Dünya üzerinde gözlemlenen iklim değişiklikleri ve yerattığı etkiler bu yaz herkesi panikletecek bir boyuta ulaştı. Her geçen gün kırılan sıcaklık rekorları, okyanusların normalden fala ısınması ve dünya liderlerinin kapıldığı panik bu döneme "küresel kaynama çağı" adının verilmesine neden oldu.
BİLİM İNSANLARININ ENDİŞESİ DAHA BÜYÜK
Ve bu gelişmeler ne kadar endişe verici olursa olsun, bilim insanları gezegende hızla meydana gelebilecek çok daha dramatik, yaklaşan ve geri dönüşü olmayan değişiklikler konusunda uzun süredir endişe duyuyorlar. Geçen yıl bile, bu senaryolardan bazılarının daha olası hale geldiğine dair kanıtlar var.
1 YIL SONRASINI İŞARET ETTİLER
2022'de Science dergisinde yayınlanan bir makalede, iklim değişikliklerinin geri alınmasının zor ve imkansız hale geldiği koşullar incelendi. Yaklaşık bir yıl sonra, bilim adamlarının endişe duyduğu birkaç küresel sistem, giderek daha kırılgan hale gelme belirtileri gösteriyor.
HIZLI HAVA VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ YAŞANABİLİR
Temmuz ayında yayınlanan yeni bir araştırma, kritik Atlantik Okyanusu akıntılarının beklenenden daha erken çökebileceğini ve bunun da hızlı hava ve iklim değişikliklerini tetikleyebileceğini öne sürüyor. İşte bilim insanlarının, önlem alınmaya başlanmazsa daha erken yıkılacağını düşündüğü beş devrilme noktası:
ERİYEN BUZ TABAKASI OKYANUSA KARIŞABİLİR
Antarktika ve Grönland buz tabakaları eriyerek dünya çapındaki okyanus seviyelerinin birkaç santim yükselmesine veya en kötü senaryoda deniz seviyesinin birkaç fit yükselmesine neden olur. Bu yükselme birkaç yüz yıl alacaktır, ancak eriyen her fraksiyon, gelgit taşkınlarını daha da kötüleştirerek, alçak kıyı bölgelerinde yaşayan 680 milyon insanı riske atıyor.
OKYANUS AKINTILARI, TÜM İKLİMİ DEĞİŞTİREBİLİR
Sıcak ve soğuk suyu hareket ettiren devasa okyanus akıntıları durabilir. Bazı araştırmalar buna "geri dönüşü olmayan geçiş." ismini verdi. Yeni araştırmalar, bunun bu yüzyılda olabileceğini gösteriyor. Bilim adamları emin değiller, ancak bazıları bir kesintinin ABD, Avrupa ve başka yerlerde hızlı hava ve iklim değişikliklerini tetikleyebileceğini söylüyor. Avrupa'da bir buzul çağına, Boston ve New York gibi şehirlerde deniz seviyesinin yükselmesine ve ayrıca Doğu Kıyısı boyunca daha güçlü fırtınalar ve kasırgalara neden olabilir.
AMAZON YAĞMUR ORMANLARI KURUYABİLİR
Amazon yağmur ormanı yemyeşil doğasından kurak savanlara geçiş yapabilir. Orada çok daha az tür yaşar ve çok daha az oksijen üretilir. Bir tahmin yaklaşık 2039 yılında gerçekleşebilir. Amazon yağmur ormanları dünyadaki türlerin %10'una ev sahipliği yapar. Aynı zamanda dünyadaki karbonun önemli bir miktarını depolar. Bu nedenlerle dünyanın geleceği için çok önemlidir.
ORMAN YANGINLARI KÜRESEL ISINMAYI TETİKLER
Büyük orman yangınları uçsuz bucaksız kuzey ağaçlık bölgesinin, çoğunlukla kurak otlaklara dönüşmesine neden olabilir. Bazı araştırmacılar bu durumun belli bölgelerde 2100 yılına kadar %50 oranında oluşabileceğini öngörüyor. Bu soğuk hava ormanları Alaska ve Kanada boyunca uzanır ve gezegendeki tüm orman karbonunun %30'undan fazlasını depoladığı tahmin edilmektedir. Onlar olmadan, atmosfere büyük miktarlarda sera gazı salınacak ve küresel ısınmayı daha da kötüleştirecektir.
OKYANUS SICAKLIĞI MERCANLARI ÖLDÜREBİLİR
Yükselen okyanus sıcaklıkları mercanların ölmesine neden olur. Dünya okyanuslarında yerel ölümler meydana gelseydi, deniz altı yaşamını temelden değiştirir ve azaltırdı. Mercanlar, okyanusların sağlığı için hayati öneme sahiptir. Okyanus tabanının sadece %0,2'sini kaplamalarına rağmen, tüm deniz türlerinin en az dörtte birine ev sahipliği yaparlar. Artan sıcaklıklar dünyadaki mercan resiflerinin %70 ila %90'ının yok olmasına neden olabilir. Araştırmacılar bunun 2023'lu yıllarda gerçekleşebileceğini düşünüyor.