Kuzeydoğu Çin'de keşfedilen üç asırlık tuğla mezarlar, yaklaşık bin yıl önce bölgeyi yöneten Çinli olmayan bir halkın kalıntılarını barındırıyor olabilir. Shanxi eyaletindeki Changzhi şehrinde bulunan mezarlar, 1115 ile 1234 yılları arasında kuzey Çin'de hüküm süren Jurchen Jin - veya "Büyük Jin" - hanedanına aittir. Ancak Jurchen Jin yöneticileri etik açıdan bugün Çin'deki baskın etnik köken olan Han değildi. İrlanda'daki Cork Üniversitesi Koleji'nde Çin tarihi profesörü olan ve keşifte yer almayan Julia Schneider, bir e-postada verdiği demeçte, bunun yerine, Çin'in kuzeydoğusundaki yarı göçebe bir halk olduklarını söyledi.
KEŞİF RAPORUNA GÖRE
Çin Komünist Partisi'nin resmi gazetesi China Daily'de yayımlanan keşif raporuna göre, üç mezar Kasım 2023'te şehrin kuzeydoğu bölgesindeki kurtarma operasyonları sırasında bulundu. Raporda, mezarların bir noktada yağma nedeniyle hasar gördüğü ancak üçünün de nispeten iyi korunmuş olduğu ve boyalı duvar resimleri, süslemeler, yazıtlar ve kitabeler içerdiği belirtildi.
KİTABELERLE SÜSLENMİŞTİR
Mezarlardan ikisi kemerler, kapılar, pencereler, figürinler ve çiçek desenlerinin yanı sıra yapıldıkları döneme ait kişiler, olaylar, tarih ve coğrafya hakkında detaylı bilgilerin yer aldığı kitabelerle süslenmiştir. Üçüncü mezar ise oldukça farklı bir tarzda boyanmıştır. Raporda, "Oda duvarları da ahşap yapıları taklit ediyor, ancak boyalı flora, fauna ve renkler diğer ikisinden belirgin şekilde farklı, bu da arkeologlara daha fazla yorum yapma olanağı bırakıyor" dedi.
FARKLI KÜLTÜRLERİN İŞARETİ
Schneider, mezarların tarzlarındaki farklılıkların Jurchen Jin döneminde farklı kültürlerin bir arada var olduğunun bir işareti olabileceğini söyledi. Jurchen Jin hanedanının yöneticilerinin (aynı zamanda Çin kökenli olmayan kökenini gösteren bir isim olan Altın Hanlık olarak da anılır) kuzeydoğu Çin'den Tunguzca konuşan seminomadlardan geldiğini ekledi.
GELENEKLER AÇISINDAN ÇOK FARKLIYDI
Schneider, "Kültürleri, yeme alışkanlıkları, ev tarzları, din ve sosyal organizasyon gibi gelenekler açısından Çinli tebaasından çok farklıydı" dedi. "Bu farklılıkları hesaba katmak için, biri Çinli tebaası, diğeri Jurchen için olmak üzere iki farklı idari sistemle yönettiler."
MOĞOLLARIN İŞGALİNE UĞRADI
Jurchen Jin, 12. yüzyılda bölgenin Liao hanedanına karşı isyanların ortasında iktidara geldi ve 13. yüzyılda Moğolların işgaline uğradı. Schneider, bunların aynı zamanda 17. yüzyılda Çin ve Moğolistan'ı fetheden ve 19. yüzyıla kadar hüküm süren daha sonraki bir kuzeydoğu halkı olan Mançular'ın da ataları olduğunu kaydetti.
ÇİN'E AİT OLDUĞUNU GÖSTERMEYE HEVESLİ
Ancak günümüzde Schneider, "Çin resmi kurumları ve medyası Jurchen Jin mezarlarının 'Çin'e ait olduğunu göstermeye hevesli" dedi. China Daily'deki haber, mezarların "geleneksel Çin kültürünü, sosyal ahlakını, antik mimari özelliklerini, mezar mimarisini ve cenaze geleneklerini yansıttığını" söyleyerek bu mesajı yineledi.
"HER ZAMAN YANILTICI OLMUŞTUR"
Tarihsel olarak Çin dışındaki kültürleri Çinli olarak görmenin "bugünkü ÇHC'nin (Çin Halk Cumhuriyeti) topraklarını meşrulaştırmaya" yardımcı olduğunu söyledi. Schneider, "Çin dışı bulguların keşfi, Çin'in her zaman Çin ya da Çinli olmadığını gösterdiği için Çinli yetkililer için her zaman yanıltıcı olmuştur." dedi. "Bu, yetkililerin bastırmaya çalıştığı bir hikaye."