tv100'den çok özel röportaj! Taliban Doha Siyasi Ofis Başkanı Suheyl Şahin, tv100’e konuştu

Taliban'ın Katar'daki Doha Siyasi Ofis Başkanı Süheyl Şahin tv100’e konuştu. Taliban heyeti Türk heyetinden Afgan göçmenlerle ilgili hangi taleplerde bulundu? Aldıkları yanıt ne oldu? Türk heyetinin yanıtlardan Taliban delegasyonu memnun kaldı mı?

Siyasi Ofis Başkanı Süheyl Şahin’le çok özel röportajın ayrıntıları tv100’de…

Mehmet Bal: Yayınımıza katıldığınız için teşekkür ederim. Taliban Heyetinin Ankara’da gerçekleştirdiği son görüşme ile ilgili birkaç sorum olacak. Taliban Delegasyonu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından kabul edildi. Gerçekleştirilen toplantısının ana gündemini hangi konular oluşturdu?

Shuheyl shaheen: Bismillahirahmanirahim. Teşekkürler bizim Türkiye ile tarihi ilişkilerimiz var. Sadece Afganistan’daki işgalin sona ermesi ile başlamadı. Afganistan’da işgal devam ederken de bizim Türkiye ile siyasi ilişkilerimiz politika ofisimiz tarafından devam etti. Tarihi açıdan ise Türkiye ile güzel ilişkilerimiz oldu. Türkiye bizim Müslüman bir kardeşimiz ve dostumuz. Heyetlerimiz zaman zaman eğitim alanında görüştüler. Aynı zamanda içişleri bakanlıkları ve diğer bakanlıklar nezdinde görüşmelerimiz oldu.  Ekonomik gelişmeleri, Afganistan’daki Türk yatırımcıları, Afganistan’daki eğitim girişimlerini özellikle Afganistan’daki Türk yardım kuruluşlarının geniş bir yelpazesi var ve sadece bu görüşmede değil daha önceki görüşmelerde yapılan anlaşmalar çerçevesinde Afganistan yapılması planlanan okulları görüştük’ son gelen heyetimizin görüşmeleri de Türk heyeti ile bu bağlamda oldu.

Gerçekleştirilen heyetler arası görüşmede Taliban Heyetinin Afgan göçmenler ile ilgili talepleri neydi?

Shuheyl shaheen: Afgan göçmenler için bizim talebimiz Afganistan içinde imkanlar sağlanıyor, yatırımlar yapılıyor ve iş olanakları oluşturuluyor, Afganistan artık güvenli. İş olanakları var ülkeyi terk edip Türkiye gitmelerine gerek yok.  Aynı zamanda bazı Afganlar hali hazırda Türkiye’deler onların Afganistan’da iş olanakları hazırlandı. Görüyorsunuz ki Afganistan’da olmaları onların başka ülkelere özellikle Avrupa ülkelerine gitmeye çalışırken hayatlarını tehlikeye atmalarından, bir çok Afgan’ın okyanuslarda hayatlarını kaybetmelerinden ve ‘Afgan isyancı’ olmalarından daha iyi. Türk heyetinden Afganistan’daki yatırımlarını genişletmelerini istedik. Eğitim alanında ve Afganistan’ın farklı sektörlerinde yatırıma davet ettik. Özellikle Tarım, madencilik ve güç üretimi ve benzeri sektörlerde Türk girişimcileri taleplerimizi ilettik.

Taliban heyeti gerçekleştirilen görüşmede istediklerini aldı mı?

Shuheyl shaheen: Evet görüşmeden memnun kaldığımızı söyleyebilirim bazı konular şu an için proje kapsamında bazıları ise pratiğe dönüştürülmüş durumda umuyorum ki görüşmelerin yansımalarını kısa süre içinde sahada görmüş olacağız. Elbette yapılan görüşmeden dolayı mutlu ve tatmin olmuş durumdayız. Türk heyeti ile görüşmelerimize düzenli olarak devam edeceğiz.

Son bir yıl içerisinde ne kadar Afgan göçmen Türkiye’ye geldi ve ne kadarı sınır dışı edilerek ülkenize gönderildi, elinizde bununla ilgili bir rakam ya da tahmini bir veri var mı?

Shuheyl shaheen: Elimizde net bir rakam yok. Bu Afganlar Türkiye’ye yasal yollardan gelmedi. Bir çoğu yasadışı yollar kullandı, bir çoğunun pasaportu vizesi bile yoktu. İran üzerinden Türkiye’ye geldiler bu yüzden elimizde herhangi bir rakam yok.

Süheyl Şahin birazda son bir yıldır Taliban Yönetimi altında olan Afganistan hakkında konuşmak istiyorum. Şu anda Afganistan’da hayat nasıl? Sosyal, ekonomik kısacası günlük hayat nasıl geçiyor?

Shuheyl shaheen: Biz  Kabil’i aldığımızda her şeye sıfırdan başladık ondan sonra durum değişti bizden önceki rejime bağlı 500 bin çalışan vardı ve 2 ay boyunca paralarını alamamışlardı açıkçası kurumlar tamamen boştu. Çalışanlar yoktu biz 2 ay sonra bu çalışanların aylık ödemelerini düzenli olarak yapmaya başladık. Ardındansa büyük projeleri hayata geçirmek için çalışmaya başladık özellikle bu projeler Tarım alındaydı. Bir çok noktadan gecen 280 kmlik su kanalı projesi bunlardan biriydi 3 milyon hektar alan ile ilgili projeyi bitirdik ve gitgide ekonomimiz gelişmeye başladı. Biliyorsunuz bizden önceki rejimden geri kalanlar nedeniyle kardeş ve dost ülkelerin destekleri ve yardımları olmadan altından kalkılması zor bir durumdu.

Afganistandaki insan hakları ile ilgili bir sorum daha olacak çünkü Kabil’de ve diğer şehirlerde bir çok protesto görüyoruz ve kadınların sokaklarda tek başına yanlarında erkek olmadan yürümesinin yasaklandığını duyuyoruz. Ne söyleyeceksiniz?

Shuheyl shaheen: Kadınların sokaklarda yalnız basına yürüyemediği gerçekçi değil. Eğer Kabil şehrine giderseniz yüzlerce binlerce kadını sokaklarda yürürken alışveriş yaparken görebilirsiniz ve hatta üniversiteye giderlerken de görebilirsiniz.

Kadınlar kendi başlarına alışverişe gidebiliyorlar mı?

Shuheyl shaheen: Evet evet görebilirsiniz gidiyorlar. Gidiyorlar bu konu hakkında çok fazla video var isterseniz görebilirsiniz isterseniz ben size gönderebilirim. 450 bin erkek ve kadın öğrenci özel ve devlet üniversitelerinde eğitim görüyor ve hepsi de üniversitelerdeki derslerine ve evlerine  yalnız gidiyorlar belki bazı zorluklar olabilir biz yeni bir hükümetiz biz bu konuda usta değiliz. Şimdiki ve geçtiğimiz yüzyılda hükmetmedik. Biz genç bir hükümetiz bir yıllık bir yönetimiz ama hergun kendimizi geliştiriyoruz. Geçmişte güvenlik olmadığı için herhangi bir şehirde aksam vakti sokakta yürüyemezdiniz, kaçırma ya da hırsızlık olayları oldurdu ama simdi gece ve gündüz istediğiniz şehirde istediğiniz şehre gidebilirsiniz sizi kimse durdurmaz

Sayın Şahin yanıtlarınız için teşekkür ediyorum. Türk halkına son mesajınız olacak mı?

Shuheyl shaheen: Teşekklürler Türk halkı ve Afganistan halkı kardeş ve dost. Umarım bu kardeşlik boyutu her geçen gün daha da büyüyerek devam eder.