Dünyanın istikrarını düzenleyen dokuz "gezegen sınırından" altısı artık aşıldı. Bilim adamlarını Dünya'nın artık "insanlık için güvenli çalışma alanının çok dışında olabileceği" konusunda uyarılar yayınlamaya başladı.
GEZEGENSEL SINIRLAR
Gezegensel sınırlar çerçevesi, türümüzün gezegen üzerindeki etkisini yöneten sözde korkulukları tanımlamak için 2009 yılında tanıtıldı.
Bu sınırlar içindeki insan faaliyetleri Dünya'nın sistemleri tarafından tolere edilebilir. Korkulukları aşan faaliyetler, Dünya'nın uygarlığı destekleme yeteneğinde geri dönüşü olmayan değişikliklere neden olabilir.
"DÜNYANIN KAYNAKLARI SINIRLI"
Uyarıyı yayınlayan baş bilim insanı Katherine Richardson, "Biz insanlar, tıpkı diğer tüm canlı organizmalar gibi, Dünya'nın kaynaklarını kullanarak hayatta kalıyoruz, ancak bu kaynaklar sınırlıdır." dedi.
Aynı zamanda üniversitenin Sürdürülebilirlik Bilim Merkezi'nin lideri olan Richardson şunları ekledi: "Dünyanın kaynaklarını bizi destekleyen para birimi olarak düşünebiliriz. Gezegensel sınırlar çerçevesi bir banka ekstresi gibidir. Bize çeşitli bileşenlerin ne kadarının veya ne kadarının veya faaliyetlerimizin genel çevre koşullarında dramatik ve potansiyel olarak geri döndürülemez değişikliklere yol açması riskini büyük ölçüde artırmadan, Dünya sisteminin kaynaklarını kullanmamıza izin verebiliriz."
İŞTE 9 GEZEGEN SINIRI
İklim değişikliği
Biyosfer bütünlüğü: Gezegenin genetik ve işlevsel biyolojik çeşitliliği
Arazi sistemi değişikliği
Tatlı su kullanımı
Biyojeokimyasal akışlar: Endüstriyel gübrelerde kullanılan nitrojen ve fosfatların doğal döngüleri
Yeni varlıklar: Çevreye salınan sentetik kimyasalların yüzdesi
Stratosferik ozon tabakasının incelmesi
Atmosferik aerosol yükleme
Okyanus asitlenmesi
6 SINIR ÇIKTAN AŞILDI
Gezegen sınırları çerçevesinin en son araştırmaları yansıtacak şekilde düzenli olarak güncellenmesi gerekmektedir. 13 Eylül'de Science Advances dergisinde yayınlanan son güncellemede Richardson ve diğer araştırmacılar, altı sınırın çoktan aşıldığı sonucuna vardı.
"FELAKET RİSKİNİ ARTTIRIYOR"
Richardson, "Altı sınırın aşılması, tek başına mutlaka bir felaketin yaşanacağı anlamına gelmez, ancak açık bir uyarı sinyalidir. Bunu kendi tansiyonumuz gibi değerlendirebiliriz. Kan basıncının 120/80'in üzerinde olması kalp krizi garantisi değil ama riskini artırıyor. Bu nedenle düşürmeye çalışıyoruz." dedi.
HENÜZ AŞILMAYAN 3 SINIR KALDI
Şu ana kadar aşılmayan üç sınır; ozon tabakasının incelmesi, atmosferik aerosol yüklemesi ve okyanus asitlenmesidir.