Borsa'da paranızdan olmamak için Whatsapp ve Telegram'da manipülatörlerine karşı uyanık olmalısınız! Peki Borsa manipülasyonu nedir? Borsa işlemlerinde hangi eylemler suç sayılır?

Borsa manipülasyonu, meşru olmayan ve kanunen yasaklı eylemler ile sermaye piyasasında işlem gören kıymetlerin fiyatlarının gerçeğe aykırı olarak yükseltilmesi, azaltılması, yapay bir piyasa oluşturulması ve piyasadaki diğer yatırımcıları zarara uğratarak kar elde edilmesidir. Borsa manipülasyonu Sermaye Piyasası Kanunu ile suç olarak düzenlenmiştir.

Hangi Fiiller Borsada Manipülasyon Sayılmaktadır?

Gerçeğe dayalı olmayan ve piyasayı gerçeğe aykırı olarak etkilemek suretiyle yatırımcıları zarar uğratmayı ve aldatmayı hedefleyen iş ve eylemlere manipülasyon denmektedir. Borsa manipülasyonu suçunu işlemek için yapılan fiileri ikiye ayırmak mümkündür. Bunlar İşleme Dayalı Manipülasyon ve Bilgiye Dayalı Manipülasyon’dur.

İşleme Dayalı Manipülasyon Nedir?

İşleme dayalı manipülasyonda manipülatör, borsada işlem gören bir hissenin değerinin olması gerekenden daha düşük veya yüksek bir seviyeye gelmesi için bazı borsa işlemleri yapar. Bu işlemler özünde borsada gerçekleştirilen normal işlemlerdir, ancak bunlar ile suçun konusunu oluşturan birtakım neticeler elde edilmek istenmektedir.

Kullanılan metotlardan birisi, iş birliği içerisindeki kişi ve şirketlerin borsadaki bir senedi kendi aralarında alıp satmalarıdır. Bu işlemler ile satışa konu olan hissenin gerçek sahipliği değişmemekte, ancak borsanın işlemleri kaydetme metodundan ötürü gerçek olmayan bir ticaret hacmi varmış izlenimi yaratılmaktadır. Böylelikle diğer yatırımcıların gözünde ilgili kıymetin çokça işlem gören bir hisse olduğu algısı oluşmaktadır.

Bir diğer İşleme Dayalı Manipülasyon metodu ise, piyasayı yanıltıcı nitlekte, yüksek hacimli alım ve satım emirlerinin verilmesidir. Bu yüksek hacimli emirler ile yatırımcılar, hisse değerinin bu toplu emirler yönünde hareket edeceğine inandırılmaktadırlar.

Bilgiye Dayalı Manipülasyon Nedir?

Bilgiye Dayalı Manipülasyon ise borsadaki işlemler ile değil, borsa dışındaki kişiler ile olan etkileşimle borsadaki işlem gören senetlerin fiyatlarının etkilenmesidir. Bu şekilde manipülasyon yapılırken, hisseleri işlem gören şirketler ile alakalı gerçek olmayan bilgiler yayılmakta ve/veya raporlar düzenlenmektedir. Örneğin işleri iyi giden bir firmanın İflasın eşiğinde olduğuna veya finansal problemler yaşayan bir şirketin yüksek kar elde edeceğine ilişkin söylentiler yayılması ve bu söylentiler ile hisse senedi fiyatlamasında değişiklikler oluşması, bilgiye dayalı manipülasyonuna örnektir.

Whatsapp ve Telegram Gruplarına Dikkat!

Firmalar hakkında söylentiler yayılmasının yanı sıra, Borsa Manipülatörlerinin büyük bir kısmı Sosyal Medya ve Mesajlaşma uygulamalarında da aktifler. Kar eden yatırım tavsiyeleri paylaşılacağı vaat edilen bazı gruplara yatırım yapmak isteyen vatandaşlar üye yapılıyor, bu gruplardaki sözde yatırım uzmanları tarafından verilen yükselme veya alçalma ipuçları ile yatırımcıların belirtilen hisselere yatırım yapması ve fiyatların yükseltilmesi amaçlanıyor. Fiyatlar bu şekilde yükseltildikten sonra da manipülatör ucuz fiyattan temin etmiş olduğu kıymetleri satıyor ve yatırımcılar zararla karşı karşıya kalıyorlar.

Sosyal Medya Üzerinden Verilen Yatırım Tavsiyeleri

Twitter, Facebook ve diğer platformlar üzerinden de yatırım tavsiyesi adı altında borsa manipülasyonu yapıldığı gözlemlenmektedir. Yine mesajlaşma gruplarındakine benzer bir şekilde bu mecralarda gerçekçi bir temeli olmayan iddialar ortaya atılıyor, hisse değerlerinin suni bir şekilde yükseltilip düşürülmesi ile yatırımcılar zarara uğratılıyor. Sosyal medyada verilen tavsiyeler iyi niyetli gibi görünseler dahi, SPK lisansı olmayan ve dolayısıyla yatırım tavsiyesi vermeye ehil olmayan kimselerce verilen tavsiyelerle yatırımcıların zarara uğraması muhtemeldir.

Borsa Manipülasyonu Suçunun Cezası Nedir?

Vatandaşların iş ve tasarruflarından elde ettikleri küçük birikimlerini değerlendirdikleri sermaye piyasasını manipüle ederek zarara uğratan kimseler hakkında 2 ila 5 yıl arasında hapis cezası ve 5.000 güne kadar adli para cezası uygulanır.