Zekat hesaplama 2023! Zekat ne zaman verilir, kaç gram altına zekat verilir? Zekat neye göre verilir, kimlere zekat düşer?

Mali ibadetlerden biri olan Zekat İslam’ın 5 şartından biridir. Medine’de farz kılınanan  Zekat, Kur’an-ı Kerim’de “Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin…” hükmüyle yer alır. Ramazan ayı ile birlikte milyonlarca Müslüman zekat ile ilgili bilgileri araştırıyor.

ZEKAT NEDİR?

Zekat, belirli bir malın bir kısmının Allah rızası için dinen zekât alabilecek durumdaki muayyen kişilere verilmesi demektir. Zekat mali bir ibadettir. Kur’an-ı Kerim’de “Onların mallarından, kendilerini temizleyeceğin, arıtıp yücelteceğin bir sadaka al ve onlar için dua et; çünkü senin duan onlara huzur verir. Allah işitendir, bilendir.” (Tevbe,9/103) buyrulmaktadır.

ZEKAT NEYE GÖRE VERİLİR, KİMLERE ZEKAT DÜŞER?

Nisap, zekât, sadaka-i fıtır ve kurban gibi ibadetler için konulan bir zenginlik ölçüsüdür. Nisap, asgarî zenginlik ölçüsü şeklinde de tanımlanabilir. Hadislerde belirlenen nisap miktarları şöyle sıralanabilir; 80,18 gr. altın veya bunun tutarında para veya ticaret malı; 40 koyun veya keçi, 30 sığır, 5 deve’dir.

Borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla olarak bu kadar mala sahip olan kişi dinen zengin sayılır. Böyle bir kişi, zekât veya sadaka alamayacağı gibi; sadaka-i fıtır vermek ve kurban kesmekle de yükümlü olur.

KAÇ GRAM ALTINA ZEKAT VERİLİR?

80,18 gr. altın veya bunun tutarında paraya zekat verilir. Altın ve gümüş dışındaki ziynet eşyaları zekâta tabi değildir. Altın ve gümüşten yapılmış ziynet eşyaları ise, zekât için gerekli diğer şartları da taşıdığı takdirde zekâta tabidir. Bu itibarla altından yapılmış ziynet eşyaları, 80.18 gr. Veya daha fazla ve üzerinden bir yıl geçmiş ise zekâta tâbidir.

ZEKÂT KİMLERE VERİLİR?

Zekât ve fitrenin kimlere verilebileceği Kur’an-ı Kerim’de belirlenmiştir. (Tevbe Sûresi, 60) Bunlar; fakirler, düşkünler, esaretten kurtulacaklar, borçlu düşenler, Allah yolunda cihada koyulanlar (mukaddesatı korumak için mücadele verenler, ilim tahsil edenler), yolda kalmış olanlar, zekât toplamakla görevlendirilen memurlar ve müellefe-i kulûb adı verilen, kalpleri islam’a ısındırılmak istenen kimselerdir.

ZEKÂT KİMLERE VERİLMEZ?

Zekât ve fitrenin, Tevbe suresinin 60. Ayetinde sayılanlar dışında kalan kişi ve kuruluşlara verilmesi caiz değildir. Ayrıca zekât verilecek kişi, bu şartları taşısa bile zekât mükellefleri; 

Ana, baba, büyük ana ve büyük babalarına,

Oğul, oğlan çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklarına,

Müslüman olmayanlara,

Karı – koca birbirlerine, Zekât veremez.

ZEKÂT VAKTİNDEN ÖNCE VERİLEBİLİR Mİ?

Oruç ve hac ibadetlerinde olduğu gibi zekât konusunda da kameri ay hesabı uygulanır. Zekâtın farz olması için nisap miktarı malın üzerinden bir kameri yılın geçmesi gerekir. Buna rağmen mal sahibi dilerse vakti gelmeden önce de nisap miktarına ulaşan malının zekâtını verebilir. Zekât vermenin belli bir zamanı olmayıp, farz olduğu andan itibaren verilmesi gerekir. Bunun için belli bir ayı veya Ramazanı beklemeye gerek yoktur. Zekât vermekle yükümlü olanların, yükümlü oldukları andan itibaren en kısa zamanda zekâtlarını vermeleri uygun olur.

ZEKAT KİMLERE FARZDIR?

Müslüman, hür, akıllı, büluğ çağına erişmiş olması; borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla hakikaten ya da hükmen artıcı mahiyette yani kazanç sağlayıcı nitelikte ve üzerinden bir yıl geçmiş nisap miktarı mala sahip olması gerekir.

ZEKAT VEİRLECEK KİŞİLER İÇİN DİYANET'TEN AÇIKLAMA

Depremde ihtiyaç olduğunu ve fitrelerin deprem mağduru vatandaşlar için verilmesi gerektiğini vurgulayan Erbaş, şunları kaydetti:

"Müslümanlar zekatlarını genelde ramazandan ramazana verirler. Bunu bir teamül haline getirmişlerdir. Vatandaşlarımızdan 'Acaba zekatlarımızı kalıcı konutların yapılabilmesi için verebilir miyiz?' şeklinde sorular geldi. Normalde zekatı kişinin günlük ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir şekilde vermek gerekiyor ama şimdi bir zaruret durumu var. İnsanlar evlerini kaybetmiş, bu evlerinin bir an önce yapılması gerekiyor. Din İşleri Yüksek Kurulumuzun aldığı kararla zekat mükellefi Müslümanlar zekatlarını kalıcı konutlar için verebilirler. Bu kalıcı konutları AFAD vasıtasıyla devletimiz yapıyor."