Türkiye NATO'dan uzaklaştırılabilir

Türkiye, ABD’den Patriot İstedi. ABD, bu talebi reddetti. Türkiye, hava savunma sistemi arayışına girdi ve aradığı sistemi Rusya’da buldu. Ancak S-400’ler ABD’yi rahatsız etti, iki ülke arasında kriz başladı. Bu kriz S-400 parçalarının Türkiye’ye gönderilmesiyle birlikte derinleşti.

ABD Başkanı Donald Trump’un Türkiye’yi S-400 almakta haklı bulmasına rağmen harekete geçen Pentagon, Türkiye’nin F-35 programından çıkarıldığını duyurdu. Pentagon’un bu hamlesine karşı Rusya’nın atağı gecikmedi. Türkiye’ye S-400 satan Rusya, 5’inci nesil savaş uçaklarını önerdi, Su-57’leri satabileceğini açıkladı.

Tüm bu gelişmeler yaşanırken gözler bir taraftan NATO’ya çevrildi, diğer taraftan Türkiye’nin savaş uçağı konusunda ne yapacağı merak ediliyordu.

Peki, F-35’ler vazgeçilmez mi? Bu programdan çıkarılmak Türkiye’ye zarar verir mi? Türkiye Rusya’dan uçak alır mı? NATO ne yapacak? Türkiye’ye yaptırım gelir mi? Türkiye, NATO’dan çıkarılabilir mi?

Merak edilen bu soruların yanıtını Strateji Uzmanı Tuğgeneral Dr. Naim Babüroğlu verdi.

Dr. Naim Babüroğlu: F-35 savaş uçağı tabi 5’inci nesil savaş uçağı en gelişmiş savaş uçaklarından biridir. Türkiye’ye ABD F-35 vermeme açıklamasını yaptı. Türkiye, 116 savaş uçağı alacaktı fakat artık alamayacak. ABD satmayacak, ayrıca Türkiye F-35 savaş uçağının yaklaşık 947 parçasını on firmaya ürettiriyordu. ABD Türkiye’yi üretim zincirinden de çıkardı. Dolayısıyla ABD kendi ülkesinde ya da başka bir yerde firmalar bulacak ve onlara bu parçaları ürettirecek. Türkiye açısından F-35 savaş uçağının verilmemesi muharip savaş uçağı yetenekleri açısından elbette olumsuzluk. 

"ABD ve NATO, Türkiye’nin Rusya’dan uçak almasına şiddetle karşı çıkacak"

Dr. Naim Babüroğlu: Türkiye şimdi bunu nasıl karşılayacak, onu göreceğiz. Belki avrupa ülkelerinde diğer arayışlarla karşılamaya çalışacak. Ama Rusya ile karşılamak isterse bu F-35 savaş uçağı yerine Rusya’dan Su-34 gibi savaş uçağı almaya çalışırsa NATO ve ABD şiddetle karşı çıkacak. NATO ve ABD, Türkiye’nin Rusya’ya doğru bir eksen kayması ya da Rusya yörüngesine doğru gitmesine sıcak bakmıyor, bakmayacak. Onun için bazı tedbirler alacağını düşünüyorum.

"Türkiye ile ABD ilişkileri düzelmezse Türkiye’nin NATO’dan uzaklaştırılaşacağı öngörülüyor"

Dr. Naim Babüroğlu: Önümüzde tabi Nisan 2020’ye kadar zamanımız var. Yani yaklaşık 9-10 ay kadar bir zamanımız var. O zamana kadar S-400 hava savunma sistemi aktif duruma getirilmeyecek, bu süreçte Türkiye ile ABD diplomatik açıdan muhtemelen yoğun bir diplomatik görüşme trafiğine tanık olacağız. Ve umuyoruz ki Türkiye ile ABD arasındaki bu gerginlik biraz daha yumuşak bir ortama kendini bırakır, aksi takdirde Türkiye NATO’dan da yavaş yavaş savunma tatbikatlarına katılmama gibi bazı yaptırımları gelebilir. Bu Türkiye’yi az da olsa NATO’dan uzaklaştırır.

"Türkiye’nin Nato’dan uzaklaştırılmasının çıkarılabileceği anlamı taşımadığını söyledi"

Dr. Naim Babüroğlu: Türkiye NATO üyeliğinden çıkmaz. Peki, NATO üyeleri Türkiye’yi NATO üyeliğinden çıkarır mı? Hayır, çıkaramaz. Çünkü Washington anlaşmasında madde çıkarma diye bir madde yok. Antlaşma'da 14 madde var. Herhangi bir yerde üyelikten şu şekilde çıkarılır diye bir ifade yok. Ancak üye isterse çıkar. Türkiye şu anda çıkmak ister mi derseniz, bence çıkmaz istemez. 

"Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasının ABD ve NATO’yu olumsuz etkilemeyecek"

Dr. Naim Babüroğlu: "Türkiye’nin katlanabileceği zarar 9 milyar dolar olduğu ABD tarafından belirtildi. İlk uçağın üretiminden önümüzdeki yıllarda hangi yılda bitecekse son uçağın üretimine kadar geçecek sürede üretim zincirinde bulunan Türkiye’nin kazanacağı paradır. ABD, 500-600 milyon dolarlık bir kayba uğruyor. Bir de bir iki yıllık bir gecikmeye neden oluyor. O da ABD ile NATO’yu olumsuz etkilemez diye düşünüyorum."