sandık bölgesinde iki oy kullanacağından, tüm yurt genelinde tasarruf ilkeleri, oy verme, sayım - döküm işlemlerinin kolaylığı ve her sandık bölgesi için bir sandık kurulu oluşturulacağı da göz önüne alınarak, 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının 15'inci bendi uyarınca, birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde bir sandık bölgesindeki seçmen sayısının 360-380 olarak belirlenmesine, köylerde seçmen sayısının 400’ü aşmadığı takdirde bir sandıkta oy kullanılabileceğine, Cumhurbaşkanı Seçiminin ikinci oylamaya kalması halinde de bu sayılara bağlı kalınmasına karar verilmiştir.
Buna göre başta İstanbul, Ankara ve İzmir gibi şehir merkezleri ve ilçelerinde bir sandık bölgesindeki seçmen sayısının 360-380 kişi olarak belirlendiği karar altına alınmıştır.
OY VERME SÜRESİ
Yüksek Seçim Kurulu 2023/95 sayılı kararında güneşin doğuş ve batış sürelerine ilişkin değerlendirmelere göre birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde oy verme günü itibarıyla bütün yurtta illere göre güneşin doğuş ve batış saatlerindeki farklılıklar ışığında, oy verme süresinin başlangıç ve bitiş saatlerinin Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde oy verme günü olan 14 Mayıs 2023 Pazar günü, Cumhurbaşkanı Seçimi'nin ikinci oylamaya kalması durumunda ise 28 Mayıs 2023 Pazar günü tüm yurtta oy verme başlangıç ve bitiş saatlerinin 08.00 – 17.00 olarak belirlenmesine karar vermiştir.