EYT’yi kim çözdü?
Erken emeklilik ilk Süleyman Demirel zamanında kadınlarda 38 yaş, erkeklerde 43 yaş olarak yasalaştı. Sonraki süreçte Kemal Kılıçdaroğlu’nun Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı olduğu dönemde Demirel’in çıkardığı yasa iptal edildi.
1999’daki Erken Emeklilik Kanunu'nun iptalinin çıkarılmasını sağlayan Kemal Kılıçdaroğlu idi. Şu an Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı olan Kürşat Arat’ı kimse tanımaz. İş odaklı çalışan, geçmişte Merkez Bankası gibi bir kurumda çalışmış, Bakanlık'ta da Müsteşar Yardımcılığı yapmış, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından atanmış, Vedat Hoca gibi liyakatli bir Başkan’dır.
Kılıçdaroğlu, SSK Genel Müdürü olduğu dönemde, erken emeklilik yasasının iptali konusunda ‘’35 Soruda SSK Gerçeği’’ isimli bir kitapçık yayınlattı.
Katıldığı program, konferans ve panellerde de iptali savundu. Tarih 24 Mayıs 1996. Kılıçdaroğlu, İzmir’de düzenlenen "Sosyal Devlet ve Sosyal Güvenlik Kuruluşları’’ panelinde yaptığı konuşmada; "Bugün ülkemizde DPT verilerine göre, 55 yaşındaki bir kadının kalan ömrü 22 yıl, 60 yaşındaki bir erkeğin ise 16 yıldır. Dolayısı ile emeklilik yaşının yükseltilmesinin mezarda emeklilik olarak değerlendirilmemesi gerekir’’ demişti.
Dolayısıyla Kılıçdaroğlu, "mezarda emeklilik" tanımlamasına karşı çıkıp, kadınlarda 55 yaşı, erkeklerde 60 yaşı savunan bir SSK Genel Müdürü idi.
Şurası da bir gerçek ki erken yaşta emekli olmak isteyenlerin olduğu gibi bu durumun sosyal güvenlik sistemi üzerinde oluşturduğu bir de yük var.
Bu yük çalışanların üzerine binmemesi için daha önce Cumhurbaşkanı Erdoğan karşı çıkmıştı. Ancak, toplumdaki beklenti artınca da bu beklentiye kayıtsız kalmadı. Çalışma hayatını en iyi bilenlerden olan Sosyal Politika Profesörü Vedat Bilgin’in de çalışmaları ile yaş şartı olmadan bu EYT çıkmış oldu.
EYT, toplamda 2,5 milyon kişiyi etkileyecek bir durum. Sadece özel sektör içinde değil. Kamuda çalışanlar içerisinde de ciddi anlamda EYT’den yararlanmak isteyen bir kitle var. Bunların içerisinde kariyer uzmanı kişiler de var. Bu kariyer uzmanlarının alacakları emekli maaşları da 12 bin ile 20 bin arasında olacağı tahmin ediliyor. Bunların çoğu da daha sonra özel sektörde tecrübelerini çalışma hayatına yansıtmış olacaklar.
Özellikle 2019 seçimleri sürecinde, bu mesele başta İstanbul seçimleri olarak siyaseti de olumsuz olarak etkiledi.
İktidar açısından 2019 yerel seçimleri öncesi EYT çıkmış olsaydı, kuvvetle muhtemel İstanbul seçimleri kaybedilmeyecekti.
Özellikle sosyal medya üzerinden örgütlenen Emeklilikte Yaşa Takılanlar, çeşitli platformlarda gündem oluşturdular.
Bu sese kulak veren ve bu ‘müktesap hak’kı çözen de Cumhurbaşkanı Erdoğan oldu. Benim bildiğim, Vedat Bilgin Çalışma Bakanı olduğu süreçten beri bu konu üzerinde çalışılıp, uygun çözümler aranıyordu. Gelecekle ilgili projeksiyonlar yapılıyordu. Nihayetinde ortadaki seçenekler Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunuldu.
EYT ile ilgili tüm seçenekleri değerlendiren Erdoğan, EYT’nin yaş şartı olmadan çıkmasına karar verdi. Bu kararın siyasi bir kazancı varsa bu kazanç Erdoğan’a aittir. Çünkü, yürütmenin başı Erdoğan’dır.
Böyle bir çalışma yapıldığını, uzun yıllar SSK Genel Müdürü olarak görev yapan CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun duymaması da mümkün değildi. Zira, o dönem Kılıçdaroğlu’nun işe aldığı çok sayıda çalışan var. ‘’EYT Loading’’ paylaşımının CHP tabanında belki etkisi olabilir. Ancak, EYT’liler nezdinde CHP’ye oy katkısı olmayacaktı.
Buradaki kazanç, icranın başında kimse ona yazar.
Bu isim de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dır.
