Ekonomide yeni yol haritası belli oldu

Türkiye ekonomisinde 2023-2025 arası için belirlenen yol haritasına göre istihdamın yılda ortalama 890 bin, 3 yılın sonunda ise 2 milyon 670 bin kişi artması öngörülüyor. Dev istihdam için 374 milyar TL destek verilecek. İşsizliğin tek haneye, cari açığın 10 milyar doların altına gerilemesi hedefleniyor.

Kırsalda istihdamı, üretimi, yatırımı artırmak için üç yıllık bütçe döneminde verilecek destek de 59.6 milyar liraya ulaşacak. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda cuma günü sunumu yapılacak 2023 yılı bütçesinde yer alan bazı önemli başlıklar şöyle:

Sabah gazetesinin haberine göre işgücüne katılım oranlarındaki öngörülen artışa rağmen işsizlik oranı kademeli olarak gerileyerek 2025 yılında yüzde 9.6 seviyesinde gerçekleşecek. İstihdam için aktarılacak bütçe ödeneği 2023 yılında 100 milyar 403 milyon lira, 2024'te 126 milyar lira, 2025'te 146 milyar 879 milyon lira olmak üzere toplam 373.1 milyar lira olacak. İşgücü piyasası programlarından etkin şekilde yararlanılacak, staj, yarı zamanlı ve esnek çalışma modelleri yaygınlaştırılacak, kariyer farkındalıklarını artıracak eğitim, program ve faaliyetlere ağırlık verilecek.

Kamuda kadrolar yeniden tanımlanacak. Norm kadro (personelin nitelik, sayı, unvan, derece olarak belirlenip standart getirilmesi) unvan standardizasyonu, kariyer planlama, performans değerleme gibi insan kaynakları süreçleri iş analizlerine dayalı olarak yapılandırılacak. Mesleki eğitim programları dijital ve yeşil dönüşümün gereklerine cevap verecek şekilde güncellenecek.

Yapay zekâ, tarım, savunma sanayii, siber güvenlik, temiz enerji, havacılık ve uzay teknolojilerinde nitelikli işgücü yetiştirmeye yönelik sektörle iş birliği çalışmaları yapılacak.

Memurların saat başı fazla çalışma ücreti, yeni yılda yüzde 100 artacak. 2 lira 70 kuruş olan saat başı fazla mesai ücreti, 1 Ocak 2023'ten itibaren 5 lira 40 kuruş olarak uygulanacak. Yurt içi gündelik ve tazminat tutarları da artacak. Yurt içi gündelik tutarı, ek göstergesi 8000 ve daha yüksek kadrolarda bulunan memurlar için 236 liraya çıkacak.

Bölgeler arası ve kırsalda gelir dağılımında eşitlik sağlamaya yönelik programlara destekler artarak sürecek. Kırsal kalkınma programlarına 2023 bütçesinden 16 milyar 943 milyon lira aktarılacak. Bu tutar, 2022-2025 yıllarında da 42.7 milyar liraya ulaşacak. Böylece kırsal kalkınma için verilecek destek 59.6 milyar liraya ulaşacak. Bölgesel kalkınma kapsamında 2023 bütçesinde 2 milyar 591 milyon lira, 2024'te 3 milyar 902 milyon lira, 2025 için de 44 milyar 387 milyon liralık ödenek öngörüldü. Kadının güçlenmesine yönelik programlar için gelecek yıl 2 milyar 86 milyon lira aktarılacak.

Engellilerin toplumsal hayata katılımı, özel eğitimi için gelecek yıl 59.3 milyar lira olmak üzere üç yılda toplam 218 milyar lira aktarılacak. Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında gelecek yıl 84.3 milyar lira, aktif ve sağlıklı yaşlanma programları için de 3.9 milyar lira, çocukların korunması ve bağımlılıkla mücadele için 4.7 milyar lira ödenek öngörülüyor.

Sanayinin geliştirilmesi, üretim, yatırımların desteklenmesi amacıyla 35.3 milyar lira ödenek kullanılacak. İmalat sanayi ihracatının 250 milyar dolara ulaşması hedeflenirken, bu dönemde Türkiye'ye 16 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım girişinin olması bekleniyor. Ar-Ge ve yenilik kabiliyetinin güçlendirilmesi programı için gelecek yıl 18.6 milyar lira aktarılacak.