Türkiye'de en yüksek gelir İstanbul'da, yoksulluk oranı en yüksek yer Akdeniz

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılı gelir ve yaşam koşulları araştırması bölgesel sonuçlarını açıkladı.

Türkiye'de en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, geçen yıl bir önceki yıla göre 1,3 puan azalarak yüzde 46,3'e geriledi. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,1 puan artarak yüzde 6,2'ye ulaştı.

Hane halkı kullanılabilir gelirinin, hane halkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer hane halkı büyüklüğüne bölünmesiyle elde edilen "eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine" göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, 2019'da bir önceki seneye kıyasla 1,3 puan azalarak yüzde 46,3 ve en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun payı da 0,1 puan artarak yüzde 6,2 oldu.

Toplumun en zengin yüzde 20'sinin gelirinin, en yoksul yüzde 20'sinin gelirine oranı 7,8'den 7,4'e düştü

Gini katsayısı düştü

Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan ve sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1'e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade eden Gini katsayısı, 2019'da bir önceki yıla göre 0,013 puan azalışla 0,395 olarak tahmin edildi.

Buna göre, Türkiye'de ortalama yıllık eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri, 2019'da 28 bin 522 lira olarak hesaplandı.

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey Bölgeleri itibarıyla söz konusu geliri en yüksek olan bölge, 40 bin 749 lirayla "İstanbul" oldu. Bu bölgeyi 32 bin 384 lirayla "Batı Anadolu", 30 bin 337 lirayla "Ege" izledi. 

Ortalama yıllık eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirinin en düşük olduğu bölgeler ise 13 bin 441 lirayla "Mardin, Batman, Şırnak, Siirt" oldu.

Gelir eşitsizliği en fazla İstanbul bölgesinde

P80/P20 oranı, en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun gelirinin en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun gelirine oranı şeklinde hesaplanıyor. Bu oran küçüldükçe gelir eşitsizliği azalıyor. Bu oran Türkiye genelinde 7,4 iken, bu değerin en düşük olduğu bölgeler 4,6 ile "Doğu Marmara", 5,5 ile "Batı Karadeniz", 5,6 ile "Orta Anadolu" olarak kayıtlara geçti. Bu oranın en yüksek olduğu bölgeler ise 7,8 ile "İstanbul", 6,7 ile "Akdeniz" ve 6,6 ile "Batı Marmara" olarak sıralandı.

Araştırmaya göre P80/P20 oranının en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 4,2 ile TR81 "Zonguldak, Karabük, Bartın", 4,3 ile TRB1 "Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli" ve 4,5 ile TR41 "Bursa, Eskişehir, Bilecik" olarak sıralandı.

Bu oranın en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 7,8 ile TR10 "İstanbul", 6,8 ile TRC2 "Şanlıurfa, Diyarbakır", 6,6 ile TR62 "Adana, Mersin" ve TR22 "Balıkesir, Çanakkale" olarak kayıtlara geçti.

Her bölge için eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu İBBS 1. Düzey bölgeleri yüzde 13,3 ile TR6 "Akdeniz", yüzde 12,9 ile TR2 "Batı Marmara" ve yüzde 11,9 ile TRA "Kuzeydoğu Anadolu" olarak gerçekleşti.

Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu İBBS 1. Düzey bölgeleri ise yüzde 8,4 ile TR4 "Doğu Marmara", yüzde 9,9 ile TR7 "Orta Anadolu" ve yüzde 10,5 ile TR3 "Ege" bölgeleri oldu.

Her İBBS 2. Düzey bölgesi için eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler yüzde 15 ile TR82 "Kastamonu, Çankırı, Sinop", yüzde 14 ile TR62 "Adana, Mersin" ve yüzde 13,3 ile TR21 "Tekirdağ, Edirne, Kırklareli" olarak kayıtlara geçti.

Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Düzey bölgeleri ise yüzde 4,6 ile TRB1 "Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli", yüzde 5,8 ile TRC1 "Gaziantep, Adıyaman, Kilis" ve yüzde 8 ile TR41 "Bursa, Eskişehir, Bilecik" olarak hesaplandı.