2023 yılına sayılı günler kala EYT düzenlemesi yapılan açıklamalarla netlik kazanıyor. EYT’de . 8 Eylül 1999 öncesi şartlara dönüldüğünde SSK'lılarda 5000, Bağ- Kur'lular ve memurlarda da kadınsa 7200, erkekse 9000 prim günü tamamlamak gerekiyor. Peki son düzenlemelerle birlikte şartlarda değişim oldu mu? EYT’nin as kadrosu kimlerdir? 8 Eylül 1999 öncesi ve sonrası için hangi detaylar dikkat çekiyor? İşte ayrıntılar…
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusundaki düzenlemenin bu hafta içinde açıklanacağını bildirdi..
YAŞ ŞARTI OLACAK MI?
Bilgin, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleşen Kabine Toplantısı sonrası basın mensuplarının EYT düzenlemesine ilişkin sorularını yanıtladı. Düzenlemenin bu hafta içinde açıklanacağını belirten Bilgin, yaş şartına ilişkin soru üzerine, "O gün açıklanacak." dedi.
EYT ne zaman açıklanacak?
Bilgin, "Seçim sonrasına kaldı gibi iddialar hakkında ne diyorsunuz?" sorusuna ise, "Yok öyle bir şey. Bu hafta açıklanacak." yanıtını verdi.
3600 GÜN YETER MI?
EYT düzenlemesinde en çok merak edilen konu, yaş sınırı konusu.
Bir yaş sınırı getirilip getirilmeyeceği henüz netleşmedi. Bakan Bilgin de bu konuda "Toplam tabloyu gördükten sonra yaş sınırına karar verilecek" dedi.
Bu nedenle yaş konusu ancak düzenleme açıklanınca belli olacak. Emeklilik şartları konusunda yapılan açıklamalar ise EYT düzenlemesinde 8 Eylül öncesi prim ve hizmet süresi şartlarına dokunulmayacağı yönünde
8 Eylül 1999 öncesi şartlara dönüldüğünde SSK'lılarda 5000, Bağ- Kur'lular ve memurlarda da kadınsa 7200, erkekse 9000 prim günü tamamlamak gerekiyor.
Hizmet süresi şartı da kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl. EYT'li kadınların tamamı 20 yıllık süreyi doldurmuş durumda. Erkekler için 25 yıllık süre ise 2022'ye göre 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlandı.
.
EYT'li erkeklerin tamamı 8 Eylül 2024'te 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracak.
Bu tarihten sonraya ise sadece hâlâ prim günü eksik olanlar kalacak.
Kısmi emeklilik için de Bakan Bilgin, "1999'daki şartlar neyse, çalışma süresi, hizmet süreleri değişmiyor" dedi. Buna göre, 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlara göre kısmi emeklilik için SSK'lılarda 3600, Bağ- Kur'lularda 5400 prim gün
gerekecek.
.
TARİH İÇİN 4 FORMÜL VAR
EYT düzenlemesi 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanları etkiliyor.
Ancak sonrasında sigortalı olup borçlanmayla başlangıç tarihini bu tarih öncesine çekenlerin düzenlemeden yararlanabileceği belirtiliyor.
5510 sayılı Kanun'un 41'inci maddesinde sağlanan imkana dokunulmayacağı ifade ediliyor. Bu maddeye göre, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülüyor.
Sigorta başlangıç tarihini öne çeken borçlanmaların başında askerlik geliyor. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor.
Annelerde ise borçlanmanın başlangıcı geriye çekme durumu stajdan sonra yapılan doğumlarda gerçekleşiyor. Staj ile normal sigortası arasındaki doğumunu borçlanan anne, işe giriş tarihini borçlandığı gün kadar geri çekebiliyor.
Yine yurt dışı borçlanmasında da imkan bulunuyor. Türkiye'deki sigorta başlangıcı yurt dışına gittikten sonra olanlar, sigorta tarihlerini borçlandıkları gün kadar geri çekebiliyor.
Avukatlar da 1 yıllık staj süresini borçlanabiliyor. Ancak EYT düzenlemesinden yararlanmak için, borçlanmanın sigorta başlangıcını 8 Eylül 1999 öncesine çekmesi gerekiyor.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARLA İLGİLİ DÜZENLEME
Bilgin, EYT düzenlemesine ilişkin soru üzerine, Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı'nda bu konudaki önerileri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ileteceği bilgisini verdi.
"EYT'de yaş aralığı olabilir mi?" sorusunu Bilgin, "İhtimal dahilindedir, değerlendirilecektir. Dikkat ederseniz olacak demiyorum, netleşmedi." diye yanıtladı.
Bilgin, gerekli değerlendirmeler yapıldıktan sonra son kararın verileceğini kaydederek, "İmkanlar nispetinde en kapsayıcısını yapacağımızı söyleyebilirim." ifadesini kullandı. Bakan Bilgin, "Takvim belli mi?" sorusunu, "Ocağa varmadan biz masamızdan kaldırırız. Yani önümüzdeki hafta Meclis'e gitmiş olur." şeklinde cevapladı
"İşverenlerin kıdem tazminatı ödemesi için Hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefaletiyle sunulacak destek banka limitlerinden düşecek mi?" sorusu üzerine Bilgin, "Bu işverenlerin kredi limitleriyle ilgili değil. EYT'liler, emekli olmaları durumunda biliyorsunuz kıdem tazminatı alacaklar. İşverenler, onlar adına bir kredi alacaklar ama ödemeyi biz işverene değil doğrudan doğruya işçiye yapmayı düşünüyoruz." dedi..
Bilgin, "Emekli olanlar, çalışmaya devam ederlerse, aynı işçiler işlerinde çalışmaya devam ederlerse sosyal güvenlik destek primi ödeniyor. O destek primi şimdi yüksek, emekli olup çalışanları, çalıştırmasınlar diye yüksek. Onu emekli olmadan çalışanlarla aynı seviyeye getirmeyi düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu..
EYT'lilerin sayısına ilişkin soruya Bilgin, "Aralık başındaki rakam 1 milyon 900 bindi. Sayılar her ay artıyor. Ocak başında 2 milyonu geçebilir. 1 milyon 900 bin kişi, yaş şartı hiç konmasaydı, diğer iki şartı yani prim gün sayısını ve süresini yerine getirdiyse emekli olabilecekti. Bunların yaklaşık 400 bini memur, yaklaşık 480 bini Bağ-Kur'lular, çoğunluğu da 4A'lılar yani özel sektörde ağırlıklı olarak çalışanlar. Hiç işi olmayan, bir yerde çalışmayan ama yaşı bekleyenlerin sayısı da 274 bin kişi." yanıtını verdi.
Bilgin, yaş sınırı olması halinde EYT'lilerin aşağı yukarı yarısının bu yıl, yarısının da gelecek yıl emekli olacağını söyledi. Bakan Bilgin, memur ve emekli maaşlarına yapılacak zamma ilişkin soru üzerine, "Geçtiğimiz sene kamu çalışanlarımıza, memurlarımıza enflasyonun üzerinde artış yaptık. Bu sene de çalışmalarımız devam ediyor. Bunu da çok kısa bir süre içerisinde, yılbaşından önce veya hemen sonra kamuoyuyla paylaşırız." diye konuştu.
En düşük emekli maaşının 3 bin 500 lira olduğunun hatırlatılması üzerine Vedat Bilgin, bu grupta Bağ-Kur'lu veya çok sınırlı prim yatırmış yaklaşık 500 bin kişinin bulunduğunu ifade etti.