Dışişleri'nden ABD'nin skandal kararına tepki

ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan konuyla ilgili açıklama yapan üst düzey bir yetkili, SSB'ye yönelik yaptırımların, "ABD'nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını" kaydetti.

Yetkili, herhangi bir uluslararası finansal kuruluşun SSB'ye 10 milyon doları aşan kredi ve borç vermesinin kısıtlandığını ve SSB yetkililerinin ABD'ye girişinin de yasaklandığını ifade etti.

ABD'den Türkiye'ye S-400 yaptırımıTürkiye

Dışişleri'nden çok sert tepki

ABD’nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedariğimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz.

Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşullar herkes tarafından gayet iyi bilinmektedir. Nitekim bizzat Başkan Trump da bir çok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim etmiştir.

Öte yandan, S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddiaları da teknik dayanaktan yoksundur. Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi önyargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir.

Bu itibarla, ABD’nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır.

Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir.

Bu anlayışla, ABD’yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.

İsmail Demir'den açıklama

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir Twitter'dan açıklama yaptı. Demir yaptığı açıklamada, " Cumhurbaşkanımız
Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde Tam Bağımsız Savunma Sanayii hedefimizde kararlıyız. Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan herhangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanımız @RTErdogan’ın liderliğinde Tam Bağımsız Savunma Sanayii hedefimizde kararlılıyız.

Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan her hangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiç bir şekilde engelleyemeyecektir.

— Ismail Demir (@IsmailDemirSSB) December 14, 2020

İletişim Başkanı Altun'dan ABD'nin yaptırım kararına tepki

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, "Milli egemenliğimize olan bağlılığımız sarsılmazdır ve yaptırım tehditlerinin etkisine kapalıdır." ifadesini kullandı.

Altun, Twitter'dan yaptığı açıklamada, Türkiye'nin S-400 hava savunma sistemi tedariki nedeniyle ABD'nin Türkiye'ye yönelik yaptırım uygulama kararının, mantıksız ve neticesiz olduğu gibi ortaklık ruhuna da aykırı olduğunu belirtti.

Türkiye'nin bütün adımlarını, herhangi bir ülkeyle gerilim oluşturmak için değil, milli güvenliğini sağlamanın yanı sıra bölgesel ve küresel istikrarı desteklemek amacıyla attığını vurgulayan Altun, şunları kaydetti:

"Milli egemenliğimize olan bağlılığımız sarsılmazdır ve yaptırım tehditlerinin etkisine kapalıdır. NATO müttefikimiz olan ABD'nin Türkiye'yi yaptırımlarla hedef almak yerine, terör örgütleriyle ve bölgemizde çıkarcı hesaplar peşinde koşan üçüncü taraflara karşı mücadelemize destek olmasını bekliyoruz. Türkiye ve ABD arasındaki stratejik ortaklık, kısa vadeli siyasi hedefler veya Türkiye karşıtı lobileri memnun etme uğruna kurban edilemeyecek kadar önemlidir. ABD'nin bu vahim hatadan gecikmeden döneceğine inanmayı sürdürüyoruz."

Rusya'dan ABD'nin yaptırım kararına tepki

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov yaptığı açıklamada, "ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür." dedi.

CAATSA Yasadı nedir?

Donald Trump'ın, Kongre'nin baskısıyla 2017'de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.  

2 Ağustos 2017'de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD'nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.  

Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.

Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek "önemli işlem" yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.

Bu kapsamda Türkiye'nin Rusya'dan S-400 sistemlerini alması, "önemli işlem" kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.

Listedek 12 madde var

CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:

1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."

Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'beşini seçip uygulamakla yükümlü...