Araştırmacılar popüler bir sandviç dolgusunun dünyadaki en ölümcül hayvana karşı etkili bir savunma mekanizması olduğunu gösterdi. Sivrisinek popülasyonunun kontrol edilmesi için sentetik kimyasallar kullanmadan yeni bir çözüm yolu bulunmuş olabilir.
Söz konusu sandviç dolgusu, genellikle yumurta mayonezi ve iki dilim ekmekle eşleştirilen, hardal ailesinden küçük, yapraklı bir bitki olan bahçe teresidir. Nature Scientific Reports dergisinde yayınlanan yakın tarihli bir çalışmada, Illinois Tarımsal Araştırma Servisi'nden bilim adamları, bu bitkiden ve hardal ailesindeki diğer bitkilerden elde edilen tohum ununun sivrisinek larvalarını öldürmek için nasıl kullanılabileceğini gösterdi.
EN ÇOK SİVRİSİNEKLER İNSAN ÖLDÜRÜYOR
Sivrisinekler, sıtma, dang humması, Batı Nil virüsü, sarı humma, Zika ve chikungunya gibi hastalıkları yayarak dünyadaki diğer hayvanlardan daha fazla insanı öldürüyor. Bu nedenle sivrisinek popülasyonlarının kontrol altına alınması halk sağlığı açısından önemlidir. Sivrisinekler Türkiye'de de yaz aylarının başbelası canlıları arasında görülüyor.
HEDEF OLMAYAN CANLILAR ÖLEBİLİR
Ancak günümüzün böcek ilacı çözümlerinin birçoğu güçlü sentetik kimyasallar içermektedir. Bunlar çevredeki ortama sızabilir ve hedef olmayan diğer böcekleri ve hayvanları etkileyebilir. Sivrisinekler de uzun süreli kullanımdan sonra bu bileşiklere karşı direnç geliştirebilir ve bu da böcek ilacını etkisiz hale getirebilir.
ÇEVRE AÇISINDAN GÜVENLİ
Sonuç olarak araştırmacılar gözlerini biyolojik çözümlere, özellikle de bitkiler tarafından üretilenlere çevirdi. Çalışmanın yazarları, bitki bazlı böcek öldürücülerin biyolojik olarak parçalanabildiğinden ve hedef olmayan organizmalara karşı düşük toksisiteye sahip olduğundan genellikle çevre açısından güvenli olduğunu söylüyor. Bitkiler ayrıca sivrisineğin yaşam döngüsünün ve biyolojisinin farklı yönlerini hedef almak için çok çeşitli farklı bileşikler üretir.
LARVALAR KOLAY HEDEFLER
Sivrisinekler larva evrelerinde büyük ölçüde durgun suların yoğun olduğu bölgelerde yaşarlar ve burada su yüzeyindeki organik madde ve mikroplarla beslenirler. Bu onları uzun mesafelerde sürekli olarak havada hareket eden olgun yetişkinlere göre daha kolay bir hedef haline getirir.
Hardal ailesindeki bitkilerin tohumları suya batırıldığında izotiyosiyanatlar adı verilen özel bir grup bitki savunma kimyasalı salgılarlar. Bunların daha önce böcek zararlılarını ve toprak kaynaklı parazitleri öldürdüğü gösterilmişti.
KAPSAMLI BİR DENEY YAPTILAR
Bu bitkilerin sivrisineklere karşı benzer bir etki gösterip göstermediğini araştırmak için Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı'nın (USDA) tarımsal araştırma biriminden Lina Flor-Weiler liderliğindeki araştırma ekibi, dört farklı hardal bitkisinden tohum unu hazırladı: kahverengi hardal, pennycres, bahçe tere ve beyaz hardal. Araştırmacılar daha sonra bunların her birini, dang humması, sarı humma ve Zika'yı bulaştırabilen bir tür olan Aedes aegypti sivrisineğinin larvalarını içeren küçük su kaplarına eklediler.
YÜZDE 100'ÜNÜ ÖLDÜRDÜ
Test edilen tüm bitkiler arasında bahçe teresi en ölümcül olanıydı ve sivrisinek larvalarının yüzde 100'ünü 48 saatten daha kısa bir sürede öldürdü.