Merkez Bankası'ndan enflasyon açıklaması

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan enflasyon rakamlarına göre, enflasyon Aralık ayında yüzde 1,25 oranında arttı, yıllık enflasyon 0,57 puan yükselerek 2020 yılını yüzde 14,60 oranında tamamladı.

Merkez Bankası, yılın son enflasyon rakamlarını değerlendirdiği ‘Aylık Fiyat Gelişmeleri’ raporunu yayımladı ve raporda döviz kurunun gecikmeli etkisinin sürdüğü belirtilirken son zamların da enflasyonu yükselteci etki yaptığına dikkat çekildi.

Merkezin açıklamaları:

“Yıllık enflasyondaki artışın ana belirleyicisi temel mallar olurken, dayanıklı mal ve giyim gruplarındaki ayrışma sürmüştür. Dayanıklı mallarda birikimli döviz kuru etkileri, talep koşulları ve uluslararası metal fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak fiyat artışları alt kalemler genelinde güçlü seyretmiştir. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonu ve eğilimleri yükselmiştir. Bu dönemde petrol fiyatlarındaki artışla birlikte enerji enflasyonu yükselirken, hizmet enflasyonundaki artış görece sınırlı kalmıştır. Gıda grubunda yıllık enflasyon baz etkisiyle sınırlı ölçüde gerilese de, temel girdi niteliğindeki tarımsal emtia fiyatlarındaki gelişmelerin de etkisiyle fiyatlar artış eğilimini sürdürmüştür.

Hizmet fiyatları Aralık ayında yüzde 0,59 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 0,24 puan artarak yüzde 11,66 olmuştur. Yıllık enflasyon lokanta-otel ve ulaştırma hizmetlerinde yataya yakın seyrederken, diğer alt gruplarda yükselmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış veriler, konaklama grubunda daha belirgin olmak üzere lokanta-otel grubu aylık artışında bir miktar yavaşlamaya işaret etmiştir. Haberleşme hizmetleri fiyatlarında ise internet ücreti kaynaklı artış kaydedilmiştir. Diğer hizmetler grubunda sağlık hizmetleri, sigorta ve avukatlık ücretlerindeki artışlar öne çıkmıştır.

Enerji fiyatları Aralık ayında yüzde 1,47 oranında artmıştır. Bu dönemde akaryakıt fiyatları uluslararası petrol fiyatlarını takiben yüzde 3,50 oranında yükselmiş, katı yakıtlar ve doğalgaz fiyatları ise sırasıyla yüzde 0,75 ve 0,68 oranında artmıştır. Bu gelişmelerle, enerji yıllık enflasyonu 1,36 puan artarak yüzde 5,64 olarak gerçekleşmiştir. Ocak ayında, grup enflasyonu üzerinde elektrik, doğalgaz ve İstanbul şebeke suyu fiyat ayarlamalarının etkisi görülecektir.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda Aralık ayında yüzde 2,53 oranında artış gözlenmesine rağmen grup yıllık enflasyonu baz etkisi kaynaklı olarak 0,47 puan azalmış ve yüzde 20,61 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon işlenmemiş gıda grubunda 0,68 puan azalışla yüzde 26,34’e, işlenmiş gıda grubunda ise 0,40 puan azalışla yüzde 15,52’ye gerilemiştir. İşlenmemiş gıda grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler, taze meyvede daha belirgin olmak üzere taze meyve sebze fiyatlarında artışa işaret etmiştir. Diğer işlenmemiş gıdada, yumurta (yüzde 12,86), pirinç (yüzde 5,75), tavuk eti (yüzde 5,49) ve bakliyat (yüzde 2,62) kalemlerindeki hızlı fiyat artışlarının Aralık ayında da devam ettiği ve yıllık enflasyonun oldukça yüksek düzeylerde seyrettiği gözlenmiştir. Bu dönemde genele yayılan fiyat artışlarının gözlendiği işlenmiş gıdada aylık fiyat artışı yüzde 1,70 olmuştur. Uluslararası buğday fiyatlarının da yansımasıyla ekmek ve tahıllar grubu yüzde 1,61 oranında artarken, gerek döviz kurunun gecikmeli etkileri gerekse uluslararası fiyatlara bağlı olarak katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 5,09 oranında yükselmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda grubu yıllık enflasyonu sınırlı bir düşüşle yüzde 18,06 olmuştur. Özetle, gıda yıllık enflasyonunda baz etkisi kaynaklı düşüşe karşın döviz kurunun gecikmeli etkileri ile uluslararası tarımsal emtia fiyatlarının seyri etkili olmaya devam etmiştir.”