Merkez Bankası, dış borç istatistiklerini yayımladı

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun enflasyon raporu toplantısında dile getirdiği ticari kredilerde tespit edilen yanlışlıkların revize edildiği dış borç istatistikleri yayımlandı. Bugün yayımlanan istatistiklere göre, Haziran sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2020 yıl sonuna göre yüzde 6,5 oranında artışla 121,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,3 oranında artarak 58,1 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2,8 oranında artarak 36,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2020 yıl sonuna göre yüzde 2,7 oranında artarak 14,0 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 2,0 oranında artarak 15,5 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 8,6 oranında artışla 14,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 6,8 oranında azalışla 14,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 

Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2020 yıl sonuna göre yüzde 3,8 oranında artarak 30,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2020 yıl sonuna göre yüzde 6,4 oranında artarak 24,8 milyar dolar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 0,4 oranında artarak 69,9 milyar dolar oldu.

Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 9,4 oranında artarak 71,4 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 2,5 oranında artarak 49,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. 2020 yıl sonunda 464 milyon dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2021 Haziran sonu itibarıyla 511 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönem, resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 175 milyon dolar oldu.

2021 Haziran sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 40,5’i Dolar, yüzde 25,9’u Euro, yüzde 13,4’ü TL ve yüzde 20,2’si diğer döviz cinslerinden oluştu.

2021 Haziran sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 165,0 milyar Dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Söz konusu stokun 17,4 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşmaktadır. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 23,0, Merkez Bankası’nın yüzde 16,4, özel sektörün ise yüzde 60,6 oranında paya sahip olduğu gözlendi.

2021 Haziran sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2020 yıl sonuna göre yüzde 7,4 oranında artışla 274,4 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise yüzde 12,4 oranında azalışla 555,0 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2020 yıl sonunda -378,3 milyar ABD doları iken 2021 Haziran sonunda -280,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti.

Merkez Bankası ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aracılığıyla yapılan revizyona ilişkin uzmanlar, ithalat borçlarının belirgin bir şekilde azalmasını öncesinde beklediklerini kaydetti. Revizyonun genel itibarıyla Türkiye'nin lehine olduğu ifade edildi.