TÜİK verilere göre, bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden toplam doğurganlık hızı, 2023 yılında 1,51 olarak kaydedildi.Türkiye'de 2023 yılında dünyaya gelen canlı bebek sayısı 958 bin 408 oldu.
Buna göre; 2023 yılında dünyaya gelen canlı bebek sayısı 958 bin 408 olurken; bebeklerin yüzde 51,3'ü erkek, yüzde 48,7'si kız oldu. Bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden toplam doğurganlık hızı yıllara göre azalış gösterdi. 2001 yılında 2,38 çocuk olan toplam doğurganlık hızı, 2023'te 1,51 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldığını gösterdi. Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 2023 yılında 3,27 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bunu 2,72 çocuk ile Şırnak, 2,40 çocuk ile Mardin izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1,13 çocuk ile Bartın, 1,14 çocuk ile Zonguldak ve Karabük, 1,16 çocuk ile Kütahya oldu.
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülke 1,79 çocuk ile Fransa, en düşük toplam doğurganlık hızına sahip olan ülke ise 1,08 çocuk ile Malta oldu. Türkiye'nin toplam doğurganlık hızı 2022 yılında 1,63 çocuk ile AB üyesi ülkeler arasında 5'inci sırada yer aldı.
KABA DOĞUM HIZI BİNDE 11,2
Bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı, 2001 yılında binde 20,3 iken; 2023'te binde 11,2 oldu. Diğer bir ifade ile 2001 yılında bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken; 2023 yılında 11,2 doğum düştü. Kaba doğum hızı en yüksek olduğu il binde 24,8 ile Şanlıurfa olurken; bu ili binde 22 ile Şırnak, binde 19,3 ile Mardin izledi. En düşük olduğu iller ise binde 6,9 ile Zonguldak, binde 7,2 ile Bartın, binde 7,6 ile Karabük olarak gerçekleşti.
Belli bir yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade eden yaşa özel doğurganlık hızı incelendiğinde, 2001 yılında en yüksek yaşa özel doğurganlık hızı binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken; 2023 yılında binde 101 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.
2001 YILINDA DOĞUM HIZI, BİNDE 49 İKEN 2023'TE BİNDE 11'E DÜŞTÜ
15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade eden adölesan doğurganlık hızı, 2001 yılında binde 49 iken; 2023 yılında binde 11'e düştü. Diğer bir ifadeyle, 2023 yılında 15-19 yaş grubundaki her bin kadın başına 11 doğum düştü. AB üyesi 27 ülkenin adölesan doğurganlık hızları incelendiğinde, 2022 yılında adölesan doğurganlık hızı en yüksek ülke binde 37 ile Bulgaristan, en düşük ülke ise binde 1 ile Danimarka oldu. Adölesan doğurganlık hızı 2022 yılında binde 12 olan Türkiye, AB üyesi 7 ülke ile beraber AB ortalamasının üzerinde yer aldı.
ANNE YAŞININ EN YÜKSEK OLDUĞU İLLER: ARTVİN VE TUNCELİ
Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken; 2023 yılında 29,2 oldu. İlk doğumunu 2023 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 27 oldu. 2023 yılında ilk doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu il 29 ile Artvin ve Tunceli oldu. Bu illeri 28,6 yaş ile İstanbul, 28,4 yaş ile Trabzon ve Rize izledi. İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu il ise 24,2 ile Muş ve Ağrı oldu. Bu illeri 24,4 yaş ile Şanlıurfa, 24,8 yaş ile Gaziantep izledi.