1-TAVAN PRİMLE BORÇLANMA
Doğum ve askerlik borçlanmalarında ödemeyi asgari belirlerseniz maaşı etkilemez. Eğer 2000’den önceki bir süreyi borçlanacaksanız ödemeyi tavan tutardan yatırmaya (şu anda günlük 894 TL) çalışın. Çünkü emekli maaşı bağlama oranı en çok 2000 öncesi döneme ait ve bu döneme ilişkin yüksek yatan tutar emekli maaşını kalıcı şekilde artırır.
2-1260 GÜN HESABI
İlk defa 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olanların, emekli olacakları sigortalılık statülerini primi ödenen son yedi yıl (son 2520 gün prim) belirliyor. Son 2520 gün prim ödemesi içinde fazla prim ödenen kurumdan, prim ödemeleri eşitse, son olarak tabi olunan kurum şartlarıyla emekli olunuyor. Bu nedenle Bağkur’lular son 1260 gün primi sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya ödemeleri halinde SSK şartlarıyla emekli olabiliyor. Bu anlamda bağlanan maaş da yüzde 15-20 yükseliyor.
3-600 LİRALIK FARK
İster SSK’lı olun ister Bağkur’lu, son 3.5 yılda SGK’ya tavandan (26 bin 831 liradan) kazanç bildirilirse (geçmişi hep asgari ücret yatsa da) tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı yaklaşık 20-30 lira artar. 3.5 yılda tavandan kazanç bildirenlerin maaşında 600-700 liraya yakın artış oluşur.
4- GERÇEK ÜCRETİN PEŞİNE DÜŞÜN
Bazı sektörlerde kayıt dışılık fazla. Ücretlerin de düşük gösterildiği çok oluyor. Bunda amaç işverenin, vergi ve SGK maliyetinden kaçınması. Ancak bu durum çalışanın geleceğinden çalıyor. Böyle bir duruma düştüyseniz çalışırken veya işten ayrılınca bu durumun yargı yoluyla da olsa düzeltilmesini sağlayın. Eksik bildirimde ‘hizmet tespit davası’ açmaktan çekinmeyin.
5-EK VE İKİNCİ İŞLER
Bazı sektörlerde kayıt dışılık fazla. Ücretlerin de düşük gösterildiği çok oluyor. Bunda amaç işverenin, vergi ve SGK maliyetinden kaçınması. Ancak bu durum çalışanın geleceğinden çalıyor. Böyle bir duruma düştüyseniz çalışırken veya işten ayrılınca bu durumun yargı yoluyla da olsa düzeltilmesini sağlayın. Eksik bildirimde ‘hizmet tespit davası’ açmaktan çekinmeyin.
Yapılan ek işler için prim ödenirse veya ikinci bir işyerinden prim bildirimi yapılırsa bu, SGK matrahını yani emekli aylığını yükseltir.
6-BAŞVURU FORMU
Emeklilik başvurusu yaparken doldurulan ‘tahsis formu’ndaki bakmakla yükümlü kişi hanesine ‘eş’, ‘çocuk’ gibi yakınlarınızı eklemeyi unutmayın. Maaş hesaplanırken, aylık bağlama oranını yükseltici etkisi olur.
7- AZ GÜN İÇİN FAZLA ÖDEME
Emekli primini kendiniz tamamlıyorsanız veya bir yerde ayda 5-6 gün sözleşmeli çalışıyorsanız tavandan (bugün için 26 bin 831 lira) kazanç bildirmeye çalışın. Yüksek kazanç bağlanacak maaşı da artırır.