Çin'den flaş adım!.. Hindistan ile...

Çin, Hindistan ile sınır bölgesinde onlarca askerin hayatını kaybettiği çatışmanın ardından sorunu barışçıl yollarla çözmek için anlaştığını açıkladı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, başkent Pekin’de düzenlediği olağan basın toplantısında, Çin-Hindistan sınırında dün yaşanan çatışmayı değerlendirdi.

"İki taraf, bu konuyu diyalog ve müzakere yoluyla çözmek, sınır bölgesinde durumu yatıştırmak, barış ve huzuru temin etmek için anlaştı.” diyen Cao, çatışmanın Hint askerlerinin provokasyon ve saldırısı sonrası gerçekleştiğini öne sürdü.

Çin hükümetinin çatışma nedeniyle Yeni Delhi’yi güçlü şekilde protesto ettiğini belirten Cao, "Bir kez daha Hindistan’ın uzlaşmamıza uygun hareket etmesini, sınır bölgesindeki birliklerini sınırı geçmemesi ve durumu daha karmaşık hale getirebilecek tek taraflı eylem ve provokasyonlara girmemesi konusunda sıkı şekilde disiplin altına almasını talep ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Hindistan'ın sınırda yaşanan gerilimin ardından ölü ve yaralı sayısını açıklamasına rağmen Çin tarafında söz konusu duruma ilişkin bilgi verilmemişti.

Egemenlik hakları kaynaklı gerilim 2017'de tırmanmıştı

Hint yetkililer, mayıs başında Çin askerlerinin üç noktadan Ladakh bölgesine girdiğini, burada çadır ve askeri karakollar kurduklarını açıklamıştı.

Askerlerin, "bölgeden ayrılmaları" yönünde defalarca yapılan sözlü uyarılara aldırış etmediği ifade edilmişti.

Ladakh bölgesinin doğusunda ve Sikkim eyaletinde, iki ülke askerlerinin karşı karşıya gelmesinin ardından gözler bu bölgeye çevrilmişti.

Hindistan ve Çin, Ladakh'ta yer alan Demchok, Chumar, Daulat Beg Oldie, Galwan Vadisi ve Pangong Tso Gölü çevresine ek güvenlik gücü konuşlandırmıştı.

Çin askerleri, Galwan Vadisi'nde yaklaşık 100 çadır kurarken, Pangong Tso Gölü'ndeki devriye botlarının sayısını da artırmıştı.

Çin ve Hindistan arasındaki 3 bin 500 kilometrelik sınır hattının büyük bölümü, iki ülke arasında egemenlik tartışmalarına neden oluyor.

Pekin yönetimi, "Güney Tibet" olarak adlandırdığı Hindistan'ın Arunaçal Pradeş eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik toprakta hak iddia ederken, Yeni Delhi yönetimi ise Aksai Chin platolarını kapsayan 38 bin kilometrekarelik alanın Çin tarafından işgal edildiğini savunuyor.

Taraflar, uzun yıllardır süregelen görüşmelere rağmen egemenlik ihtilaflarını çözemezken, söz konusu mesele son zamanlarda Pekin-Yeni Delhi hattında tansiyonun giderek yükselmesine neden oluyor.

İki ülke sınırında egemenlik hakları kaynaklı gerilim 2017'de de yükselmişti.

Çin, Hindistan’ı "ülkesinin egemenliğini koruma kararlığını hafife almaması" konusunda uyardı

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Yeni Delhi yönetiminin, ülkesinin toprak bütünlüğünü koruma kararlılığını hafife almaması gerektiğini söyledi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, Bakan Vang, Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ile 15 Haziran’da iki ülke sınırında yaşanan çatışmanın akabinde telefonda görüştü.

Vang, görüşmede, Hindistan’ın iki ülkenin askeri düzeyde vardıkları uzlaşmayı ihlal ettiğini ve kasten provokasyona girdiğini savundu.

Hint askerlerinin bölgeye durumu müzakere etmek için giden Çinli askerlere saldırdığını belirten Vang, şunları kaydetti:

"Hindistan ordusu bu maceraperest hareketiyle iki ülkenin sınır konusunda vardığı anlaşmaları ve uluslararası ilişkilerin temel normlarını ciddi şekilde ihlal etti. Çin, Hint tarafını bir kez daha güçlü şekilde protesto ettiğini bildiriyor. Hindistan'dan bu olayı kapsamlı şekilde soruşturmasını, sorumluluğu bulunanları şiddetle cezalandırmasını, sınırdaki birlikleri kontrol altına almasını, tüm provokatif eylemleri bir an önce durdurmasını ve böyle bir olayın bir daha meydana gelmemesini temin etmesini talep ediyoruz. Hint tarafı mevcut duruma yönelik yanlış hükme varmamalı ve Çin'in toprak bütünlüğü ve egemenliğini koruması yönündeki sağlam iradesini hafife almamalı."

Karşılıklı saygı ve desteğin iki ülkenin uzun vadeli çıkarlarına uyan tek doğru yol olduğunu ifade eden Vang, iki ülkenin sivil ve askeri diyalog mekanizmalarıyla sınır meselelerini yakın iletişim kurarak uygun şekilde çözmesi ve bölgenin barış ve huzurunu ortaklaşa koruması gerektiğini bildirdi.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar da ülkesinin sınır tartışmalarının ve bölgedeki gerginliğin diyalog ve barışçıl yollarla çözülmesini arzu ettiğini belirtti.

- Sınırdaki çatışma 20 Hint asker ölmüştü

Hindistan'ın kuzeydoğusundaki Ladakh bölgesinde 15 Haziran'da 20 Hint askerinin ölümüyle sonuçlanan çatışmaya neden olan ve bölgede tansiyonu yükselten süreç, Çin askerlerinin mayıs başında üç noktadan Ladakh bölgesine girmesi, burada çadır ve askeri karakollar kurmasıyla başlamıştı.

Çin askerlerinin, "bölgeden ayrılmaları" yönünde defalarca yapılan sözlü uyarılara aldırış etmediği ifade edilmiş, iki ülke arasında bir diğer tartışma konusu Sikkim eyaletinde de Çin ve Hint askerleri arasında çatışmalar yaşanmıştı.

İki ülke askerlerinin Ladakh bölgesinin doğusunda ve Sikkim eyaletinde karşı karşıya gelmesinin ardından gözler bu bölgeye çevrilmişti.

Öte yandan, haziran başında iki ülke dışişleri bakanlığı yetkililerinin sınırda artan gerilimi video konferans yoluyla görüştüğü açıklanmıştı. Hindistan, anlaşmazlığın barışçıl müzakereyle üstesinden gelinmesi konusunda Çinli yetkililerle hemfikir olunduğunu bildirmiş, Pekin yönetimi de iki ülkenin gerilimin düşmesine ilişkin konsensüse vardığını duyurmuştu.

Çin ve Hindistan arasındaki 3 bin 500 kilometrelik sınır hattının büyük bölümü, iki ülke arasında egemenlik tartışmalarına neden oluyor.

Pekin yönetimi, "Güney Tibet" olarak adlandırdığı Hindistan'ın Arunaçal Pradeş eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik toprakta hak iddia ederken, Yeni Delhi, Aksai Chin platolarını kapsayan 38 bin kilometrekarelik alanın Çin tarafından işgal edildiğini savunuyor.

Taraflar, uzun yıllardır süregelen görüşmelere rağmen egemenlik ihtilaflarını çözemezken, iki ülke arasındaki gerilim, 2017 yılında da Çin'in bölgedeki bir sınır yolunu tartışmalı bir platoya uzatmaya çalışması üzerine artmıştı.

Hindistan ile Çin arasındaki tansiyon, aralarında bir subayın da olduğu 20 Hint askerinin ölümüyle yeniden yükselirken, iki ülke arasında on yıllardır benzer gerilimler dikkati çekiyor.

Çin ve Hindistan arasındaki sınır çatışmalarının kronolojisi

Ankara

İki ülke arasında 1975’ten bu yana en şiddetli olay önceki gün 20 Hint askerinin ölümüyle yaşanırken, son yıllarda tartışmalı sınır bölgeleri sık sık çatışmalara sahne oluyor.

Hindistan ile Çin arasında 1993’te imzalanan anlaşmaya göre, sınır devriyelerindeki askerlerin silah taşımaması kararlaştırıldı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Lician, dün, Hindistan askerlerinin Ladakh bölgesinde iki taraf arasında varılan uzlaşmayı ciddi biçimde ihlal ettiğini, sınırı iki kez yasa dışı biçimde geçtiğini ve Çin personeline provokatif saldırılar düzenlediğini açıkladı.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Anurag Srivastava ise ülkesinin sınır bölgelerinde barış ve sükunetin muhafaza edilmesine ve farklılıkların diyalog yoluyla çözülmesine inandığını belirtti.

İki ülke arasında son 70 yıldır sınır sorunları yaşanıyor.

1947- 1962

Çin, Tibet’in batısı ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ni birbirine bağlayan 1200 kilometre uzunluğunda yol inşa etti. Yolun Johnson Hattı’nın güneyindeki 179 kilometresi Hindistan tarafından hak iddia edilen Aksai Çin bölgesinden geçiyordu.

1960’ta Hindistan Başbakanı Jawaharlal Nehru ile Çinli mevkidaşı Cu Enlay arasındaki anlaşmaya dayanarak her iki ülkeden de yetkililer sınır anlaşmazlığını çözmek için görüşmelerde bulundu.

Sınır konusunda anlaşamayan iki ülkenin, 1962’de savaşa girmesi sonucu 3 bin Hint, 700 Çin askeri yaşamını yitirdi.

11 Eylül 1967 "Nathu La" ve "Cho La" çatışmaları

Çin Ordusu, Hindistan’ın Sikkim eyaletinin doğusunda bir dağ geçidi olan Nathu La'daki Hint askeri noktasına saldırılar düzenledi ve iki ülke arasında çatışmalar yaşandı.

Ekim 1975

Hindistan'ın Arunachal Pradeş eyaletinin Tawang bölgesinde yer alan Tulung La'da iki ülke askerleri arasında yaşanan olaylarda 4 Hint askeri hayatını kaybetti. Olay daha sonra iki devriye aracının siste yollarını kaybetmesi sonucu oluşan bir kaza olarak tanımlandı.

Nisan 2013

Hindistan, Çin birliklerinin iki ülke arasındaki Fiili Kontrol Hattı'ndan (FAC) 10 kilometre içeri girerek Daulat Beg Oldi’de kamp kurduğunu açıkladı. Daha sonra Hindistan Çin birliklerinin 19 kilometre ilerlediğini öne sürdü.

Her iki ülkenin askerleri karşı karşıya gelecek şekilde kamplar kurarken, yaşanan gerilim, askerlerin mayıs başında geri çekilmesiyle sona erdi.

Eylül 2014

Hindistan, Ladakh'taki sınır köyü Demchok’ta bir kanal inşa etmeye başladı ve bu durum Çin tarafından protesto edildi. Olayın ardından Çin, bölgeye birliklerini gönderdi ve 3 hafta sonra her iki tarafın askerlerinin söz konusu alandan çekilmesiyle gerilim sona erdi.

Eylül 2015

Hint askerlerinin Çinli askerlerce inşa edilen nöbet kulübesini sökmesiyle iki ülke birlikleri Ladakh’ın kuzeyindeki Burtse bölgesinde karşı karşıya geldi.

Haziran 2017

Hindistan’ın Sikkim eyaleti ve Butan sınırı boyunca uzanan Doka La geçidi yakınındaki tartışmalı Doklam bölgesinde askeri bir anlaşmazlık meydana geldi.

Çin, bölgeye getirdiği ağır yol yapım araçlarıyla bir yol inşa etmeye başladı. Hindistan Çin’in yol inşasına başlamasından iki gün sonra 18 Haziran’da buraya birlikleriyle müdahale etti.

Ağustos 2017

Deniz seviyesinden 4 bin 350 metre yükseklikte yer alan Pangong Gölü’ndeki olaylarda her iki taraftan da çok sayıda asker yaralandı. Hindistan basını, 72 Hint askerinin yaralandığını ve bazılarının hastanelere kaldırıldığını duyurdu.

5 Mayıs 2020

Ladakh’tan Çin’in Tibet Özerk Bölgesine uzanan Pangong Gölü çevresinde Hint ve Çin askerleri arasında bu yıl arbede yaşandı. Basına yansıyan görüntülerde askerlerin yumruk yumruğa kavga ettiği ve birbirlerine taş fırlattığı gözlemlendi.

10 Mayıs 2020

Sikkim eyaletinin Muguthang Vadisi’nde iki ülke askerleri karşı karşıya geldi. CNN’de yer alan habere göre yaşanan olaylarda 7’si Çin, 4’ü Hint olmak üzere 11 asker yaralandı. Press Trust of India’daki haberde 150 askerin olaya karıştığı kaydedildi.

21 Mayıs 2020

Çin birlikleri Hindistan’ın yol inşasına itiraz ederek Ladakh’taki Galwan Vadisi’ne girdi.

24 Mayıs 2020

Çin birlikleri "Hot Springs, Patrolling Point 14 ve Patrolling Point 15” bölgelerinde kamp kurdu. Söz konusu yerlerin her birinde 800 ila 1000 Çin askeri çadır kurarken, bu bölgelere ağır araçlar sevk edildi ve gözetleme ekipmanları getirildi.

15 Haziran 2020

Ladakh bölgesindeki Galwan Vadisi'nde, Hint ve Çin askerleri arasında çıkan çatışmada 20 Hint askeri yaşamını yitirdi. Hint basını, 43 Çin askerinin öldüğünü veya ağır yaralandığını öne sürdü.

Hindistan ve Çin arasında 5 anlaşma

Sınır tartışmalarına yönelik Hindistan ve Çin arasında 5 ikili anlaşma yapıldı. Bu anlaşmalar, şöyle:

1993: Hindistan - Çin Sınır Alanlarındaki Fiili Kontrol Hattı Boyunca Barış ve Huzurun Korunması Anlaşması

1996: Hindistan - Çin Sınır Alanlarındaki Fiili Kontrol Hattı Boyunca Askeri Alanda Güven Artırıcı Önlemler Anlaşması

2005: Hindistan - Çin Sınır Alanlarındaki Fiili Kontrol Hattı Boyunca Askeri Alanda Güven Artırıcı Önlemlerin Uygulama Yöntemleri Protokolü

2012: Hindistan - Çin Sınır İlişkilerinde İstişare ve Koordinasyon için Çalışma Mekanizması Kurulması

2013: Hindistan ve Çin Arasında Sınır Savunma İş Birliği Anlaşması

Çin haberleri Hindistan Haberleri sınır bölgesinde çatışma