Günlük konuşma dilinde de sık sık kullanılan iktisadi terimlerden biri de “Damping”. Ürünlerde ya da değerlerde fiyat düşmesi olarak düşünülen damping aslında çoğu kişinin yanlış kullandığı bir terim. Damping nedir, damping ne anlama gelir? soruları sıklıkla araştırılıyor. Peki, kaç çeşit damping vardır? Anti-damping neye denir? sorularına bu yazımızda cevap vereceğiz. İşte, haberimizde...
CAN MUTABAKANİ
DAMPİNG NE DEMEK?
Damping kısaca bir ürünün veya malın fiyatını düşürmek demektir. Lakin iktisadi terim olarak kullanılan “Damping” sadece ihracat alanında kullanılır. Eğer üretilen bir mal dış pazarda iç pazarda olduğundan daha ucuza satılıyorsa o mal dampingli denebilir. Ülkelerin kendi iç pazarında damping yapılmasını engellemek için uygulayabileceği politikalara ise Anti-Damping denir.
Bir ürünün fiyatının ucuz ya da pahalı olması o ürünün dampingli olup olmadığı hakkında fazla bilgi vermez. Damping terimi ürünlerin fiyatlarının ucuz ya da pahalı olduğunu belirlemekten çok kıyaslama yapmak amacıyla kullanılır. Eğer bir ürün ihraç edildiği ülkedeki fiyatı ihracatçı ülkedeki eşdeğer , benzer bir ürünün yerel piyasa fiyatından pahalıya geliyorsa damping olduğu kabul edilir. İhraç fiyatının eşdeğer ürünün fiyatına oranına damping marjı denir, eğer ihraç fiyatı daha düşükse o ürün dampingli kabul edilir.
KAÇ ÇEŞİT DAMPİNG VARDIR?
Damping teriminin kabul edilen üç adet çeşidi vardır. Bu çeşitler; münferit, yıkıcı ve sürekli dampingdir. Münferit damping ihracatçı firmanın elindeki üretim fazlası stoğu tüketmek için yaptığı dampinge denir. İhraç edilen ülkedeki fiyatlardan daha ucuza fiyatlandırılan ürünler elden çıkarılacak stok eritilir ve böylece damping biter. Damping çeşitlerinden ikincisi Yıkıcı Damping’dir.
Yıkıcı Damping ihracatçı bir firmanın uluslararası piyasalardan rakiplerini zorla çıkarmak için kullandığı damping çeşididir. Diğer firmalardan daha ucuz fiyatlar biçen ihracatçı firma yerli rakiplerinin pazar paylarını almaya çalışır. Damping türlerinden sonuncusu da Sürekli Damping. Sürekli Damping bir ihracatçı firmanın yurtdışı pazarındaki payını daim kılabilmek için sürekli olarak yaptığı damping çeşidine denir.
ANTİ-DAMPİNG NEYE DENİR?
Ülkeler eğer Dünya Ticaret Örgütü Üyesi ise yerel piyasalarında yabancı ihracat firmalarının haksız ticaret uygulamaları yapmalarını engelleyecek önlemler alabilir. Damping bu haksız ticaret uygulamalarından biridir. Ülkenin yetkili makamları mevzubahis bir ihracat ürününde damping olup olmadığını, damping var ise boyutunu ve yerel ekonomiye zararını hesaplar. Yetkili makamlar tarafından gerekli görülürse damping yapılmasının engellenmesi ya da telafi edilmesi amacıyla anti-damping önlemleri alınır.
ANTİ-DAMPİNG UYGULAMALARI
Bir ülkenin yetkili kurum ve kuruluşları ithalatçı bir firmanın ürünü damping ile iç pazarda sattığını düşünürse bu konuda harekete geçer. Damping yapılan ürünün ülkenin ekonomisine zararı olduğu tespit edilirse devlete anti-damping uygulaması başvurusu yapıldığı takdirde devlet bir anti-damping soruşturması açabilir. Günlük hayatta anti-damping soruşturmaları ancak yerli üretim endüstrisinde bir firmanın yazılı başvurusu üzerine açılır.
Damping uygulamalarının önüne geçmek adına devlet tarafından konan ve tahsil edilen anti-damping vergileri temel olarak bir ürünün dampingli veya dampingsiz olduğunu belirleyen damping oranının bir önceki seneden mi güncel seneden mi temel alındığını gösterir.