Dün gelen son anket: Altılı masa hâlâ 1,3 puan önde ama...
Önümde Panaroma anket şirketinin aralık ayına ait son çalışmasının raporu duruyor.
Dün abonelerine dağıtıldı.
Bu yazıyı okurken iki noktayı lütfen göz önünde bulundurun.
(*) BİR: Ben siyasetten anlamam…
Ama…
Yaşadığım hayat bana şunu öğretti.
Siyasetten anladığını, hatta çok iyi anladığını iddia edenler de benden daha iyi anlamıyor.
(*) İKİ: Gazetecilik hayatım boyunca seçim anketi vermemeye çok özen gösterdim.
Çünkü Türkiye’de anketlerin manipülatif bir tarafı bulunduğuna inananlardanım.
ÖYLEYSE NİYE İLK DEFA ANKET YAYINLIYORUM?
İki nedeni var:
(*) BİR: Panaroma çalışma yöntemine güvendiğim şirketlerden biri.
(*) İKİ: Siyasi sonuçları itibariyle değil, sosyolojik boyutu ile ilgili birkaç şey söylemek istiyorum ve işte o nedenle yayınlıyorum.
AKP VE ERDOĞAN’IN OYUNDA GERİLEME GERÇEKTEN DURDU
Eylül ayından bu yana konuşulan bir yorum var.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP’nin oylarında geriye gidiş durdu ve hatta yükselmeye başladı.
PANAROMA’nın eylül ayından bu yana yaptığı anketlere bakıldığında bu eğilim doğru gibi görünüyor.
İŞTE ARALIK AYI ANKET SONUÇLARI
AKP: 34.7
CHP: 24.7
İYİ Parti: 12.3
HDP: 10.1
MHP: 5.9
Zafer: 2.8
YRP : 2.4
DEVA: 2.1
GP: 1.8
SP: 0.8
DİĞER: 2.4
CUMHUR İTTİFAKI 40.6; ALTILI MASA İSE 41.9
Bu durumda ittifakların blok oylarında son durum şu:
CUMHUR İTTİFAKI: 40.6
MİLLET İTTİFAKI: 37
Ancak öteki partileri de ekleyip, ikinci bloka “Altılı Masa” olarak bakarsak, durum değişiyor:
ALTILI MASA: 41.9
EYLÜL AYINDA İSE DURUM ŞÖYLEYDİ
AKP: 32.3
CHP: 26.2
İYİP: 12.5
HDP: 10.4
MHP: 6.6
EYLÜL AYINDA İTTİFAKLARIN DURUMU İSE ŞÖYLEYDİ
CUMHUR İTTİFAKI: 38.9
MİLLET İTTİFAKI: 38.7
ALTILI MASA: 45.6
SON DÖRT AYIN ASIL KAYBEDENİ MASA OLDU
Sonuç:
Eylül ayından bu yana Cumhur İttifakı’nın oyunda 1.7 puan artış gözlenirken, Millet İttifakı’nın oyu 1.7 puan azalmış.
Buna karşılık Altılı Masa’nın oyunda 3.7 puan düşüş var.
Yani son dört ayın asıl kaybedeni Altılı Masa olmuş.
ERDOĞAN’A OY VERİRİM VE VERMEM DİYENLERİN DURUMU
Peki Cumhurbaşkanlığı seçimi?
Bu konuda Altılı Masa’nın adayı henüz belli olmadığı için Panaroma daha çok şu eğileme bakıyor:
Erdoğan’a oy veririm veya vermem diyenlerin yüzdesi.
Aralık ayı sonuçları şöyle:
Erdoğan’a oy veririm: 40.4
Erdoğan’a oy vermem: 59.6
UKRAYNA-RUS SAVAŞI, ASGARİ ÜCRET VE TOPLU KONUT ERDOĞAN’A NE GETİRDİ?
Geçen Eylül ayında ise durum şöyleymiş:
Erdoğan’a oy veririm: 37.3
Erdoğan’a oy vermem: 62.6
Demek ki; Rusya-Ukrayna savaşını iyi yönetmek, pazarlarda fiyat kontrolu, asgari ücret ve toplu konut atılımlarının katkısı Erdoğan’a 2.9 puan getirmiş.
Ama aradaki fark hâlâ 20 puan.
GALİBA DEMİREL’İN BOŞ TENCERE TEORİSİ ÇÖKÜYOR
Benim sosyolog olarak bundan çıkardığım sonuçlar şu:
Uzunca bir süredir şunu iddia ediyorum.
Popülist yönetimler, “kişiye tapınma” duygusu getirir.
Bu da oy verme eğilimlerini “ekonomik durumun kötülüğünden”, yani realiteden koparır.
Başka bir deyişle, Demirel döneminin “Tencere kaynamazsa oy gider” teorisi artık tam olarak geçerli değildir.
ANCAK POPÜLİZM KARŞI CEPHEYİ DE KEMİKLEŞTİRİYOR
Buna karşılık, “ekonomi düzelince oy gelir” teorisi de çöker.
Çünkü popülizm karşı cepheyi de “duygusallaştırır ve kemikleştirir…”
Yani AKP’den kopanların tamamını geri getirmek artık çok kolay değildir.
Dış politikadaki tutarsızlıklar, maceracı girişimler, kibir, liyakatin geri plana itilmesi, ötekileştirme ve kutuplaştırma, adaletsizlik, insan hakları ihlalleri, keyfilik, kadına karşı şiddet, insanları duygusal olarak iktidardan uzaklaştırmaya bir başladığı zaman onları geri getirmek zorlaşır.
Onları geri getirmenin tek yolu, yukarda saydığım uygulamalardan, yani “Devlet haline gelmiş parti” uygulamalarından vazgeçmektir.
Ekrem İmamoğlu’na karşı adaleti zorlamalar, adaletsiz ve haksız girişimler de bunun bir parçasıdır.
SEÇİM SONUCUNU “ERDOĞAN’A OY VERMEM” DİYENLER BELİRLEYECEK
Bu durumda Erdoğan’ın seçilmesini etkileyecek faktör, ona oy vereceğini söyleyenler değil, vermeyeceğini söyleyenler olacak.
Yani hem Erdoğan hem de rakibi olacak aday açısından odaklanılacak hedef o kitledir.
ALTILI MASANIN BELİRLEYECEĞİ ADAY KİM OLURSA OLSUN SEÇİLİR Mİ?
Erdoğan için stratejik karar şu olacaktır:
(*) Bu Erdoğan’ın son seçimi olacak. Bugüne kadar yürüttüğü kutuplaştırıcı politika ile o kesimden oy alabilir mi?
Altılı Masa açısından stratejik karar ise şu:
(*) Bu yüzde 60’lık bloku konsolide edecek aday kim olabilir?
“Erdoğan’a oy vermeyeceğim” diyen bu yüzde 60’lık blok, aday kim olursa olsun yüzde 60 olarak kalır mı?
***
Seçime kadar başka hiçbir anket sonucu hakkında yazmayacağım.
Bunu yazmamın tek nedeni de bu soruyu sormaktı.
