Bell 212 tipi helikopter neden düştü? Reisi'nin ölümüne neden olan helikopterle ilgili çarpıcı detaylar ortaya çıktı

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki üst düzey devlet görevlilerini taşıyan helikopter dün Azerbaycan dönüşü kaza yaptı. Arama-kurtarma ekipleri İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ı taşıyan helikopterin enkazına Türkiye saati ile 05.30 sıralarında ulaştı. İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan dahil helikopterdeki tüm yolcularun hayatını kaybettiği belirtildi.

HELİKOPTER ABD YAPIMI BELL 212
Reisi'yi taşıyan helikopterin Bell 212 tipi olduğu belirtilirken, kazanın nedenine ilişkin ise henüz bir bilgi yok. Ancak İran'ın hava taşımacılığındaki güvenlik sicili oldukça kötü. BBC'nin haberine göre; İran'daki hava kazalarının kısmen de olsa nedeni hava filosunu ciddi şekilde zayıflatan onlarca yıllık ABD yaptırımlarının bir sonucu.

HELİKOPTER ABD ÜRETİMİ
Cumhurbaşkanı Raisi'yi taşıyan Bell 212 tipi bir helikopter, ABD'de üretilmişti ve 1979 İslâm Devrimi'nden bu yana İran'a satılamıyordu. Daha önce de savunma ve ulaştırma bakanları ile İran'ın kara ve hava silahlı kuvvetleri komutanları uçak ya da helikopter kazalarında hayatını kaybetmişti.

FİLOYU MODERNİZE ETME ÇABASI TRUMP'LA SEKTEYE UĞRADI
İran'da reformcular hükümeti yönetirken, Batı ile İran'ın hassas nükleer faaliyetlerinin sınırlandırılması ve uluslararası denetçilerin ülkeye girişine izin verilmesi karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngören bir anlaşma müzakere ederek ülkenin uçak filosunu modernize etmeyi amaçlamışlardı. Ancak Başkan Donald Trump'ın anlaşmadan çekilmesi ve yaptırımları yeniden uygulamaya koymasıyla bu çabalar sekteye uğradı.

Reformcular daha sonra İran'ın havacılık güvenliğini iyileştirmek için yerli sanayilerine ve yabancı müttefiklerine güvenebileceğinde ısrar eden sertlik yanlıları tarafından karşı çıkıldı ve alaya alındı.

DÜNYADA YAYGIN KULLANILIYOR
"Bell 212" tipi helikopter insan taşıma, havadan yangın söndürme, kargo taşıma ve silah montajı da dahil olmak üzere birçok farklı koşulda kullanılabilecek şekilde tasarlandı. Vietnam Savaşı döneminden kalma 'UH-1N Twin Huey'in sivil versiyonu olan bu helikopterler, hem hükümetler hem de özel operatörler tarafından dünya çapında yaygın olarak kullanılıyor.  Amerikalı havacılık üreticisi Bell Helicopter tarafından tasarlanan bu model, 1960'ların sonlarında UH-1 Iroquois'in bir üst modeli olarak Kanada ordusu için geliştirdi. Yeni tasarımda bir yerine iki turboşaft motor kullanıldı. Helikopter, 1971 yılında tanıtıldı ve ABD askeri eğitim belgelerine göre hem ABD hem de Kanada tarafından hızla benimsendi.

50 YILLIK
Kazaya karışan helikopterin menşei doğrulanmadı ancak İranlı bir kaynak, helikopterin İslam Cumhuriyeti Kızılay Cemiyeti'ne bağlı olduğunu söyledi. Uzmanlar, helikopterin 40 ila 50 yıllık olabileceğini öne sürdü. Pazar günü kazaya karışan İran'a ait Bell 212, devlet yetkililerini taşıyacak şekilde yeniden yapılandırılmıştı. Bu özel helikopter, bir pilot dahil 15 kişiyi taşıyacak şekilde yeniden tasarlandı. 

KAÇAK PARÇALAR, TERSİNE MÜHENDİSLİK
Reuters'ın aktardığına göre İran, İslam Devrimi'nden sonra uygulanan ambargolar nedeniyle sivil ve askeri havacılık filolarını, kaçak parçalar ve tersine mühendislik yoluyla kullanmaya devam etti.

BELL 212'NİN SON ÖLÜMSÜL KAZASI GEÇEN YILA AİT
Uçuş Güvenliği Vakfı'na göre, Bell 212'nin en son ölümcül kazası, Eylül 2023'te kaydedildi. Bu kazada bir helikopter, Birleşik Arap Emirlikleri kıyıları açıklarında düşmüştü. Kuruluşun veri tabanına göre İran'da bu türden en son kaza 2018'de meydana geldi ve dört kişi hayatını kaybetti.