Bankalardan yapılan ödemelere dikkat
Hem ülkemizde hem de dünyada son yıllarda nakit para kullanımı önemli ölçüde azalmış, öyle ki insanlar birbirlerine küçük borçlar veya hediyeler gönderirken dahi banka havalesi veya EFT’si kullanır hale gelmişlerdir. Cep telefonlarından dahi dakikalar içerisinde yapılabilen bu işlemler ile hem pratik hem de güvenli bir şekilde para aktarımı yapılabiliyor. Ancak işlemin bu denli pratik olması, vatandaşların bazı zamanlar tedbirsiz davranmalarına ve zarara uğramalarına sebep olabiliyor.
TRANSFER İŞLEMİNDE YAPILAN HATALAR
Elbette ki yüz yüze olduğumuz bir kişiye nakit para verirken yanlış kişiye para verme olasılığımız oldukça düşüktür. Ancak banka transferi ile para gönderiminde kişi adının, IBAN (Uluslararası Banka Hesap No)’ın veya başka bilgilerin hatalı veya eksik girilmesi ile gönderilen paranın hedeflenen kişiden bir başkasına ulaşması mümkündür. Buna ek olarak, meblağ girişinde de hatalı tuşlamaya bağlı olarak arzu edilenden yüksek meblağların bir anlık dalgınlık sonucu gönderilmesi de sıkça rastlanan hatalardandır.
HATAEN GÖNDERİLEN BANKA TRANSFERLERİ GERİ ALINABİLİR Mİ?
Çoğu zaman, banka havalesi veya eft’si gerçekleştikten, yani para karşı taraf hesabına işlendikten sonra bu işlemlerin geri alınması mümkün olmaz. Bu durumun istisnası, bazı zamanlar bankalarca şüpheli olarak işaretlenmiş bazı hesaplara gönderilen paraların bloke edilmesidir.
Ancak yanlış hesap numarası girilmesi neticesinde başka bir şahsa gönderilen paralar muhtemelen bu şekilde bloke edilmeyecek ve işlem gerçekleşecektir.
Bu hatalı işlemlerin gerçekleşmesinden sonra kaybedilen paralar ancak karşı tarafın rızası ile, veya işlemin yanlışlıkla gerçekleştiğinin ispatı şartıyla yargısal yollarla geri alınabilir.
İŞLEM AÇIKLAMASI OLMAKSIZIN PARA GÖNDERMEYİN
Bankalarda yapılan Havale, EFT ve diğer transfer işlemlerinde zorunlu olmamakla birlikte, işlem açıklaması yapmak mümkündür. Bu açıklamaya kısaca işlemin konusu ve/veya meblağı yazılabilmekte ve bu izahatler işlemle alakalı herhangi problem yaşandığında ispata yarar deliller olabilmektedirler. Yakın arkadaşlar veya akrabalar arasında yapılan işlemlerde dahi açıklamaya yer vermek faydalı olacaktır. Zira işlemin tarafı veya miktarı konusunda hata yapmak her zaman mümkündür.
AÇIKLAMASIZ İŞLEM BORÇ ÖDEME NİTELİĞİNDEDİR
Banka müşterilerinin pek çoğu, yanlış kişiye para gönderilmesi halinde, bu kişiyi tanımıyor olduklarından, daha önce tanışmamış ve görüşmemiş olmaları sebebiyle aralarında bir ilişki olmadığı, yapılan işlemin açıkça hatalı olacağı ve mahkemelerin de durumu böyle göreceği kanısındalar. Ancak Yargıtayın 2019 yılında ve sonraki yıllarda vermiş olduğu kararlarda, açıklama olmaksızın gönderilen EFT ve Havalelerin “muaccel bir borcun ödemesi” niteliğinde olduğuna hükmettiği görülmektedir.
Yani, açıklamasız olarak gönderilen bir meblağ, daha önce herhangi ilişki veya tanışıklık olmasa dahi, daha önceden bir şekilde doğmuş olan bir borcun ödemesi olarak kabul edilmektedir. Açıklamasız olarak bir arkadaşına EFT ile borç para gönderen bir kişi, bu kişinin borcunu ödemeyi reddetmesi halinde adli yollara başvurduğunda kendisinin borç veren olarak değil, borç ödeyen olarak kabul edildiğini görecektir.
Bu durumun aksini ispat etmek ise para gönderen kişinin sorumluluğunda olacaktır.
Bu durum, yanlışlıkla tanımadığı kimselere para gönderenler açısından da geçerlidir. Yanlışlıkla ve açıklama olmaksızın gönderilen meblağların iadesi için delillerle ispat yapılmalı, işlemin gerçek bir sebebe dayanmadığı ortaya konmalıdır.
