Hemen emeklilik fırsatı! EYT'liler için yeni çözüm yolları masada: İşte EYT son dakika gelişmeler...
Emeklilikte Yaşa Takılanların merakla beklediği düzenlemeyle ilgili vatandaşlar her gün 'EYT'de son durum', 'EYT son dakika', 'EYT ne zaman çıkacak', 'EYT formülleri nelerdir' şeklinde Google'de aramalar yapıyor. Primi fazla olan çalışanların EYT'de avantajları dikkat çekerken az prime sahip olanlarla ilgili formüller üzerinde çalışıyor. İşte EYT'deki son gelişmeler...
3600 ek gösterge çalışması sonrası emeklilikte yaşa takılanlar meselesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı harekete geçti. EYT formülleri milyonların son dönemde en çok merak ettikleri arasına girdi. Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili çalışmalar devam ederken masaya gelen alternatifli çözümler ile ilgili bilgiler de ulaşmaya başladı. Birçok alternatifi değerlendiren çalışma grubu öncelikle kimlerin EYT'li olduğunu tespit edecek. Bu noktada kişilerin işe girdikleri tarih prim sayıları ve yıl şartını yerine getirip getirmediklerine bakılıyor.
Ayrı ayrı değerlendirilerek çözümler üretiliyor
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış yılını ve primini doldurmasına rağmen yaş şartı nedeniyle emekli olamamış sigortalılar bu kapsamda değerlendiriliyor. Ancak 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamasına rağmen yılını veya primini tamamlamamış olanlar ya ada gerekli primin çok üstünde günü bulunanlar var. Kadınlar açısından 20 yıl dolmasına rağmen henüz 25 yıllık süreyi doldurmamış erkek sigortalılar da bulunuyor. Bütün bunlar ayrı ayrı değerlendirilerek çözümler üretiliyor.
Fazla prim avantajı
Bu noktada 8 eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar açısından 5000 ile 5975 gün arasında prim gerekiyor. İşe girişe göre bu prim gün şartı da değişiyor. Ancak EYT'liler arasında bu primin çok üstünde günü olanlar da mevcut. Buna göre erkekler için 9 bin gün (25 yıl) kadınlar için ise 7200 gün (20 yıl) bekleme süresi kadar primi olanlar açısından bir avantaj ortaya çıkıyor. Bu prim gününe ulaşan sigortalıların hemen emekli edilmeleri yaş şartına bakılmaması gündemde. Böylece yüksek primi olanlar bu avantajı kullanmış olacak. Herkesin yaş şartına bakılmadan emekli edilmesi durumunda daha az primi olanla çok primi olanın aynı şartlara sahip olması adaletsizlik oluşturacağından yüksek prime böyle bir imkan tanınması değerlendiriliyor.
Normal prime ulaşanlar
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup hem 20 ve 25 yıllık süreyi dolduran hem de tablodaki 5000-5975 gün şartını tamamlayanlar açısından da iki alternatif söz konusu olacak. Bu sigortalıların yaş şartına bakılmadan emekli edilmesi gündemde. Ancak burada diğer bir alternatif olarak da belli bir yaş şaşını ya da yaş şartından belli bir süre düşürülmesi de değerlendiriliyor. Örneğin burada kadınlar için 48 erkekler için 50 ya da kadınlar için 50 erkekler için 52 gibi bir yaş sınırı getirilebilecekken listedeki yaş şartının 2 ya da 3 yıl geriye çekilmesi de söz konusu olabilecek. Burada yıl ve prim şartını tamamlamış olanların sayısının 1.5 milyonu bulabileceği burada da en alt seviyeden aylık bağlansa bile yıllık maliyetin 45-50 milyar lira arasında oluşacağı da değerlendirmeler arasında bulunuyor. Yaş düşürme durumunda ise kademeli bir emeklilik söz konusu olacak.
Az primi olanlar
Bu şartları tamamlayanların dışında emeklilik için gerekli 5000-5975 gün şartlarını tamamlayamayanlar da söz konusu. Bu sigortalıların da EYT kapsamına alınabilmesi için borçlanma imkanları değerlendiriliyor. Buna göre doğum, askerlik, yurtdışı, ihya, hizmet tespit davası, isteğe bağlı sigorta gibi imkanlarla eksik primlerin doldurulması ve EYT kapsamına dahil olunması mümkün olabilecek. Bu arada 3600 gün ile SSK'dan ve 5400 gün ile de Bağ-Kur'dan kısmi emeklilik hakkı da bulunacak. Kısmi emeklilikte yaş şartı biraz daha yukarı çekilecek. Böylece yaşını doldurmuş ama çalışma imkanı olmadığı için primini dolduramayanlar bu haktan yararlanacak.
Farklı kurumlara son 7 yıl
Sabah'tan Faruk Erdem'in 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ancak daha sonra farklı kurumlar (Bağ-Kur, Emekli Sandığı, SSK) dahilinde çalışmış olanlar için de son 7 yıllık sigortalılık süresine bakılacak. Son 7 yıllık sigortalılık süresinde en fazla ( 3,5 yıl) hangi kurumdan prim yatırılmışsa o kurum şartlarından emekli olunacak. Burada son kurumdan yatırılan 1.261 gün önem kazanacak. Çalışma gurubu tüm alternatifleri değerlendirerek simülasyon çalışmaları da yapıyor. Böylece adaletli, yeni mağduriyetler doğurmayan ve sosyal faydası da olacak bir çözüm ortaya çıkartılacak. Alternatifler değerlendirildikten sonra yetkili makamlara sunulacak. Hazırlanacak taslak Meclis'e gelerek yasalaşacak.
Borçlanma talepleri
Bu arada eksik primlerin doldurulması konusunda mevzuatımızda bulunan borçlanma imkanlarına ilaveten bazı kesimlerin de borçlanarak EYT kapsamına girme talepleri bulunuyor. İşte o kesimler:
*İlk sigortalarını staj veya çıraklıkla başlatan sigortalılar bu süreleri borçlanmak ve işe giriş tarihi olarak tescil ettirmek istiyorlar.
*Geçmişte vergi mükellefi olmuş ancak Bağ-Kur kaydını ihmal etmiş olanlar ise geçmişe dönük borçlanma imkanı istiyor.
*Sigortadan önce doğum yapmış anneler ise bu çocukların da borçlanma yoluyla emeklilik hesabında kullanılmasını talep ediyor.