İnekler yeşil çmlerin üzerinde otlanırken son derece zararsız görüyo olabilir. Fakat durum hiç böyle değil. İnekler her gün küresel iklim değişikliğine neden olan en güçlü sera gazlarından biri olan metan salıyor. Hem geğirdiklerinde hem de gaz çıkardıklarında karbondioksit molekülünden yaklaşık 25 kat daha zararlı metan molekülleri atmosfere salınıyor.
İNSANLARIN DAHA AZ NEFES ALMASI MÜMKÜN MÜ?
Araştırmacılar ineklerden salınan bu gazın korkunç seviyelerini ölçümlerken başka bir tehlikeninde var olduğunu ortaya çıkardı. İklim değişikliğini önlemek için insanların daha az nefes alması gerekebilir. Peki bu mümkün mü?
SOLUNAN HAVADAKİ GAZLAR KÜRESEL ISINMAYI KÖRÜKLÜYOR
Yeni bir çalışma, insan akciğerlerinden solunan havadaki gazların küresel ısınmayı körüklediğini iddia ettiği için bu bir sorun olabilir. Bilim insanları soluduğumuz havadaki metan ve nitro oksidin İngiltere'nin sera gazı emisyonlarının yüzde 0,1'ini oluşturduğunu söylüyor.
Yeni çalışma, Edinburgh'daki Birleşik Krallık Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nde atmosfer fizikçisi olan Dr. Nicholas Cowan tarafından yönetildi. Dr Cowan ve meslektaşları, 'Solunan insan nefesi, her ikisi de küresel ısınmaya katkıda bulunan küçük, yüksek konsantrasyonlarda metan (CH4) ve nitröz oksit (N2O) içerebilir' diyor.
FEN DERSİNDE ÖĞRENİLEN İLK BİLGİ
Çoğumuzun okuldaki fen derslerinden hatırladığı gibi, insanlar oksijeni solur ve karbondioksiti dışarı verir. Nefes aldığımızda hava akciğerlere girer ve bu havadaki oksijen kana geçer, atık bir gaz olan karbondioksit (CO2) ise kandan akciğerlere hareket ederek dışarı atılır.
Bitkilerde ise durum tam tersidir; bitkiler CO2'yi yan ürün olarak oksijen oluşturmak için kullanır (fotosentez olarak bilinen işlem). Her insan nefes verirken CO2 verir, ancak yeni çalışmalarında araştırmacılar metan ve nitröz oksit üzerine odaklandı.
BİTKİLERİN METAN VE AZOT İLE BİR İŞİ YOK
Bu ikisi de güçlü sera gazlarıdır, ancak çok daha küçük miktarlarda solundukları için küresel ısınmaya katkıları gözden kaçırılmış olabilir. Dahası, bitkiler aslında insan nefesiyle yayılan tüm CO2'yi emer, dolayısıyla Dr Cowan MailOnline'a 'İnsan nefesindeki CO2'nin iklim değişikliğine katkısı aslında sıfırdır' dedi. Bitkiler bu gazları fotosentezde kullanmadığından metan ve azot oksit için aynı şeyi söylemek mümkün değil.
Araştırma için araştırmacılar, Birleşik Krallık nüfusundan 104 yetişkin gönüllünün insan nefesindeki metan ve nitröz oksit emisyonlarını araştırdı. Katılımcılardan derin bir nefes almaları ve bunu beş saniye tutmaları, ardından nefesi kapatılabilir bir plastik torbaya vermeleri istendi. Toplam 328 nefes örneği toplandı ve her katılımcının yaş, cinsiyet ve beslenme tercihi gibi ayrıntıları kaydedildi.
YÜZDE 31'İNDE METAN BULUNDU
Örnekleri analiz ettikten sonra araştırmacılar, her katılımcıdan nitröz oksit yayıldığını, ancak katılımcıların yalnızca yüzde 31'inin nefesinde metan bulunduğunu buldu. Araştırmacılar, nefeslerine metan gazı salmayanların hâlâ gaz çıkararak, başka bir deyişle osurarak gaz çıkarabileceklerini söylüyor.
İlginç bir şekilde, verdikleri nefeste metan gazı bulunan kişilerin kadın ve 30 yaş üstü olma olasılıkları daha yüksekti, ancak araştırmacılar bunun nedeninden emin değil.