TZOB Başkanı açıkladı! KDV indirimleri fiyatlara yansımadı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, temel ihtiyaç ve gıda ürünlerindeki KDV indirimlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bayraktar, sabit fiyat uygulamasının çok dikkat edilmesi gereken, pratikte kolay olmayan bir uygulama olduğuna dikkat çekti ve “KDV indirimlerinin fiyatlara yansımadığını gördük” dedi.

Bayraktar, “20 temel gıdaya sabit fiyat uygulaması iyi denetlenmezse KDV indiriminin sonuçlarına benzer şekilde fiyat artışlarıyla karşılaşabiliriz. Stokçuluk artabilir. Tüketiciye bir faydası olmayacağı gibi zarar eden devlet hazinesi olacaktır” diye konuştu.

“Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise, tüketici fiyatlarının sabitlenmesi, ilgili ürünlerin üretici fiyatlarını da dolaylı bir yoldan baskılayabilir” diyen Bayraktar, “Üretici sürekli artan gübre mazot yem, elektrik gibi maliyetleri satış fiyatına yansıtamazsa zarar eder, üretimi bırakabilir. Bu durumu gözden kaçırmamalıdır” diye konuştu.

TZOB, Ramazan ayı ortasında üretici ile market arasındaki fiyat farkını da açıkladı.

Ramazan ayı ortasında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 494 buçuk ile elmada görüldü. Elma 5,9 kat, kabak 4,6 kat, limon 4,5 kat, maydanoz 4,3 kat pahalıya tüketiciye satıldı.

TZOB Başkanı Bayraktar, “Ramazanın başından bugüne kadar olan süreçte markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 40 ile beyaz lahana oldu. Bu ürünü yüzde 31 ile pırasa, yüzde 30 ile maydanoz takip etti” dedi.

Bayraktar, bu yıl ve geçen yıl Ramazan ortası fiyatlar karşılaştırıldığında markette 40 ürünün 40'ında da fiyat artışı olduğuna dikkat çekti. 

“Marketlerdeki fiyat artışları yüzde 15 ile yüzde 454 arasında değişen oranlarda gerçekleşti” diyen Bayraktar, “Geçen yıl ile bu yılın Ramazan ortası fiyatlarına bakıldığında en fazla fiyat artışı markette yüzde 454 ile patlıcanda görüldü. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 297 ile beyaz lahana, yüzde 253 ile patates takip etti” diye konuştu.

Bayraktar, genel olarak üretici fiyatlarındaki artışların nedeninin gübre, mazot, yem, elektrik, ilaç ve tohum fiyatlarındaki aşırı yükselme olduğunu aktardı.

“Girdi fiyat endeksi ile tüketici fiyat endeksleri arasında üretici aleyhine ciddi bir açıklık bulunmaktadır” diyen Bayraktar, “Üretici maliyetlerini düşürmeden, fiyatlarda ucuzluk olması mümkün değildir. Üreticiye verilecek destek, tüketiciye verilecek destek olur” diye konuştu.

Tüketici fiyatlarındaki artışı durdurmak ve fiyatları indirmek için sürekli artan mazot gübre yem elektrik zirai ilaç fiyatları mutlaka düşürülmesi gerektiğinin altını çizen Bayraktar, fiyatlarda ucuzluk için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

Ucuzluk için yapılması gerekenler

• Üretim ve dış ticaret planlaması ciddiyetle ele alınmalı ve uygulanmalı.

•  Hal yasası ile zincir marketlere tanınan üreticiden doğrudan ürün alma yetkisi daha sıkı denetlenmeli.

• Denetimler yasak savma kabilinden olmamalı, sonuç alınacak şekilde düzenlenmeli. Çünkü zincir marketler mevcut uygulamada üreticiden doğrudan aldıkları ürünleri kendi içlerinde kurdukları aracı firmalar vasıtasıyla el değiştirme yapmakta her el değiştirmede kar eklemektedirler.

• Gündemde olan hal kanunu ve perakendeci kanunu gibi konuyla doğrudan ilgili yasalarda hem üretici hem de tüketici lehine olacak gerekli değişiklikler konuyla ilgili tüm paydaşlar tarafından tartışılarak şeffaf ve objektif bir şekilde yapılmalı.

• Kooperatif ve üretici birlikleri işlevsel hale getirilmeli.

• Tüketici örgütleri güçlendirilmeli, piyasayı kontrol edebilecek duruma getirilebilmeli.

• Tarım ürünlerinin nakliyesinde daha az maliyetli olan deniz ve tren taşımacılığı etkin hale getirilmeli ve sübvansiyon uygulanmalı.

• Gelişmiş ülkelerdeki tarım ürünleri nakliyesi buna en iyi örnektir. Hasatta, yükleme ve nakliye esnasında oluşan ürün kayıplarını azaltacak tedbirler alınmalıdır.