Çikolata kistleri nedir? Çikolata kistleri belirtileri, teşhisi, tedavisi nedir?

Çikolata kisti olarak bilinen endometriozis, kadınların yaklaşık yüzde 5 ila 10’unu etkileyen ağrılı kronik bir hastalık olduğu biliyor. Gündemde olan bu hastalık kadınlarda korku uyandırdı. Kullanıcılar, çikolata kistleri nedir? sorusunu araştırmaya başladı. Peki, Çikolata kistleri belirtileri, teşhisi, tedavisi nedir? sorularını Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı, Embriyolog Op. Dr. Öznur Dündar Akın, sizler için yanıtladı. İşte, çikolata kisti (endometriozis) hakkında merak edilenler....

ÇİKOLATA KİSTLERİ NEDİR?

Çikolata kisti, doğurganlık çağlarında meydana gelen ve oldukça yaygın olarak görülen bir hastalıktır. Rahmin iç yüzünü kaplayan ve adet kanamalarında dökülen endometriuma benzeyen dokular, rahmin dışındaki bölgelere yayıldığında çeşitli sorunlara neden olur. Endometriozis hastalığı olarak da bilinen çikolata kisti, yapışıklıkların kistleşmesi sonucunda ortaya çıkar.

Endometrium yani rahim içi dokusunu taklit eden rahim yapışıklıkları, çikolata kisti hastalığını işaret eder. Vücudun başka yerlerinde de görülebilen rahim yapışıklıkları, rahim gibi davranır. Alt karın organlarına ve karın zarına yapışabilen rahim içi dokusu, çeşitli problemlere neden olabilir. Örneğin, yumurtalıklarda görülen bu rahim içi dokuları endometrioma yani çikolata kistinin oluşmasını tetikleyebilir. 

Endometriozisin görülebileceği yerler:

 -Rahmin yüzeyi ve arka boşluktaki kısımlar

-Tüpler

-Yumurtalıklar

-İdrar torbası

-Üreterler

-Eski ameliyat yerleri

-Rektum

-Kalın bağırsak

ÇİKOLATA KİSTİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Endometriuma benzer dokuların sebep olduğu çikolata kistleri, kişiden kişiye değişebilir ve dolayısı ile farklı belirtiler verebilir. Çikolata kistlerinin en yaygın belirtileri ağrılı adet, idrar yaparken yanma, cinsel ilişkide ağrı hissi, yorgunluk, burun kanaması, adet sırasında ishal, hamile kalamama ve sebepsiz kasık ağrıları yer alır. Adet düzensizlikleri gibi çeşitli belirtiler veren çikolata kisti, hiç belirti de vermeyebilir.

ÇİKOLATA KİSTİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Çikolata kistinin yarattığı etkiler göz önünde bulundurularak ilaç ya da cerrahi tedaviler değerlendirilebilir. Rahim içi dokusunun büyümesini önleyen hormon ilaçları, çikolata kistini tedavi etmese de büyümesini durdurabilir. Başta doğum kontrol hapları olmak üzere ngonadotropin salgılatıcı hormon, progestin gibi ilaçlar, hormonlar üzerinde etki ederek çikolata kistinin büyümesini ve yayılmasını durdurabilirler.

ÇİKOLATA KİSTİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Yumurtalıklarda ya da diğer alanlarda kistleşebilen endometriozis hastalığı zor teşhis edilen bir hastalıktır. Rahim içi dokularının kistleşmeye başlamasının ardından ortaya çıkan belirtiler, çikolata kistinin teşhis edilmesini hızlandıracaktır. Sebepsiz karın ağrıları olan ya da ağrılı adet yaşayan kişilerin doktora gitmesi üzerine çikolata kisti kolayca tespit edilebilir. Jinekolojik ve ultrason muayenesi, kan testleri (CA 125, CA 19-9) ve biyopsi ile çikolata kisti kolayca teşhis edilebilir. Çikolata kisti sağlıklı yumurtalık dokusuna zarar verebilir ve kaplayabilir. Bu doğurganlık için ciddi bir tehdit olabilir.

Çikolata kisti olmayan kadınlarla karşılaştırıldığında, çikolata kisti olan kadınlar da şunlara sahip olma eğilimindedir:

 -Daha az yumurta

-Olgunlaşma olasılığı daha düşük olan yumurtalar

-Yumurtalıklarla ilgili sorunları gösterebilen daha yüksek folikül uyarıcı hormon (FSH) seviyeleri

Çikolata kisti yumurtalıklara verdiği zarara rağmen birçok kadın doğal olarak hamile kalabilir.

ÇİKOLATA KİSTLERİ KISIRLIĞA NEDEN OLUR MU?

Çikolata kisti (endometriozis) varsa, hamile kalmak daha zor olabilir. Endometriozisli kadınların yüzde 30 ila 50'si kısırlık yaşayabilir. Endometriozis doğurganlığı bozulmuş pelvis anatomisi, adezyonlar, yaralanmış fallop tüpleri, pelvik yapıların iltihaplanması, bağışıklık sistemi işleyişinin değişmesi, yumurtaların hormonal ortamındaki değişiklikler, hamileliğin implantasyonunun bozulması ve yumurta kalitesinin değişmesi gibi çeşitli şekillerde etkileyebilir.

ÇİKOLATA KİSTİ VE TÜP BEBEK TEDAVİSİ

Endometriozisi olan kadınlar için tüp bebek tedavisi iyi bir çözümdür. Tüp bebek tedavisi, endometriozisi olmayan kadınlarda olduğu gibi, bu teşhisi olan kadınlarda da işe yarar.

Tüp bebek tedavisine başladığınızda, özel bir izlemeye ihtiyacınız olur ve doğurganlık ilaçlarınız çok dikkatli bir şekilde yönetilmelidir çünkü bunlar geçici olarak endometriozis semptomlarını tetikleyebilir.
Hamile kalmak genellikle endometriozis semptomlarını giderir, ancak çocuğunuz doğduktan sonra tedavinize devam etmeniz büyük önem taşımaktadır.

ÇİKOLATA KİSTİ TEDAVİSİNDEN CERRAHİ OPERASYON

Çikolata kistinin tedavisi, medikal tedavilerin yeterli olmadığı durumlarda cerrahi girişimler ile sağlanabilir. Açık ya da kapalı yapılabilen çikolata kisti ameliyatı genelde genel anestezi altında laparoskopi ile yapılır. Estetik görünüm ve minimum ağrı için sıkça tercih edilen laparoskopik çikolata kisti ameliyatı, belirli bir alan dahilinde yapılabilir. Batın içerisinde ileri derecede yapışıklıkların söz konusu olduğu saptanırsa çikolata kisti ameliyatı, açık ameliyata dönüştürülebilir.

Medikal tedavilerle birlikte yapılan cerrahi girişimler, çikolata kistini yok etmede büyük rol oynar. Cerrahi işlemle alınan çikolata kistlerinin mikroskobik parçaları geride kalabilmekte ve bu parçalar yeniden büyüyerek çikolata kistine sebep olabilmektedir. Bu nedenle, çikolata kisti ameliyatı öncesinde ve sonrasında ilaç tedavilerine sıkça yer verilmektedir.