Milyonlarca emekliye 5 müjde birden
Milyonlarca emeklinin beklediği müjdeler geldi. Emekli maaşına intibak ayarının yanı sıra, eksik hesaplanan emekli aylıklarına ek zam geliyor. Asgari ayar da gündemde, bağlama oranları ise düzenlenecek. İşte emeklilerin beklediği müjdeli haberlerin detayları...
Maaş farkı azalacak
SSK ve Bağ-Kur’luların maaşını artıracak ve emeklilik şartlarında eşitlik sağlayacak yeni düzenlemeler gündemde. SGK, sehven eksik bağlanan aylıklara mercek tutarak, gelir farkını azaltacak uygulamaları hayata geçirecek. Esnafın emekli olabilmesi için gerekli olan 9000 gün prim sayısını, 7200’e indirecek teklif, Meclis’e sunulacak.
Türkiye’de emekli maaşı hesabında 3 ayrı formül bulunuyor. En yüksek aylık bağlama oranı 2000 yılına kadar olan çalışmalar için uygulanıyor. Onu, 2000- Eylül 2008 arası izliyor. En düşük aylık bağlama oranı ise Ekim 2008’den sonrası için uygulanıyor. Ekim 2008 sonrasında sigortalılık süresi uzadıkça, özellikle asgari ücret üzerinden prim ödeyenlerin bağlanacak maaşında düşüş yaşanıyor. Şimdi bu karma emekli aylığı hesaplama sistemi yerine, bütün dönemleri kapsayan tek bir emekli aylığı hesaplama sisteminin getirilmesi gündemde. Milyonlarca kişinin beklediği düzenleme hayata geçirilirse, halen çalışanlara emekli olurken bağlanacak maaş yükselecek. 2000 yılı öncesinde emekli olanlarda en düşük SSK emekli aylığı 1.389 lira seviyesinde bulunuyor. 2000 yılı ve sonrasında emekli olanlarda ise en düşük maaş 1.020 lira. Tek hesaplama sistemiyle bu tablo değişecek. 2008 sonrasında çalışılan dönem uzadıkça maaş düşmeyecek. 2000 öncesi ve sonrası arasındaki makas kapanacak.
Erken emeklilik: 1800 günlük kazanç
2019 ve 2023 yıllarını kapsayan Esnaf ve Sanatkârlar Stratejisi ve Eylem Planı’nda son aşamaya girilirken, hazırlanan taslakta son derece kritik hedeflere yer verildi. Bunlar arasında en dikkat çekeni, SSK kapsamındaki sigortalılarla Bağ-Kur kapsamındaki sigortalılarda emekli olabilmek için aranan prim gün sayısının eşitlenmesi hedefi oldu.
Prim ödeme gün sayısı işçi ve memurlarda emeklilik için 7 bin 200, Bağ-Kur’lularda ise 9 bin gün. Prim süresindeki eşitlik düzenlemesi, son şekli verildikten sonra yasa taslağı haline getirilecek. Sosyal güvenlikte adalet komisyonunda SSK’lı çalışanla Bağ-Kur’lu çalışan arasındaki 1800 günlük yani yaklaşık 5 yıllık sürenin kalkması, bir başka ifadeyle emeklilik için gerekli prim süresinin eşitlenmesi öngörüldü. Bu durum dezavantajlı durumun ortadan kalkması ve Bağ-Kur’lunun yasa çıktıktan sonra 5 yıl daha erken emekli olması anlamına geliyor. Yasanın bu yıl sonuna kadar yetiştirilerek çıkması bekleniyor.
Oranlar düzenlenecek
Anayasa Mahkemesi, 2000 yılı ve sonrasında emekli olanlara intibak için adres olarak Meclis’i göstermiş, kararın ardından aylık bağlama oranlarının yükseltilmesi için Meclis’e birçok kez teklif sunulmuştu.
1999 ve 2008 yıllarındaki aylık bağlama oranlarını düşüren yasanın yeniden düzenlenmesine yönelik teklifler tasarı haline getirilirse, yeni bağlanan aylıklarda oluşan yaklaşık yüzde 40’lık kaybın önüne geçilecek.
Eksik hesaplama yapılan aylıklara ek zam yapılacak
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), kayıtlarında bulunan emekli Bağ-Kur’lulara verilen maaşlarda sehven oluşan eksiklikleri gidermek için düğmeye bastı. Bu kapsamda, emeklilerin maaş dosyalarının yeniden tarandığı öğrenildi. İnceleme sonucunda eksik ödeme yapıldığı belirlenen Bağ-Kur’lulara bu paralar iade edilecek.
Maaş düzeltilecek, geriye dönük eksik ödenen tutarlar da toplu olarak verilecek. Bu kapsamda, 2009 yılında emekli olan bir Bağ-Kur’luya şimdiye kadar 1.305 lira eksik yatırıldığını tespit eden SGK, bu vatandaşa toplu olarak ödeme yaptı. SGK’nın taramasını yaptığı Bağ-Kur’lu sayısının 700 bin kişi olduğu bildirildi.
