BİM’in patronu Galip Aykaç, 7 Aralık’ta yaptıklarının hesabını verecek
BİM Marketleri İcra Kurulu Üyesi Galip Aykaç önceki gün başkanı olduğu Gıda Perakendecileri Derneği’ni de arkasına alarak, tehditler ve hakaretler yağdırıp esti gürledi. Bu arada marketlerde artık takip edilemeyecek denli hızlı değişen etiketleri tespit edip yayınlayan sosyal medya takipçileri, medya mensupları ve hükümet ortağı MHP de bu tehditlerden, hakaretlerden payını aldı.
Aykaç’ın ilginç bir psikolojisi var. Sanki dokuz ayda 5 milyar lira kâr elde eden, bu yıl sonunda cirosu tahmini 130 milyar liraya ulaşacak olan kendi şirketi değilmiş gibi “Biz en ücra yerlere, mezralara bile market götürüp insanları besliyoruz, biz olmasak beslenemezler” mealinde sözler sarf ediyor. Sanırsınız halka bedava yiyecek dağıtıyor. O market kurmasa biz beslenemeyeceğiz.
Galip Aykaç’ın konuşmasında SÖYLEDİKLERİ şunlar:
1-Kârlılığımız yüzde 4 civarındadır.
2-Brüt kâr marjımız yüzde 17,5.
3-Bizim kârımızın tamamını verseniz enflasyon aşağıya inmez.
NERDEN BAKSAN TUTARSIZ
Galip Aykaç’ın konuşmasında SÖYLEMEDİKLERİ de şunlar:
1- BİM’in satışları içindeki KENDİ ÜRÜNLERİNİN (kendilerine ait fabrikalarda ürettikleri ürünler) oranı yüzde 70. Avrupa’da bu oran en fazla yüzde 30 çünkü fazlası tekelleşmeye-oligopole hizmet eder.
2- Toptancı, nakliye zinciri, perakende zinciri, stok depoları ve marketler aynı sahiplik zincirinin içinde. Bu şu demek: Kendin üretiyorsun, kendin naklediyorsun, kendin dağıtıyorsun, kendin stokluyorsun, kârını cebine atıyorsun. Ve kendin satıyorsun, kârını cebine atıyorsun. Zincirin son halkasında; sadece market satışından elde ettiğin kârı da gerçek kârın buymuş gibi satmaya çalışıyorsun. Dahası son altı aydır maliyet girdilerinde de (yakıt, ücret, döviz) artış yok.
3- BİM’in 2021 yılı cirosu 65 milyar lira oldu ama bu yılın sonunda 130 milyar lirayı bulacağı tahmin ediliyor. Aykaç’ın açıkladığı kârlılık oranının çok daha yüksek olduğunu biliyoruz ama 130 milyar liralık ciro için yüzde 4 kârlılık bile çok yüksek. Nitekim dokuz ay için açıkladıkları 5 milyar lira kârlılık, bu oranın çok üzerinde kazanç elde ettiklerini ortaya koyuyor. Bu yıl peş peşe açtıkları onlarca market şubesine, kurulan depoya yapılan yatırımın bu kârlılık içinde payı yok. Kazancın boyutlarını varın siz hesaplayın. Tüm bu para halkın cebinden tırtıklanıyor bir bakıma.
4- Hatırlayacaksınız, geçen yıl, BİM’in de içinde olduğu beş market zinciri hakkında marketler arasında bir ağ oluşturup fiyat belirledikleri için Rekabet Kurumu soruşturma başlattı. Kartelleşme suçu işledikleri sabit görülerek haklarında 2,7 milyar lira para cezası kesildi. Bu cezayı paşa paşa ödediler ama bu arada yürütmenin durdurulması için iki kez mahkemeye başvuruda bulundular. Mahkeme ise her ikisinde de RET kararı verdi.
AYKAÇ VE BİM, 7 ARALIK GÜNÜ SAAT 10.30’DA SÖZLÜ SAVUNMASINI YAPACAK
Dün öğrendim ki BİM’in patronu Galip Aykaç’ın bu atarlı konuşmasının önemli bir nedeni var.
Hızlı tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren üretici-tedarikçi-perakendeci niteliğindeki 20 firma hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 4. Maddesini (*) ihlalden (Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşımak) yürütülen soruşturma bir hayli ilerlemiş ve sözlü savunma aşamasına gelmiş.
Sanıyorum buna da çok kızgın. Yukarıda anlattığım gibi 2,7 milyar lira onların kazançları yanında devede kulak olsa da sembolik bir değer taşıyor ve aynı zamanda KARTELLEŞME SUÇU işlediklerini sabitliyor. Şimdi bir de perakende zincirlerindeki yasa ihlalleri nedeniyle hesap verecek
HESAP VERECEK FİRMALARIN LİSTESİ
Rekabet Kurumu 6-7 Aralık tarihinde Tam 20 üretici-tedarikçi-perakende zinciri firmasının savunmalarını alacak. Aralarında BİM de var. Kartel cezası sırasındaki sözlü savunmaya Galip Aykaç geldiği için bu kez de kendisinin katılması bekleniyor. Bu firmaların adları şöyle:
BİM Birleşik Mağazalar AŞ
MİGROS Ticaret AŞ
ŞOK Marketler Ticaret AŞ ve Pasifik Tüketim Ürünleri
Coca-Cola Satış ve Dağıtım AŞ
Pepsi Cola Servis ve Dağıtım Limited Şirketi
Eti Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi AŞ
Haribo Şekerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Red Bull Gıda Dağıtım ve Pazarlama Ticaret Limited Şirketi
Glaxosmithkline Tüketici Sağlığı AŞ
Beypazarı İçecek Pazarlama Dağ. Amb. Tur. Pet. İnş. San. ve Tic. AŞ
Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık San. Tic. A
Düzey Tüketim Malları Sanayi Pazarlama ve Ticaret AŞ
Kent Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret AŞ
Frito Lay Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
Unmaş Unlu Mamuller Sanayi ve Ticaret AŞ
Yeni Mağazacılık AŞ
Horizon Hızlı Tüketim AŞ
Pasifik Tüketim Ürünleri Satış ve Ticaret AŞ
Şölen Çikolata Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ
SÖZLÜ SAVUNMALAR ŞEFFAF OLACAK VE NAKLEN YAYINLANACAK
Bu arada Rekabet Kurumu sayfasına girenler görecektir ki sözlü savunmalar şeffaf yapılacak ve online olarak izlenebilecek. İzlemek isteyenler aşağıda verdiğim linki (**) tıklayarak başvuruda bulunabilir.
Galip Aykaç, market zincirlerindeki haksız kazanç vurgununu yazan medya mensuplarının, kendilerini hedef gösteren “birileri”nden “himaye” gördüğünü söylemiş. Bu çok şaşırtıcı ve savruk suçlamanın, ipin ucunu kaçırmış konuşmaların koskoca şirketin başındaki bir isimden gelmesi, kendilerini ülkenin “temel taşı” olarak görürken medya mensuplarına ağzına geleni söylemesi meselenin zihinsel düzeyde bile ne kadar vahim olduğunun bir kriteri.
Galip Bey gerçi “Bizim ülkeyi yönetenlerle bir sorunumuz yok. Bir sorunumuzun olmasına müsaade de etmeyeceğiz” demiş. Biliyorum onları en iyi Ticaret Bakanı Mehmet Muş anlıyor. Empatisi şahane. Bu yüzden de onun cephesinde yaprak kımıldamıyor. Ama öte yandan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın söyledikleri de ortada:
“Para cezası demek ki bunları ıslah etmiyor. Para cezasının dışında atılacak adımları da ilk kabine toplantımızda inşallah masaya yatırırız ve oradan da bunların üzerine ayrıca gideriz."
REKABET KURUMUNUN ELİNDE ÇOK ÖNEMLİ BELGELER VAR
Aldığım bilgilere göre 2,7 milyar liralık cezanın kesilmesinden sonra da Rekabet Kurumu görevlileri zincir marketlerle ve onların tedarik zincirindeki firmalarıyla ilgili çok ciddi, vahim belgeler buldular. Ancak bu belgeleri KARTEL SUÇU soruşturmasının içine koyamadılar. Sebebi Latince bir hukuk deyimi olan “NON BİS İN İDEM” yani “Aynı fiilden dolayı iki kez yargılama olmaz” ilkesi. Ancak bu belgeler yeni soruşturmanın içinde yer alıyor. Yani şunu söyleyebilirim ki bu firmalara ikinci milyarlık cezalar yolda.
(*) BİM’in de savunma vereceği 4054 sayılı Kanun’un 4. Maddesi
