Soçi'de kritik görüşme! Rusya ve Türkiye'den ortak bildiri yayımlandı: Terör örgütlerine karşı ortak mücadele

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in daveti üzerine "TC-TUR" uçağı ile bugün saat 14.25'te Rusya'nın Soçi kentine geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı Soçi Uluslararası Havalimanı'nda Krasnador Bölge İdaresi Başkan Yardımcısı Aleksandr Ruppel, Soçi Belediye Başkanı Aleksey Kopaygorodskiy, Rusya Devlet Protokolü Genel Müdür Yardımcısı Aleksandr Prusov, Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Mehmet Samsar, Novorossisk Başkonsolosu Fırat Bayar ve diğer yetkililer karşıladı.

Zirveye katılan isimler
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir de Soçi'ye geldi.

"Erdoğan ve Putin ulaşım, tarım ve inşaat alanlarında iş birliğini artırmak üzere anlaştı"
İki liderin 4 saat süren görüşmesinin ardından Rus haber ajansına göre Erdoğan ve Putin ulaşım, tarım ve inşaat alanlarında iş birliğini artırmak üzere anlaştı. Rusya Başbakan Yardımcısı Novak, "Erdoğan ve Putin gaz ödemelerinin kısmen Rus rublesi ile yapılması konusunda anlaştı." ifadelerini kullandı.

Toplantının ardından yayınlanan ortak bildiride şu ifadeler yer aldı:
"Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Sayın Vladimir Putin 5 Ağustos 2022 tarihinde Rusya’nın Soçi kentinde bir araya gelmişlerdir. İki lider, Türkiye-Rusya ilişkilerinin, mevcut bölgesel ve küresel tüm sınamalara rağmen, karşılıklı saygı ve mütekabil çıkarların tanınması temelinde ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak ilerletilmesi yönündeki ortak iradelerini teyit etmişlerdir. 

"İşbirliğinin güçlendirilmesi yönünde somut adımlar atılması üzerinde mutabık kalmışlardır"
Bu anlayış çerçevesinde Türkiye-Rusya ikili ilişkilerinin gündeminde yer alan konular üzerinde kapsamlı istişarelerde bulunan Liderler; iki ülke arasındaki ticaret hacminin tespit edilen hedefler doğrultusunda ve dengeli bir temelde artırılması; ekonomi ve enerji alanlarında iki ülkenin birbirlerinden beklentilerinin mütekabiliyet çerçevesinde karşılanması; ulaştırma, ticaret, tarım, sanayi, finans, turizm ve inşaat gibi sektörlerde uzun süredir iki ülke gündeminde bulunan konularda işbirliğinin güçlendirilmesi yönünde somut adımlar atılması üzerinde mutabık kalmışlardır. 

Tahıl ve gıda ürünleri
Bölgesel konular bağlamında, Liderler, Türkiye ile Rusya arasında var olan samimi, açık sözlü ve güvene dayalı ilişkilerin bölgesel ve uluslararası istikrarın tesisi açısından taşıdığı kilit öneme işaret etmişledir.  İki lider bu çerçevede, Ukrayna limanlarından tahıl ve gıda ürünlerinin emniyetli taşınmasına yönelik İstanbul Mutabakatına varılmasında iki ülke arasındaki yapıcı ilişkilerin rol oynadığını teyit etmişlerdir.  İki lider, Rusya’nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir. 

Tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme
Suriye’deki son gelişmeler üzerinde durulan görüşmede Liderler, ülkede kalıcı çözüme ulaşılması için siyasi sürecin ilerletilmesine atfettikleri önemin altını çizmişlerdir. Liderler, Suriye’nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına atfettikleri öneme işaretle, Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıklarını teyit etmişlerdir. 

Libya meselesi
İki lider, Libya’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine olan güçlü bağlılıklarını vurgulamışlardır. Libyalılar arasında mümkün olan en geniş mutabakat temelinde serbest, adil ve muteber seçimlerin düzenlenmesinin önemini vurgulamış ve BM himayesinde yürütülen Libya liderliğindeki ve Libya sahipliğindeki siyasi sürece desteklerini yinelemişlerdir.  Liderler, Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin müteakip toplantısının Türkiye’de gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalmışlardır. 

 "Avrupa Erdoğan'a minnettar olmalı"
Öne çıkan gündem maddeleri Suriye’nin kuzeyine olası operasyon, tahıl koridoru, Ukrayna konuları olan görüşme öncesi iki lider açıklamalarda bulundu. Putin, 'Avrupa Erdoğan'a minnettar olmalı' dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 'Heyetlerimizin yaptığı görüşmeler olumlu geçti Siyasi ve ticari konular tümüyle ele alındı Bu görüşmelere nokta koymamız Türkiye-Rusya ilişkilerini ileri bir noktaya taşıyacaktır' dedi.

Görüşme öncesinde açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:

Gerçekten heyetlerimizin Türkiye’de yaptıkları görüşmelerde verimli geçti. Siyasi, ekonomik, ticari, tüm bu alanlarda birçok konuları ele aldık ve şimdi de bizim bu konulardan sonra buna bir adeta nokta koymamız inanıyorum ki Türkiye-Rusya ilişkilerinde çok farklı bir sayfa açacaktır. Gerek enerjide gerek son bu Karadeniz hattının tarımda, tahılda buradan atılan adımlar, turizmde yapılan görüşmeler, ulaşımla ilgili olarak atılan adımlar ki tüm bunlarla beraber bölgedeki bazı adımların atılması, bunlar gerek heyetlerimizin yaptığı ama bizim de bugün başa baş ikili bu görüşmeyi yapmak suretiyle Türkiye-Rusya'nın bölgede oynadığı rolü ortaya koyması bakımından çok önemli.

Bir diğer taraftan tabii Suriye’deki gelişmeleri de bu vesileyle özellikle ele almamız, inanıyorum ki bölgeye ayrıca bir rahatlama getirecektir. Terörle mücadelede dayanışmamız büyük önem arz ediyor. Bu konuyla ilgili olarak da atacağımız adımlar, yapacağımız görüşmelerle inanıyorum ki bir güç kazanacaktır. Yine bugün tabii dünyanın gözü Soçi'de. Bizim de yapacağımız bu görüşmelerden sonra da bunlara verilecek olan cevaplar onları belli istikamete yönlendirecektir. Sizin de ifade ettiğiniz gibi Akkuyu konusu büyük önem arz ediyor. Enerji alanında Akkuyu konusunu bugün sizlerle bir noktaya getirmemiz, onu belli yerde gerçekten değerlendirerek karara bağlamamız, Akkuyu’daki süreci ertelemeye fırsat vermeyecektir. Çünkü belirlenen takvimin işlemesi ve Akkuyu’nun belirlenen zamanda bitirilmesi çok büyük önem arz ediyor. Zira Türkiye’nin enerji temininde yüzde 10 bir enerji potansiyelinin Akkuyu enerji santrali halledecek. Bu konuyla da ilgili olarak etraflıca bir görüşme yapmamızın faydalı olacağına inanıyorum.

Putin, Erdoğan ile Suriye krizi başta olmak üzere bölgesel konuların da ele alınacağını dile getirdi.

Putin şunları söyledi:

"Ukrayna tahıllarının Karadeniz limanlarından sevkiyatını başlatma konusunda başarılar elde edildi. Avrupa Erdoğan'a minnettar olmalı. Ukrayna tahıllarının Karadeniz limanlarından sevkiyatını başlatma konusunda başarılar elde edildi' İkili işbirliğimizin kilit boyutlarını ele aldılar Türkiye'deki görüşmelerde. Birçok konu var görüşülmesi gereken. Ticaret hacmimiz arttır. Gerçekleştirdiğimiz birçok stratejik projemiz var. Türk akımı hattının inşaatını tamamladık, önemli bir güzergah. Türk akımı düzenli şekilde, eksiksiz şekilde çalışmaya devam ediyor. Sadece Türkiye'ye doğal gaz sevk etmiyor. Türkiye'nin kendisinde petrol, kömür, doğal gaz herhangi bir sıkıntı çekmeden hepsini Türkiye'ye ihraç ediyoruz."